- To wydarzenie, o którym wciąż wiemy mało, często bowiem dotarcie do prawdy historycznej zajmuje wiele czasu. Tę prawdę wydobywamy ze wspomnień, niespodziewanych znalezisk, czasami – dosłownie – spod ziemi, która kryje w sobie jeszcze wiele masowych grobów. Las na Brusie to jedno z miejsc Łodzi szczególnie naznaczonych tragedią II wojny światowej. To tutaj - chociaż nie tylko tu - jesienią 1939 dokonywano rozstrzelań przedstawicieli łódzkiej. Byli wśród nich urzędnicy, nauczyciele, dziennikarze, księża – liderzy życia społecznego. Ich śmierć była częścią zbrodniczej kampanii okupanta, mającej zniszczyć na terenach polskich wszelkie przejawy kultury, wiedzy i samostanowienia. Nie wiemy, ile dokładnie osób zginęło w ramach Inteligenzaktion, nie tylko w Łodzi, ale również innych regionach Polski. Ile ciał kryje jeszcze las na Brusie i inne leśne mogiły wojenne. Nie znamy losów wszystkich łodzian, którzy padli ofiarą hitlerowskiej opresji - powiedziała wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa-Wodnicka.
Przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Marcin Gołaszewski przypomniał, że wśród ofiar byli też ówcześni miejscy rajcy, a choć wydawało się, że ta tragiczna historia nie powinna się powtórzyć, to jest ona niezwykle podobna do tragedii, dziejących się obecnie w Ukrainie.
W uroczystościach udział wzięli uczniowie Szkoły Podstawowej nr 6 im. Szarych Szeregów, XXXIII Liceum Ogólnokształcącego im. Armii Krajowej, Szkoły Mistrzostwa Sportowego Marcina Gortata w Łodzi oraz Strażnicy Tradycji z Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Łodzi. Po uroczystościach uczniowie wraz z przedstawicielami Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi przeszli na miejsce prac ekshumacyjnych, które w ubiegłym roku zostały wznowione właśnie przez IPN oraz Instytut Archeologiczny Uniwersytetu Łódzkiego.
Spotkanie upamiętniające odbywa się zwykle w okolicach 14 października. Ta data jest symboliczna dla historii ofiar z Brusa. 14 października 1939 roku na spotkaniu z Reinhardem Heydrichem dowódców operacyjnych grup niemieckiej policji bezpieczeństwa w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy zapadła decyzja o fizycznej likwidacji polskiej warstwy przywódczej.
W listopadzie 1939 roku rozpoczęły się w polskich miastach aresztowania przedstawicieli inteligencji i liderów życia społecznego. Aresztowanych w ramach "Intelligenzaktion" mieszkańców Łodzi i okolicznych miejscowości osadzano w prowizorycznym więzieniu w Rudzie Pabianickiej.
Miejscem ich masowych egzekucji był las łagiewnicki - 11 listopada rozstrzelano tam kilkaset osób. Masowe egzekucje przeprowadzano również w lasach lućmierskich. Prawdopodobnie 12 listopada na terenie poligonu wojskowego na Brusie rozstrzelano 40 przedstawicieli łódzkiej inteligencji.
