Łódzkie wojsko

Łódź w okresie międzywojennym była jednym z największych garnizonów Wojska Polskiego - stacjonowało tutaj nawet 8 tys. żołnierzy. Decydowała o tym zapewne relatywnie niedaleka odległość o ówczesnej granicy niemieckiej oraz nowoczesny charakter miasta, oferującego odpowiednią infrastrukturę.

6 zdjęć
ZOBACZ
ZDJĘCIA (6)

Znajdowało się tutaj Dowództwo Okręgu Korpusu IV. Stacjonowały dwa pułki piechoty: 28 i 31 pułk Strzelców Kaniowskich, 10. Pułk Artylerii  Polowej oraz  4 Pułk Arterii Ciężkiej wchodzących w skład 10 Dywizji Piechoty nazywanej „łódzką” oraz czasowo inne oddziały WP.

Początkowo dowództwo okręgu znajdowało się przy ul. Kościuszki 4 w dawnym pałacu Jakuba Hertza wkrótce jednak przeniosło się do obszerniejszej kamienicy przy al. Kościuszki 67. Nowoczesną siedzibę dowództwo okręgu korpusu otrzymało na początku lat 30-tych przy ul. 11 Listopada 81/83 (Legionów). Dokonano tam gruntowej przebudowy kompleksu  koszarowego, której autorem był znany polski architekt Józef Płoszko.   Obecnie znajduje się tam hotel „Reymont”.

Nowy gmach dowództwa okręgu stał się jedną z modernistycznych wizytówek Łodzi, będąc jednym z najpiękniejszych budynków wzniesionych w tym stylu.

Żołnierze swoją  obecnością uświetniali święta narodowe licznie w nich uczestnicząc. Organizowali też święta pułkowe, otwarte dla publiczności. Do miejskich legend przeszły święta pułku artylerii lekkiej, która organizował pokazy boju artyleryjskiego na pl. Hallera.  Podczas świat zbierano pieniądze na pomoc dla weteranów a nawet na wsparcie służby kontrwywiadu. W okresie międzywojennym nie wyobrażano sobie święta 11 Listopada czy 3 Maja bez asysty wojskowej.  Najważniejszym świętem oczywiście była rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 r.

W 1938 roku obchody rozpoczęto w przeddzień święta zbiórką orkiestr wojskowych w godzinach popołudniowych przed kościołem Matki Boskiej Zwycięskiej przy ul. Łąkowej. Koncert zgromadził tłumy Łodzian, którzy mogli przyjść po pracy. W dniu święta wczesnym rankiem trębacze wojskowi przed budynkiem magistratu zagrali hejnał, była to tym razem pierwsza zwrotka „Pierwszej Brygady”. Od godziny 10.00 odbywała się defilada wojskowa całego garnizonu, którą przyjął dowódca IV Okręgu Korpusu gen. Wiktor Thommée (związany przebiegiem służby z 28 pułkiem piechoty).  Na trybunie honorowej, obok wojewody Henryka Józefskiego, stał m.in. dowódca 10 DP gen. bryg. Franciszek Dindorf-Ankowicz.  

Defiladę otwierała grupa kawalerów Krzyża Virtuti, Militari, a następnie maszerowali: żołnierze 28 Pułku Strzelców Kaniowskich , 10 Pułku Artylerii Lekkiej, 4 Pułku Artylerii Ciężkiej i 10 batalionu pancernego. Dowództwo Strzelców Kaniowskich wystawiło dwa bataliony ze sztandarem pułku i orkiestrą, jedną kompanię CKM z trzema karabinami, jeden pluton artylerii piechoty z dwoma działami, jeden pluton łączności z czterema biedkami telefonicznymi, jeden pluton pionierów, jeden pluton artylerii ppanc. z sześcioma działkami „Bofors”. Następnie maszerowali artylerzyści wystawiając po jednym dywizjonie haubic 155 mm i dwie armat 75 mm.

Kolumnę wojska zamykały trzy tankietki TK-3 z batalionu pancernego.

Tradycje obecności wojsk liniowych w Łodzi były żywe jeszcze wiele lat po II wojnie światowej a mieszkańcy miasta i gmin podmiejskich opowiadali, jeszcze długo później, o świetności oddziałów defilujących po ulicy Piotrkowskiej.

 (oprac. A.J. na podstawie książki K. Czernielewskiego i W. Jarno „Garnizon Łódzki Wojska Polskiego 1918 – 1939)

Polecane aktualności

Odebrano im dzieciństwo. Przywracamy im pamięć.

Tomasz Walczak / BRP

Narodowy Dzień Zwycięstwa - 8 maja to również Święto Dzieci Wojny. W Łodzi, przed Pomnikiem… więcej

Witaj Maj, piękny Maj

Andrzej Janecki / BAM

Mszą św. sprawowaną w intencji Ojczyzny w bazylice archikatedralnej rozpoczęły się wojewódzkie… więcej

Wiwat Biało-Czerwona!

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

Marsz ze 123-metrową flagą Polski uświetnił obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.… więcej

10. rocznica kanonizacji Papieża-Polaka

Patryk Wacławiak / BAM

W 10. rocznicę kanonizacji Świętego Jana Pawła II – pamiętamy o Honorowym Obywatelu Miasta Łodzi.… więcej

Pamiętamy i będziemy pamiętać! 84. rocznica Zbrodni Katyńskiej

Tomasz Walczak / BRP

„Piąta rano. Od świtu dzień zaczął się szczególnie. Wyjazd karetką więzienną w celkach (straszne!).… więcej

Kontakt