Rewir na Starym Mieście. Gdzie dawniej mogli osiedlać się Żydzi?

Liberalne początkowo przepisy odnośnie osiedlania się Żydów uległy z czasem zaostrzeniu i ostatecznie w 1850 r. zakazano im osiedlać się w innych dzielnicach. Tylko dwie rodziny mogły mieszkać na ul. Piotrkowskiej, jeśli posiadały 20 000 zł kapitału, posyłały dzieci do szkół i nie nosiły strojów żydowskich. Poza rewirem mógł zamieszkać każdy Żyd, który założył fabrykę, skład hurtowy towarów i przędzy lub posiadał ukończone wyższe studia. Specjalny zakaz dotyczył osady Łódka, gdzie tkaczom osiadłym na ul. Piotrkowskiej zabroniono odstępowania placów i domów starozakonnym. Przepisy uniemożliwiały więc ludności żydowskiej osiedlania się poza rewirem, w którym warunki pogarszały się z powodu ciasnoty. W 1841 r. gubernator mazowiecki hr. Franciszek Potocki wyraził zgodę na rozszerzenie rewiru, ale dopiero w 1861 r. nowy stan został zalegalizowany. W latach 30. i 40. XIX w. odsetek Żydów w Łodzi wynosił – 10%, w latach 50. – 12%, w 60. 17–20%, a w 70. – 23%. W latach 30. XIX w. zamieszkało przy ul. Piotrkowskiej dwóch Żydów z Kalisza: bogaty kupiec Ludwik Mamroth, który prowadził skład przędzy bawełnianej w domu przy ul. Piotrkowskiej 193, oraz Dawid Lande, właściciel składu zagranicznej przędzy bawełnianej.