Przekształceniu z mocy prawa podlegają nieruchomości zabudowane na cele mieszkaniowe, tj. domy mieszkalne jednorodzinne i budynki mieszkalne wielorodzinne, w których co najmniej połowę liczby wszystkich lokali (nie tylko wyodrębnionych) stanowią lokale mieszkalne, wraz z wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych. W budynku mogą znajdować się zatem także lokale usługowe. Grunty zabudowane wyłącznie budynkami gospodarczymi i garażami nie podlegają przekształceniu.

Urząd będzie wydawał zaświadczenia potwierdzające przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Znajdą się w nim informacje o wysokości opłaty za przekształcenie, okresie jej wnoszenia oraz numerze rachunku bankowego, na który należy ją wpłacić. Zaświadczenie będzie przekazywane przez Urząd Miasta Łodzi dotychczasowym użytkownikom wieczystym oraz do sądu wieczystoksięgowego, który w dziale III wpisze roszczenie o opłatę za przekształcenie.

Nie. Zaświadczenia będą wydawane z urzędu do końca grudnia 2019 r. Jeśli ktoś chce uzyskać taki dokument wcześniej, może wystąpić z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, wówczas otrzyma je w ciągu 4 miesięcy. Jeśli zaświadczenie jest niezbędne np. do sprzedaży lokalu i takiego dokumentu wymaga notariusz, można złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia w ciągu 30 dni. W dniu 11 stycznia 2019 r. Krajowa Rada Notarialna przyjęła stanowisko w sprawie sporządzania po dniu 1 stycznia 2019 r. przez notariuszy aktów notarialnych obejmujących umowy zbycia nieruchomości objętych ustawą z dnia 20 lipca 2018 r., zgodnie z którym w przypadku zbycia lokalu mieszkalnego na rynku wtórnym nie jest konieczne uprzednie uzyskanie zaświadczenia o przekształceniu.  Stanowisko takie respektuje Rada Izby Notarialnej w Łodzi oraz XVI Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi. W takich sytuacjach musi jednak zachodzić uzasadniona potrzeba dokonania czynności cywilnoprawnej związanej z lokalem. Do wniosku o wydanie zaświadczenia należy dołączyć dowód wniesienia opłaty skarbowej w wysokości 50 zł. Brak wniesienia tej opłaty spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Jeśli wnioskodawca jest reprezentowany przez pełnomocnika, do wyżej wymienionego wniosku o wydanie zaświadczenia należy dołączyć dodatkowo dowód uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł na ww. rachunek – o ile nie jest to pełnomocnictwo notarialne i/lub nie zostało udzielone małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu.

Opłata za przekształcenie jest równa dotychczasowej opłacie rocznej za użytkowanie wieczyste. Jeśli w ciągu 3 ostatnich lat dokonywana była aktualizacja tej opłaty, opłata za przekształcenie będzie wówczas równa najwyższej, trzeciej opłacie wskazanej w wypowiedzeniu. Opłatę za przekształcenie trzeba będzie wnosić przez 20 lat. Wszelkie potrzebne informacje będą zawarte z zaświadczeniu o przekształceniu. Zgodnie z nową ustawą opłata za przekształcenie może podlegać waloryzacji, dokonywanej z urzędu lub na wniosek właściciela nieruchomości, nie częściej niż raz na 3 lata od dnia dokonania ostatniej waloryzacji. Opłat za przekształcenie nie wnoszą m. in. osoby fizyczne lub ich spadkobiercy oraz spółdzielnie mieszkaniowe, w przypadku gdy wniosły jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego lub uzyskały użytkowanie wieczyste na podstawie innych tytułów prawnych, w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 5 grudnia 1990 r.

W takiej sytuacji najlepiej będzie w terminie do 31.03. br. uiścić opłatę w wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za 2019 rok. W przypadku stwierdzenia, że nieruchomość spełnia przesłanki przekształcenia, wpłaty będą zaliczane na należność z tytułu opłaty przekształceniowej. Przy dokonywaniu wpłat w tytule przelewu należy wpisać: „opłata za grunt związany z lokalem położonym w Łodzi przy np. ul. Niebieskiej 5 lok. 10.”

Opłatę za 2019 rok należy wnieść nie później niż do 29 lutego 2020 roku. Za 2020 rok należy zapłacić do 31 marca 2020 roku, a za kolejne lata do 31 marca każdego roku.

