Łódzkie gawędy. Brus miał być konkurentem Łodzi, ale skończył jako wieś

Miał być konkurentem Łodzi, ale ostatecznie jego losy potoczyły się inaczej i Brus został wsią.

fot. LODZ.PL
Las na Brusie

Ciekawą genezę i koleje losu ma ta osada, gdy w ramach ożywionej działalności osadniczej w dobrach pabianickich kapituła krakowska założyła w połowie XVI w. miasto… Brus, które miało nawet konkurować z Łodzią! 

Akcja jednak nie powiodła się i już w 1606 r. Brus figuruje jako wieś posiadająca folwark, a jako ośrodek miejski odnotowany jest jedynie w wizytacjach dóbr biskupów krakowskich z 1542 i 1550 r., a później nazwany jest już tylko wolną wsią, czyli nowo założoną. Kapituła oświadczyła, iż w dobrach pabianickich wystarczą dwa miasta, tj. Pabianice i Rzgów, a w Brusie należy zorganizować wyłącznie folwark i do XVII w. występuje on w tym charakterze.

W 1616 r. działa tam jeszcze młyn wodny, ale w XVIII w. zniszczenia i upadek wsi były tak znaczne, że zostały tam ledwie 4 chałupy. Samodzielną gminę Brus utworzono w 1867 r. jako jedną z 20 w powiecie łódzkim i tak było do 1918 r. W 1925 r. przyłączono do niej część gminy Rszew, a z gromady Rąbień – Stare Rokicie, Leonów, Srebrną i Niesięcin, a do 1939 r. także Złotno, Smulsko, Retkinię, Cygankę i Hutę Jagodnicę. Gmina w takim kształcie przetrwała do 1940 r., kiedy okupacyjne władze niemieckie włączyły gm. Brus do Łodzi (Litzmannstadt), nadając pierwsze stałe nazwy wielu bezimiennym dotąd, a zamieszkałym uliczkom.

ZOBACZ TAKŻE

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. W centralnym polu, na białym tle wielobarwny wielokąt, składający się z coraz większych figur geometrycznych, ułożonych centralnie względem siebie: kwadraty i wielokąty foremne. Na prawo od wielokąta prostopadłe, wielobarwne pasy w kolorach, tworzących wielokąt.

Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025

Wydział Kultury

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie w 2025 roku Stypendiów artystycznych Miasta Łodzi, w… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Pod hasłem „Dusza Europy” 19 i 20 listopada 2024 r. w Krakowie odbyła się IX edycja Kongresu Ekonomii Wartości Open Eyes Economy Summit.

MM / KS

Zaproszeni prelegenci i prelegentki rozmawiali o przyszłości Europy oraz wyzwaniach, przed którymi… więcej

Nowa siedziba Departamentu Finansów Publicznych UMŁ

Od listopada Biuro Egzekucji Administracyjnej i Windykacji, Wydział Budżetu oraz Wydział Finansowy… więcej

Kontakt