Organizacja planuje realizować zadanie publiczne w swoim lokalu, który nie jest w pełni dostępny. Czy wyklucza to organizację z możliwości aplikowania o środki z Miasta?
Nie wyklucza, ale organizacja przede wszystkim musi się zastanowić co zrobić by prowadzić działania w sposób dostępny. Jeśli z różnych względów trudno zrealizować zadanie poza swoim lokalem, wnioskodawca może starać się dostosować lokal (o ile jest to możliwe). Jeśli lokal nie może być dostosowany ze względów prawnych (np. jest objęty ochroną konserwatorską, jest na liście remontów przewidzianych do rewitalizacji), wnioskodawca powinien przeorganizować działalność i przenieść ją częściowo w inne dostępne miejsce (np. użyczyć/wynająć dodatkową, w pełni dostępną przestrzeń). Takimi przestrzeniami mogą być np. biblioteki czy domy kultury, z którymi wnioskodawca może starać się uzgodnić możliwość wykorzystania przestrzeni na działania, już na etapie aplikowania o środki. Ponadto, jeśli zadanie ma np. charakter poradnictwa obywatelskiego, warto by wnioskodawca zapewnił również dostęp do usług w formie zdalnej (np. poprzez skype, platformę zoom), tak by dostosować możliwość skorzystania z usług osobom z różnymi potrzebami.
Czy akceptowalnym rozwiązaniem jest zapewnienie wsparcia osoby trzeciej, jeśli działania prowadzimy w lokalu nie w pełni dostępnym architektonicznie?
Co do zasady należy unikać takich sytuacji. Wsparcie osoby trzeciej wiązać się może z dyskomfortem dla osoby korzystającej z takiej pomocy. Dlatego zapewniać powinno się przede wszystkim dostępną przestrzeń, a ze wsparcia osoby trzeciej korzystać w wyjątkowych sytuacjach (i jest to wtedy dostęp alternatywny). Warto pamiętać jednak, że dostęp alternatywny jest możliwy do zastosowania jedynie w szczególnych przypadkach i jeśli chcemy go zastosować musi być we wniosku dokładnie opisane dlaczego nie byliśmy
w stanie zaproponować innego rozwiązania.
Czy wnioskodawca powinien opisać we wniosku jak zapewni dostępność?
Tak, jest to niezbędne. W projekcie powinna być szczegółowa informacja jak dostępność będzie zapewniona, a jeśli będzie to dostęp alternatywny, powinno być to szczegółowo uzasadnione. Nie może być to więc, krótka informacja typu „W ramach projektu zapewniona będzie dostępność…” ale szczegółowe informacje o narzędziach dostępności, z odniesieniem do potrzeb osób z różnymi potrzebami.
Jakie mogą być konsekwencje braku zapewnienia pełnej dostępności i braku opisu we wniosku?
W takiej sytuacji wnioskodawca musi liczyć się z tym, że oferta otrzyma mniej punktów od ofert innych organizacji, które będą realizować działania w dostępnym miejscu. Będzie to miało więc wpływ na wybór wykonawcy zadania. Ponadto, jeśli opis dostępności we wniosku nie będzie wystarczający może on liczyć się z tym, że komisja konkursowa wezwie wnioskodawcę do uzupełnienia tych informacji.
Ponadto, należy pamiętać, że wnioskodawca będzie zobligowany do zapewnienia dostępności, nawet jeśli nie zawarł tej informacji w ofercie. Wymóg w tym względzie będzie bowiem zawarty w umowie o realizacji zadania, co wynika z zapisów ustawy o dostępności.
Czy miejsce realizacji zadania powinno być specjalne oznaczone?
Tak, realizator zadania musi zapewnić osobom ze szczególnymi potrzebami informację o tym, jak dotrzeć do istotnych pomieszczeń w budynku. Informacja powinna być zaprezentowana w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy. Jeśli prowadzisz działania w niewielkim budynku, wystarczające będą tabliczki na wejściach do pomieszczeń.
Czy koszty zapewnienia dostępności mogą znaleźć się w budżecie wniosku?
Mogą a nawet powinny, podobnie jak w przypadku wszystkich innych pozycji w budżecie powinny być one racjonalnie oszacowane, wynikać z planowanych działań i być adekwatne do realizowanego zadania. Jak najbardziej w budżecie wniosku możemy zawrzeć koszty np. tłumacza języka migowego, jeśli organizujemy konferencję czy seminarium, albo koszty utworzenia napisów, jeśli planujemy transmisję wydarzenia w sieci bądź późniejsze zamieszczenie go w internecie. Natomiast niekoniecznie zasadne będzie ujęcie w budżecie projektu kosztów utworzenia dostępnej strony www czy remontu lokalu organizacji. Koszty te mogą być bowiem zbyt znaczące w porównaniu do kosztów merytorycznych zadania, a także odnosić się do ogółu działania organizacji, a nie tylko tego konkretnego zadania, o które wnioskuje w danym momencie organizacja.
Co zrobić może organizacja, która nie posiada w pełni dostępnej witryny www, a nie jest w stanie wpisać jej w budżet projektu?
Przede wszystkim wnioskodawca powinien zadbać o to, by zamieszczane na stronie treści były w pełni dostępne (dokumenty, prezentacje, zdjęcia, grafiki). By prezentowane na stronie multimedia zawierały napisy i audiodeskrypcję itp. Ponadto jeśli organizacja nie posiada w pełni dostępnej strony www, może komunikować się z otoczeniem za pośrednictwem mediów społecznościowych, które tę dostępność zapewniają. W wielu przypadkach strona organizacji na facebooku może więc gwarantować dostępny sposób komunikacji z odbiorcami zadania.
