FESTIWAL ŁÓDŹ CZTERECH KULTUR / HOJF NA ZGIERSKIEJ

autor:

17.09.2022

W sercu Starych Bałut, w podwórku przy Zgierskiej 38, niezwykłe wspólnotowe wydarzenie, łączące przeszłość z teraźniejszością.

WIDZIAŁEM PŁACZĄCEGO KONIA / spektakl

Opowieść oparta na motywach książki „Ciotka Ester" Arie Aksztajna słowem i muzyką poprowadzi nas ścieżkami wspomnień Avruma Lajba, któremu przyszło dorastać w przedwojennej Łodzi. Niech roztkliwią nas i ukołyszą historie, które zdarzyć się mogły (choć wcale nie musiały) małemu żydowskiemu chłopcu, bardziej niż przez rodziców ukochanego przez brudne ulice dawnych Bałut.

Pomysł i wykonanie: Ada Słowikowska i Ola Wielemborek

PIOSENKI ŻYDOWSKICH ZŁODZIEI I PROSTYTUTEK PRZEDWOJENNEJ WARSZAWY I ŁODZI / koncert

IZABELLA GOLDSTEIN (a cappella)

Piosenki żydowskiego półświatka, śpiewane w biednych dzielnicach żydowskich przedwojennej Warszawy czy Łodzi, to unikatowe i właściwie nieznane w Polsce dziedzictwo muzyki żydowskiej. Ich bohaterami są złodzieje, gangsterzy, oszuści, mordercy, kieszonkowcy, żebracy i prostytutki. Wiele melodii przywołuje losy żydowskich dziewcząt i kobiet wywiezionych z Polski i zmuszanych do prostytucji w domach publicznych Buenos Aires i Rio de Janeiro, o czym było głośno w przedwojennej prasie. Inne ukazują mafiosów z początku wieku – Mojsze Lindera, Harszla ze Świętojerskiej czy kieszonkowca Awrejmla – jako ludzi z krwi i kości, odsłaniających swoje uczucia: kochających, nienawidzących, śmiejących się, a nawet płaczących nad swoim ciężkim losem.

Wskrzeszenie ich historii i przypomnienie różnorodnych melodii, rezonujących śpiewem synagogalnym, pieśniami ludowym, walcami czy nawet tangiem, składa się na niezapomnianą, kolorową podróż w świat dźwięków i opowieści.

Izabella Goldstein swoją przygodę z muzyką żydowską rozpoczęła w 2006 roku jako dyrygentka Chóru Żydowskiego Clil. Od tego momentu nieustannie pogłębia swoją wiedzę na temat kultury muzycznej Żydów polskich. Jest absolwentką Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie (dyrygentura chóralna) oraz łódzkiej Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów (wydział wokalno-aktorski). Jest etnomuzykolożką; doktoryzowała się na Uniwersytecie Manchesterskim w Anglii pracą o piosenkach żydowskiego półświatka. Koncertowała w Polsce, na Węgrzech, w Serbii, Anglii, Niemczech i Chinach. Artystka zajmuje się również działalnością popularyzatorską na rzecz kultury muzycznej Żydów polskich – prowadzi warsztaty piosenki żydowskiej, śpiewa recitale połączone z wykładami dla środowisk akademickich oraz koncerty dla szerszej publiczności.

DI LIBE BRENT WI A NASE SZMATE / koncert

Nazwa queerowej kapeli podwórkowej pochodzi z korespondencji Zuzanny Ginczanki i w polskim tłumaczeniu oznacza: „miłość płonie jak mokra szmata”. Kapela została założona w 2018 przez aktorkę, edukatorkę i wokalistkę Maję Luxenberg oraz tekściarkę Łaję Szkło. Od ponad dwóch lat Maja występuję solo, akompaniując sobie na akordeonie, pianinie i „przeszkadzajkach”.

Jej repertuar to przede wszystkim piosenki o nienormatywnej miłości, ale też o dyskryminacji, przemocy, bólu i polityce czy warunkach życia w Łodzi.

Artystki stały się rozpoznawalne dla szerszej publiczności po tym, jak podczas strajków kobiet wykonały swoją protestową wersję pieśni Bella Ciao na blokadzie w Krakowie.

Muzyka jest w tym projekcie równie ważna, co na wpół improwizowane monologi i interakcje z publicznością. Inspiracją jest kultura jidysz i żydowski szmonces, przedwojenne melodie i kryminalne historie. Cytując wycinki ze starych łódzkich kronik i magazynów artystka oddaje hołd kobietom zapomnianym przez historię – służącym, sex workerkom, wiedźmom – anonimowym bohaterkom barwnego, wielokulturowego świata, który bezpowrotnie odszedł w niebyt.

Zobacz również:

Kontakt