Podczas okupacji żołnierz AK. W 1946 r. zaczął studiować malarstwo, które porzucił dla studiów reżyserskich w łódzkiej Szkole Filmowej. W 1954 r. otrzymał dyplom reżysera i zrealizował pierwszy film fabularny „Pokolenie”, którym zainicjował nowy nurt kinematografii, tzw. szkołę polską. Jego filmografia obejmuje 48 tytułów filmowych, wielokrotnie nagradzanych na krajowych i międzynarodowych festiwalach. Ma na swoim koncie najbardziej prestiżową nagrodę Oscara, przyznanego mu w 2000 r. za całokształt twórczości.
Niemal każdy z jego filmów był wydarzeniem artystycznym i wzbudzał gorące dyskusje, np. „Kanał”, „Popiół i diament”, „Lotna”, „Niewinni czarodzieje”, „Krajobraz po bitwie”, „Korczak”, „Wielki tydzień”, „Wszystko na sprzedaż”, „Polowanie na muchy”, czy „Tatarak”. Szczególne znaczenie miały dzieła zaangażowane politycznie: „Człowiek z marmuru”, „Bez znieczulenia”, czy „Człowiek z żelaza”, nominowany do Oscara i uhonorowany Złotą Palmą w Cannes, a później „Katyń” i obraz „Wałęsa. Człowiek z nadziei”. Osobny rozdział to adaptacje klasycznych dzieł literackich: „Popioły”, „Bramy raju”, „Wesele”, „Brzezina”, „Panny z Wilka”, „Zemsta”, „Pan Tadeusz”, no i oczywiście nominowana do Oscara „Ziemia Obiecana”, która mocniej związała go z naszym miastem.
W Alei Gwiazd przy ulicy Piotrkowskiej ma Andrzej Wajda od 1998 r. swoją gwiazdę i wówczas nadano mu również godność Honorowego Obywatela Miasta Łodzi. Ma również tytuł doktora honoris causa PWSFTViT oraz UŁ. Ostatni film mistrza „Powidoki”, dedykowany Władysławowi Strzemińskiemu, powstał również w naszym mieście. Reżyser zainicjował powstanie istniejącego w latach 1972–1983 cenionego Zespołu Filmowego „X”, a także Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej utworzonej w 2002 r. Był senatorem I kadencji w latach 1989–1991 i kawalerem wielu wysokich odznaczeń, m.in. Orderu Orla Białego, francuskiej Legii Honorowej czy japońskiego Orderu Wschodzącego Słońca. Był czterokrotnie żonaty, a ze związku z Beatą Tyszkiewicz ma córkę Karolinę. Od 1974 r. jego żoną była Krystyna Zachwatowicz. Andrzej Wajda zmarł 9 X 2016 r. i został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
