Stare Miasto i Bałuty Nowe. Jak powstawały przedmieścia Łodzi?

Ważnym okresem w rozwoju Łodzi i najbliższych okolic były lata 60. XIX w., co wiązało się m.in. z utworzeniem pierwszych przedmieść, uwłaszczeniem chłopów w 1864 r. oraz budową kolei fabryczno-łódzkiej.

Głód terenów budowlanych przyczynił się nie tylko do zabudowywania pól uprawnych i ogrodów w obrębie miasta, ale także do przełamania granic administracyjnych Łodzi i tworzenia pierwszych przedmieść. Geneza najstarszego przedmieścia, Bałut Nowych, wiąże się ściśle z sytuacją Żydów łódzkich, których siedzibą było Stare Miasto. Przypomnijmy, że zgodnie z zarządzeniem dla miast rządowych w 1825 r. utworzono specjalny rewir dla starozakonnych. Liberalne początkowo przepisy odnośnie osiedlania się Żydów uległy z czasem zaostrzeniu i ostatecznie w 1850 r. zakazano im osiedlać się w innych dzielnicach. Tymczasem rewir staromiejski, mimo dwukrotnego powiększenia, stał się zbyt ciasny dla zwiększającej się liczby ludności żydowskiej. Aby rozładować głód terenów budowlanych, dwaj kupcy – I. Bławat i I. Birenzweig – nabyli w 1858 r. sąsiadujące ze Starym Miastem tereny majątku Bałuty. Na zakupionych gruntach o powierzchni 408 morgów już przed 1860 r. urządzono osadę, składającą się z 330 działek, która według pierwotnych założeń miała mieć charakter miejski. Układ nawiązywał do sieci ulic Starego Miasta. Pomiędzy ul. Łagiewnicką a ul. Zgierską, w odległości zaledwie 500 m od Starego Rynku, założono centralny plac osady – Bałucki Rynek, dobrze usytuowany u zbiegu starego traktu zgierskiego oraz wytyczonej szosy aleksandrowskiej.

Polecane aktualności

Historycznie na nowym Starym Rynku. 601. rocznica nadania Łodzi praw miejskich.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

Łódź oficjalnie ukończyła 601. Po latach przerwy spowodowanej remontem obchody rocznicy lokacji… więcej

„Łódź poprzez wieki. Historia miasta”. Premiera IV tomu monografii Łodzi, przygotowanej na 600-lecie nadania praw miejskich

Tomasz Walczak / BRP

W piątek, 19 lipca w Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi odbyła się oficjalna premiera tomu IV… więcej

Pamięci lotnika-bohatera. 84. rocznica bitwy o Anglię.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

10 lipca 1940 r. rozpoczęła się trwająca kilka miesięcy bitwa o Anglię. W Łodzi upamiętniono… więcej

100-lecie powołania Świętej Faustyny, patronki Łodzi. W parku „Wenecja” zorganizowano jubileuszową zabawę

Tomasz Walczak / BRP

29 czerwca 1924 roku podczas jednej z zabaw plenerowych w ówczesnym parku Wenecja w Łodzi Helena… więcej

Czwartki na Wesoło

Robert Kowalczyk / MOPS

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łodzi serdecznie zaprasza dzieci wraz z opiekunami na… więcej

Kontakt