Debiutuje nowa seria wydawnicza "Łódź w PRL. PRL w Łodzi"

Najczęściej historia PRL-u w Łodzi jest albo obszarem emocjonalnych wypowiedzi i „czerwonych” uproszczeń, albo obiektem popkulturowej stylizacji, czasem kiczu, narzędziem sprzedaży – towarów i usług. Przyszedł czas, by napisać historię tego okresu na nowo, dać szansę poznać ją czytelnikom, którzy nie mieli takiej okazji. Łódź nie miała dotychczas kompleksowego opracowania, które łączyłoby opowieść na temat wielkiej polityki z historią życia codziennego. Jednak za sprawą znanych łódzkich historyków – już ma. Właśnie debiutuje nowa seria Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego – „Łódź w PRL. PRL w Łodzi”.

Autorzy kolejnych tomów prezentują dramatyczne losy Łodzi i łodzian, rozgrywające się w cieniu wielkiej polityki i małych dramatów. Prowadzą czytelnika po historii miasta nad Łódką, pokazując mu powojenne realia oraz dzieje miasta w okresie stalinowskim, w czasach siermiężnego socjalizmu Władysława Gomułki, w dekadzie konsumpcjonizmu Edwarda Gierka czy wreszcie w gorącym okresie lat osiemdziesiątych. Nie unikają tematów trudnych – pokazują cichą grozę systemu komunistycznego. 

Ich uwadze nie umykają jednak obszary, gdzie życie codzienne – mimo trudności, opresyjności systemu, nieraz absurdów – toczyło się normalnie. Wolny czas, moda, luksus, kultowe miejsca – o wszystkim tym przeczytamy w kolejnych książkach. To także historia o wielkich wizjach, które wówczas nie mogły być zrealizowane w takim zakresie, jak dziś to się odbywa. To wreszcie opowieść o łódzkich kobietach, niezłomnych, cichych bohaterkach pracujących w zakładach włókienniczych, które przez lata były fundamentem tego miasta, które również nie bały się strajkować. 

Serię otwiera publikacja Czwarta stolica. Kiedy Łódź rządziła Polską (1945–1949) autorstwa Przemysława Waingertnera. Książka przedstawia historię Łodzi w krótkim, lecz niezwykle barwnym okresie pierwszego pięciolecia po zakończeniu wojny, kiedy to przejęła funkcję stolicy Polski po zrujnowanej Warszawie. Kolejne rozdziały odsłaniają różne oblicza ówczesnej rzeczywistości: brutalne przejmowanie władzy przez komunistów, powojenny rozwój miasta, czy wreszcie kulturalny boom, jaki przeżyła Łódź po II wojnie światowej jako przystań dla ludzi nauki, kultury i sztuki. 

Kolejne tytuły opisują charakterystyczne dla danych okresów zjawiska. Grzegorz Mnich w książce Stalinowska codzienność. Łódź w latach 1949–1956 ukazuje krwawe represje urzędu bezpieczeństwa, życie codzienne mieszkańców z kolejkami do sklepów, głodowymi zarobkami, powszechnym brakiem towarów, wreszcie protestami społecznymi o podłożu ekonomicznym i politycznym. 

Czytelnicy, którzy zastanawiają się, czy w Łodzi doby gomułkowskiej zostało coś jeszcze z ducha „ziemi obiecanej” oraz czy po tym okresie pozostało jakieś godne uwagi dziedzictwo, powinni sięgnąć po książkę Krzysztofa Lesiakowskiego Gomułkowska rzeczywistość. Łódź w latach 1956–1970. To nie tylko okres postalinowskiej odwilży i nadziei z tym związanych, ale również czas niedosytu i zawodu, stałego rozmijania się potrzeb z możliwościami, zarówno w sferze konsumpcji, jak i inwestycji. 

Dla pokolenia z rozrzewnieniem wspominającego okres lat siedemdziesiątych – przez wielu łodzian pamiętany jako czas największego rozkwitu Łodzi w historii PRL i dużych nadziei, ciekawostką będzie książka Gierkowska "prosperita". Łódź w latach 1971–1980  Witolda Jarno, dzięki której czytelnik będzie miał możliwość bliższego zapoznania się z dziejami miasta w jakże specyficznej dekadzie.

Wreszcie karnawał solidarności i noc stanu wojennego – wydarzenia ciągle budzące emocje i żywo dyskutowane w rozmowach prywatnych, jak i w dyskursie publicznym, staną się bohaterami książki Leszka Olejnika Festiwal Solidarności. Łódź w latach 1979–1989, która zamyka serię. 

Seria „Łódź w PRL. PRL w Łodzi” młodszych odbiorcom pozwoli zapoznać się z historią najnowszą i skonfrontować ją ze stereotypowymi wyobrażeniami na temat PRL-u. Tym starszym pozwoli przypomnieć sobie na nowo czasy młodości. Dla wszystkich zaś to świadectwo funkcjonowania społeczeństwa w realiach politycznych panujących w bloku państw wschodnich od 1945 do 1989 roku. 

Więcej: https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/serie/seria/lodz-w-prl-u/

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. W centralnym polu, na białym tle wielobarwny wielokąt, składający się z coraz większych figur geometrycznych, ułożonych centralnie względem siebie: kwadraty i wielokąty foremne. Na prawo od wielokąta prostopadłe, wielobarwne pasy w kolorach, tworzących wielokąt.

Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025

Wydział Kultury

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie w 2025 roku Stypendiów artystycznych Miasta Łodzi, w… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Pod hasłem „Dusza Europy” 19 i 20 listopada 2024 r. w Krakowie odbyła się IX edycja Kongresu Ekonomii Wartości Open Eyes Economy Summit.

MM / KS

Zaproszeni prelegenci i prelegentki rozmawiali o przyszłości Europy oraz wyzwaniach, przed którymi… więcej

Nowa siedziba Departamentu Finansów Publicznych UMŁ

Od listopada Biuro Egzekucji Administracyjnej i Windykacji, Wydział Budżetu oraz Wydział Finansowy… więcej

Kontakt