Działania realizowane przez organizacje mają różną skalą. Czy zarówno organizując szkolenie dla 15 osób jak i konferencję dla znacznie większej liczby odbiorców powinny zapewniać np. tłumacza języka migowego na wszystkich wydarzeniach? Co jeśli mój projekt zakłada pracę ze stałą grupą odbiorców i wiem np., że nie ma wśród nich osoby niesłyszącej?
Jeśli organizujemy wydarzenie dla ponad 100 osób, uwzględnienie kosztów tłumacza języka migowego czy wypożyczenia pętli indukcyjnej w budżecie projektu będzie jak najbardziej zasadne. Jest bowiem bardzo prawdopodobne, że zgłosi się osoba, które może oczekiwać takiego wsparcia.
Należy pamiętać jednak, że nie ma np. obowiązku angażowania tłumacza języka migowego do każdego spotkania i wydarzenia, a także w sytuacji gdy nasz projekt zakłada pracę ze grupą osób, którą znamy (np. stała grupa młodzieży w świetlicy środowiskowej), o której wiemy, że takiego wsparcia nie potrzebuje.
Jeśli jednak w ramach projektu planujemy dopiero utworzyć taką grupę osób i nie wiemy do końca kto się zgłosi, albo dopuszczamy możliwość włączenia do projektu nowych osób w trakcie realizacji zadania, musimy być zawsze przygotowani, że trafi do nas osoba ze szczególnymi potrzebami. Taka osoba powinna mieć taką samą możliwość udziału w projekcie, jak każdy inny uczestnik/uczestniczka i nie może być z tego powodu dyskryminowana. W takiej sytuacji warto rozważyć stworzenie na etapie pisania wniosku odrębnej kategorii w budżecie, zawierającej chociażby minimalną ilość środków na zapewnienie dostępności (a w sytuacji gdyby zaistnieje potrzeba zwiększenia środków, skorzystać z możliwości przesunięć w budżecie).
W przypadku takich wątpliwości warto też pamiętać, że wymóg dostępności określa zamawiający. Jeśli więc mamy wątpliwość w jakim zakresie charakter naszego zadania wymaga zapewnienia dostępności, spójrzmy czy mamy zawarty taki wymóg w ogłoszeniu konkursowym.
Skąd mogę wiedzieć czy grupa docelowa mojego projektu może mieć specjalne potrzeby?
Najlepiej założyć to planując zadanie. Np. Zaplanować wydarzenie w miejscach dostępnych, zaplanować różne narzędzia komunikacji, tak aby nikogo nie wykluczyć. To ważne, aby planując koszty związane z zapewnieniem dostępności rozeznać potrzeby uczestników. I na tej podstawie można oszacować budżet (tak abyśmy np. nie planowali zakupu/wynajęcia sprzętu, który okaże się w ramach realizacji zadania niepotrzebny). Warto to robić również później, na etapie organizacji wydarzeń, szkoleń, spotkań, i zawsze warto też zapytać o potrzeby uczestników/uczestniczki. Wtedy będziemy mieć ogląd na potrzeby wszystkich i będziemy pewni, że o nikim nie zapomnieliśmy. A mogą być to różne potrzeby, np. ktoś może potrzebować by być obsłużonym w cichej przestrzeni. itp.
Co się stanie jeśli organizacja realizując zadanie publiczne nie wywiąże się z wymogu dostępności?
Mieszkaniec może wystąpić z wnioskiem lub żądaniem o zapewnienie dostępności oraz skargami na brak zapewnienia dostępności. W skrajnym przypadku konsekwencją niewywiązywania się z wymogów dostępności zapisanych w umowie może być rozwiązanie umowy.
Na co zwrócić uwagę zapewniając dostępność cyfrową?
Wszystkie materiały informacyjne, które produkujemy i publikujemy muszą być dostępne dla wszystkich. Dokumenty powinny bvć odczytywalne maszynowo, nie powinny być zamieszczane w formie skanów. Dotyczy to również wszelkich zaproszeń, informacji
o projektach. Powinny być tez one napisane prostym językiem (np. dla osób z autyzmem), czytelną czcionką o odpowiednim rozmiarze (min 12). Warto pamiętać o stosowaniu nagłówków, które ułatwiają czytanie zarówno osobom widzącym, jak i niedowidzącym.
W przypadku materiałów multimedialnych należy pamiętać o dodawaniu napisów, audiodyskrypcji. Zdjęcia i grafiki zamieszczane w Internecie powinny mieć teksty alternatywne.
PAMIĘTAJ! Ważnym elementem jest proces rekrutacji, który musi być zaplanowany tak, aby nikomu nie ograniczał dostępu.
Należy mieć na uwadze:
- Dostosowanie przez projektodawców stron internetowych, na których będą publikowane informacje o projekcie oraz dokumenty rekrutacyjne, do standardów określonych w ustawie o dostępności cyfrowej jest niezbędne, aby umożliwić pozyskanie informacji o rekrutacji osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
- Zapewnienie różnych sposobów informowania o możliwości udziału w projekcie: plakaty, ulotki, informacje w polskim języku migowym (film na www) itp.
- Umieszczenie w materiałach informacyjnych i rekrutacyjnych wyraźnej informacji o możliwości skorzystania z usług dostępowych takich jak tłumacz języka migowego, asystent osoby z niepełnosprawnością, materiały szkoleniowe w formie dostępnej (np. elektronicznej z możliwością powiększenia druku lub odwrócenia kontrastu).
- Umieszczenia w materiałach informacyjnych i rekrutacyjnych opisu dostępności biura projektu/miejsc rekrutacji (szerokość drzwi, możliwość pokonania schodów (winda, itp.), dostępność tłumaczenia na język migowy, możliwość korzystania z pętli indukcyjnej itp.).
Pomocne materiały:
