Gawędy łódzkie. Miasto stodołami stało – jaka była Łódź w XVIII wieku?

Dawne opisy Łodzi, np. z XVIII wieku są o tyle interesujące, że pokazują obraz miasta i bilans otwarcia przed jego dynamicznym rozwojem. Dobrze widać, od czego zaczynaliśmy…

fot. Envato elements
Akt wizytacji Łodzi z 1770 roku wymienia 65 domów i przynależnych do nich 55 stodół.

Z zachowanego aktu wizytacji z 1770 roku dowiadujemy się, iż Łódź liczyła ok. 380 mieszkańców, zajmujących się głównie rolnictwem. Z tej liczby 22 zajmowało się ponadto następującymi rzemiosłami: 12 kołodziejstwem, 3 młynarstwem, 3 szewstwem, po jednym garncarstwem, rzeźnictwem, ślusarstwem i stolarstwem. Akt wizytacji z 1770 roku wymienia 65 domów i przynależnych do nich 55 stodół. Najwięcej, bo 28 domów, było usytuowanych przy ulicy Drewnowskiej, 22 – dookoła rynku, 8 przy ulicy Nad Stawem i 7 przy ulicy Nadrzecznej.

Jak widać z tego zestawienia, sam rynek nie był szczelnie zabudowany. Nie od razu przybrał też – jak później – formę prostokąta. Niedaleko tuż przy obecnej ulicy Lutomierskiej rozciągał się teren kościelny wraz z placem i cmentarzem. W obrębie tego kompleksu znajdowała się plebania z sadem oraz kilka domów mieszkalnych. Tu także mieścił się budynek szkolny i drewniany kościół parafialny. Część drogi lutomierskiej, która wiodła od rynku do terenu kościelnego, nazywała się w najdawniejszych czasach Drogą Kościelną. 

W akcie wizytacji z 1770 r. mamy też wzmiankę o szpitalu miejskim oraz więzieniu, ale bez wskazania ich położenia. Wprawdzie przy ratuszu została wybudowana przez mieszczan wieża, ale nie spełniała ona funkcji aresztu w ścisłym znaczeniu. Wymienia także pięć młynów miejskich: Grobelny nad stawem, oraz Lamus, Wójtowski, Księży, Kulam zamieniony na tartak zwany Piłą oraz jeden opustoszały, zwany Araszt.

ZOBACZ TAKŻE

Polecane aktualności

Witaj Maj, piękny Maj

Andrzej Janecki / BAM

Mszą św. sprawowaną w intencji Ojczyzny w bazylice archikatedralnej rozpoczęły się wojewódzkie… więcej

Wiwat Biało-Czerwona!

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

Marsz ze 123-metrową flagą Polski uświetnił obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.… więcej

10. rocznica kanonizacji Papieża-Polaka

Patryk Wacławiak / BAM

W 10. rocznicę kanonizacji Świętego Jana Pawła II – pamiętamy o Honorowym Obywatelu Miasta Łodzi.… więcej

Pamiętamy i będziemy pamiętać! 84. rocznica Zbrodni Katyńskiej

Tomasz Walczak / BRP

„Piąta rano. Od świtu dzień zaczął się szczególnie. Wyjazd karetką więzienną w celkach (straszne!).… więcej

Rusza akcja "5 dla Ziemi"

MM / KS

Organizatorami tej charytatywnej inicjatywy z okazji zbliżającego się Dnia Ziemi (22 kwietnia) są… więcej

Kontakt