(Auto)biografia poezją przeplatana. Wokół książki "Szklany sufit języka. Trzynaście rozmów" w Bibliotece WOLNOŚĆ

autor:

Biblioteka WOLNOŚĆ (Łódź, plac Wolności 4)

07.10.2025

Zapraszamy na spotkanie z Anną Frajlich i Sławomirem Jackiem Żurkiem poświęcone najnowszej książce "Szklany sufit języka" będącej podzielonym na dialogi przewodnikiem po twórczości i biografii emigracyjnej poetki.

Spotkanie poprowadzi prof. Jarosław Płuciennik, literauroznawca i kulturoznawca związany z Wydziałem Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego.

"Szklany sufit języka to trzynaście pogłębionych rozmów będących kroniką życia i twórczości poetki Anny Frajlich, dosłownie od jej narodzin aż do dnia dzisiejszego. Wszystko w nich jest szczegółowo przedstawione i precyzyjnie udokumentowane. To także fascynujące kompendium wiedzy literaturoznawczej, bogato ilustrowane fotografiami, z których wiele jest publikowanych po raz pierwszy". (Prof. Ronald Meyer, Columbia University)

Anna Frajlich – poetka emigracyjna, slawistka. Urodziła się 10 marca 1942 roku w osadzie Katta Tałdyk koło Osz w Kirgistanie (wówczas ZSRR). Przyszła na świat jako dziecko pary Żydów lwowskich, którzy wyjechali w głąb Związku Radzieckiego (wrócili do Polski w roku 1946). Młodość spędziła w Szczecinie, tam też zdała maturę (1960). Debiut prasowy w roku 1958 w „Głosie Szczecińskim” i w „Naszym Głosie” (polskojęzyczny dodatek do żydowskiego dziennika „Fołks-Sztyme”). W latach 1960-65 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (praca magisterska o Stanisławie Brzozowskim). Po studiach była sekretarką niewidomego pisarza Jerzego Szczygła, a następnie, do roku 1969, pracowała pod jego kierunkiem w redakcji pisma „Niewidomy Spółdzielca”.

Przełomowym czasem w jej biografii, podobnie jak w życiu sporego odłamu polskiej inteligencji, była narastająca od wojny izraelsko-arabskiej w roku 1967 fala odgórnie inspirowanego i sterowanego antysemityzmu, określana potocznie mianem „Marzec 1968”. W wyniku tej antysemickiej kampanii pod koniec roku 1969 Frajlich wyemigrowała z mężem, inż. Władysławem Zającem i malutkim synem najpierw przez Wiedeń do Rzymu, a następnie do Nowego Jorku. Pracowała jako lektorka języka polskiego na uniwersytecie stanowym Stony Brook, a także w laboratorium epidemiologicznym nowojorskiego Centrum Krwiodawstwa [Kimbell Research Institute] (1971–1975). Od roku 1972 publikowała wiersze w londyńskich „Wiadomościach”. W latach 1977–1981 współpracowała z rozgłośnią polską Radia Wolna Europa. Od roku 1982 wykłada literaturę polską na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. W roku 1991 obroniła pracę doktorską na slawistyce New York University. W latach 1995–2003 była egzaminatorką i konsultantką tłumaczy sądowych.

Wydała 9 tomów poezji. Są w nich wiersze liryczne, często erotyczne, ponadto utwory podejmujące w różnych aspektach temat emigracji, traumatyczne poczucie odrzucenia, przezwyciężane dzięki kontaktowi z językiem ojczystym, który jest tworzywem tej poezji i przywraca poczucie więzi z utraconą ojczyzną. Wiele wierszy Frajlich w ciekawy, krytyczny sposób porusza aktualne problemy krajowe, widziane z perspektywy emigracyjnej. Dużą rolę odgrywają w tej poezji obrazy i inne dzieła sztuki, będące dla autorki źródłem inspiracji i pretekstem do formułowania pytań filozoficznych.

Laureatka nagrody Fundacji Kościelskich (1981) , nagrody Fundacji Władysława i Nelly Turzańskich (2003) oraz Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (2015). „Jej literackie korzenie tkwią głęboko w kulturze polskiej, żydowskiej i amerykańskiej, ale to w języku polskim odnajduje przystań i przynależność” – napisano w komunikacie jury ostatniej z wymienionych nagród. Odznaczona krzyżem kawalerskim Orderu Zasługi RP (2002). Honorowy ambasador Szczecina (2007).

Sławomir Jacek Żurek – filolog i historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Ukończył polonistykę na KUL-u w 1991 roku. Następnie uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1997 roku. Habilitację zdobył w 2006 roku, a tytuł profesora nauk humanistycznych w 2010 roku. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego oraz Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej na KUL. Jest również dyrektorem Międzynarodowego Ośrodka Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej. Jest autorem wielu książek poświęconych relacjom polsko-żydowskim.