Przedsiębiorcy (m. in. deweloperzy czy spółdzielnie mieszkaniowe) mogą wnosić opłatę w dwojaki sposób:

• przez 20 lat – wówczas konieczne będzie dostarczenie dokumentów dotyczących pomocy publicznej w celu wydania zaświadczenia o udzielonej pomocy. Jeśli organ stwierdzi, że limit pomocy de minimis został przekroczony, przedsiębiorca będzie musiał wnieść dopłatę do wysokości wartości rynkowej nieruchomości; 

• w formie długoterminowych rat – mogą złożyć oświadczenie o zamiarze wnoszenia opłaty przez okres:

1) 99 lat, licząc od dnia przekształcenia – jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego wynosi 1% albo

2) 50 lat, licząc od dnia przekształcenia – jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego wynosi 2%, albo

3) 33 lat, licząc od dnia przekształcenia – jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego wynosi 3%, albo

4) w którym suma opłat nie przekroczy wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej podstawę ustalenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego – jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest wyższa niż 3%.

- o ile przedsiębiorca zawnioskuje o to w ciągu 3 miesięcy od dnia przekształcenia, to wówczas przepisów o pomocy publicznej nie stosuje się.

Wzór oświadczenia o wyborze długoterminowego wnoszenia opłaty za przekształcenie znajduje się na stronie internetowej UMŁ (link do strony: https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/uzytkowanie-wieczyste-przeksztalcilo-sie-we-wlasnosc-w-lodzi-bonifikata-60-procent-id25281/2019/1/2/).

Opłata za przekształcenie może zostać wniesiona jednorazowo – taka informacja umieszczona będzie w zaświadczeniu. Z tego tytułu Miasto przewidziało bonifikaty dla osób fizycznych będących właścicielami lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych oraz spółdzielni mieszkaniowych (dotyczy części mieszkalnej). Jeśli opłata jednorazowa zostanie wniesiona w 2019 r., to bonifikata wyniesie 60%. W każdym kolejnym roku wysokość bonifikaty będzie spadać o 10%. Warunkiem udzielenia bonifikaty będzie brak przeterminowanych zaległości wobec Miasta Łodzi z tytułu podatku od nieruchomości, rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a po 2019 r. również rocznej opłaty przekształceniowej, w odniesieniu do wszystkich swoich nieruchomości położonych na terenie Miasta Łodzi. Wymagane będzie także złożenie oświadczenia, że nieruchomość jest faktycznie wykorzystywana wyłącznie na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych oraz że nie jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. 

Wzór wniosku o jednorazową zapłatę znajduje się na stronie internetowej UMŁ (link do strony: https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/uzytkowanie-wieczyste-przeksztalcilo-sie-we-wlasnosc-w-lodzi-bonifikata-60-procent-id25281/2019/1/2/).

Postępowania wszczęte na podstawie ww. ustawy, niezakończone ostateczną decyzją do dnia 31 grudnia 2018 r., zostaną umorzone, o ile użytkownicy wieczyści, których suma udziałów w prawie użytkowania wieczystego wynosi co najmniej połowę, nie wystąpią o kontynuowanie postępowania na dotychczasowych zasadach. Możliwość kontynuacji wszczętego postępowania dotyczy zarówno właścicieli lokali w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, jak również właścicieli domów jednorodzinnych. Takie oświadczenie musi być złożone najpóźniej do 31 marca 2019 r. Wówczas postępowanie administracyjne będzie mogło być prowadzone jeszcze przez 3 kolejne lata, tj. do końca 2021 roku. Brak takiego wniosku ze strony użytkowników wieczystych spowoduje umorzenie postępowania. Przekształcenie nastąpi na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r., o ile zostaną spełnione przesłanki do przekształcenia wskazane w tej ustawie.

Obowiązek wnoszenia opłaty przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia (tj. najczęściej od dnia 1 stycznia 2019 r.), obciąża każdoczesnego właściciela nieruchomości, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Nie wpłynie. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości jest odrębną kwestią, niezwiązaną z ww. przekształceniem. Podstawą opodatkowania jest powierzchnia nieruchomości, która się nie zmienia. Inny jest jedynie tytuł do gruntu.