Jarosław Płuciennik - profesor nauk humanistycznych, kulturoznawca, literaturoznawca, kognitywista, historyk idei. Jest autorem ok. 200 publikacji w wielu językach z zakresu kulturoznawstwa, literaturoznawstwa i kognitywistyki w tym 8 autorskich indywidualnych książek i współredagowanych wielu innych tomów zbiorowych. Tłumaczył także książki i artykuły naukowe z języka angielskiego i szwedzkiego.
Był prorektorem UŁ ds. jakości i programów kształcenia w latach 2012-2016, a także pełnomocnikiem Rektora ds. Otwartych Zasobów Edukacyjnych w kadencji 2016-2020. Od wiosny 2020 r. do 2021 r. członek Zespołu doradczego ds. polityki klimatyczno-środowiskowej Uniwersytetu Łódzkiego.
Podczas staży zagranicznych studiował także język szwedzki i kulturę skandynawską oraz kognitywną semantykę (1994-1996). Doktorat pt. Retoryka wzniosłości w dziele literackim obronił w 1999 r. Kolokwium habilitacyjne na podstawie pracy pt. Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka a empatia odbyło się w 2003 r.


Więcej informacji

Biblioteka Wolność

Biblioteka Miejska w Łodzi

Zobacz również:

czwartek, 16 października 2025

Łódź Art Now – Miesiąc Sztuki w Łodzi

Jesień w Łodzi upłynie pod znakiem sztuki współczesnej. 16 października startuje Łódź Art Now – Miesiąc Sztuki w Łodzi – nowa inicjatywa organizowana wspólnie przez Wydział Kultury Urzędu Miasta Łodzi… więcej

Łódź
16.10.2025 - 30.11.2025 00:00

piątek, 24 października 2025

Park Miliona Świateł w Orientarium ZOO Łódź

Park Miliona Świateł powraca do Łodzi! Po raz kolejny magiczna iluminacja rozświetli Orientarium Zoo Łódź, zamieniając je w bajkową krainę pełną kolorów, dźwięków i fantastycznych stworzeń. więcej

Orientarium ZOO Łódź (ul. Konstantynowska 8/10)
24.10.2025 - 01.03.2026 17:00

poniedziałek, 3 listopada 2025

Różnorodne zajęcia z Miejską Strefą Kultury

Składamy się aż z 15 filii, tworząc sprawnie funkcjonującą instytucję o charakterze kulturalno-artystycznym. Pragniemy integrować, inspirować i aktywizować wszystkich mieszkańców Łodzi. Na potęgę! więcej

Łódź
03.11.2025 - 08.11.2025 00:00

Bezpłatne zajęcia sportowo-rekreacyjne z MOSiR

MOSiR Łódź serdecznie zaprasza na zajęcia sportowo -rekreacyjne organizowane na naszych obiektach. więcej

Łódź
03.11.2025 - 07.11.2025 00:00

Nieodpłatne zajęcia dla Seniorów z Centrum Zdrowego i Aktywnego Seniora

Centrum Zdrowego i Aktywnego Seniora to kolejny projekt Urzędu Miasta Łodzi, mający na celu aktywizację społeczną osób starszych w miejscu ich zamieszkania. Głównym celem projektu jest edukacja… więcej

Łódź
03.11.2025 - 07.11.2025 00:00

czwartek, 6 listopada 2025

 -  „Jak zostałam wiedźmą" w Teatrze Lalek Arlekin

„Jak zostałam wiedźmą" w Teatrze Lalek Arlekin

Spektakl dla widzów od 8. roku życia. więcej

Teatr Lalek Arlekin im. Henryka Ryla w Łodzi (ul. Wólczańska 5)
06.11.2025 09:00

Przegląd teatrów i kabaretów seniorów w Teatrze Jaracza

Łódzki Dom Kultury organizuje w ramach wojewódzkiego projektu kulturalnego "ŁDK inspiruje seniorów" przegląd teatrów i kabaretów. więcej

Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (ul. Jaracza 27)
06.11.2025 09:00
 -  „Jak zostałam wiedźmą" w Teatrze Lalek Arlekin

„Jak zostałam wiedźmą" w Teatrze Lalek Arlekin

Spektakl dla widzów od 8. roku życia. więcej

Teatr Lalek Arlekin im. Henryka Ryla w Łodzi (ul. Wólczańska 5)
06.11.2025 11:30

Farma Dyń w Fuzji

Farma Dyń wraca do Fuzji! Mamy dla Was wspaniałą wiadomość – jesień w Łodzi nabierze pomarańczowych barw! Farma Dyń w Fuzji powraca i będzie na Was czekać od 19 października! więcej

Fuzja (Łódź, ul. Milionowa 6A)
06.11.2025 12:00

Cykl Filmowy SCIENCE FICTION w Mediatece MeMo

Klub Filmowy MeMo zaprasza na cykl kina Science Fiction. Ruszamy z nowym cyklem filmowym poświęconym jednemu z najbardziej fascynujących gatunków kina – science fiction. więcej

Mediateka MEMO (Łódź, ul. Moniuszki 5)
06.11.2025 17:00
Kontakt