Przechowywane w domowych zbiorach dokumenty, fotografie, albumy, pamiętniki, rękopisy, afisze, odznaczenia, militaria i inne pamiątki stanowią wyjątkowe świadectwo historii poszczególnych ludzi, rodzin i lokalnych społeczności. Nieraz zapomniane i podniszczone czekają na ponowne odkrycie, na poszukiwaczy rodzinnej historii - Rodzinnych Archiwistów, którzy otoczą je opieką i przywrócą im dawną świetność. Do nich i do wszystkich tych, którzy pamiętają o śladach pozostawionych przez przodków i troszczą się o nie – a chcieliby robić to jeszcze lepiej, skierowany jest projekt Archiwa Rodzinne Niepodległej.
- „Archiwa Rodzinne Niepodległej” to przedsięwzięcie na skalę ogólnopolską mające krzewić kulturę ochrony pamiątek, budzić ducha genealogicznych poszukiwań oraz inspirować do dokumentowania historii rodzinnej i lokalnej – mówi Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Eksplorowanie świadectw naszej przeszłości i pielęgnowanie tradycji to wyjątkowa przygoda. Zachęcamy do udziału w projekcie każdego zainteresowanego losami własnej rodziny, komu nieobca jest potrzeba kultywowania pamięci o przodkach i dbałości o rodzinne pamiątki.
W 33 archiwach państwowych, które swoim zasięgiem działania obejmują całą Polskę, uruchomione zostały punkty konsultacyjne, gdzie można uzyskać pomoc i fachową poradę na temat sposobów prowadzenia archiwum rodzinnego, w tym zabezpieczenia starych rodzinnych dokumentów i fotografii.
W dniu 24 września 2019 r. w Warszawie podczas oficjalnej konferencji prasowej wyznaczającej ogólnopolski start projektu nastąpi prezentacja dedykowanej strony internetowej: archiwarodzinne.gov.pl. Udostępniony zostanie tam m.in. poradnik traktujący o tym, jak opisywać, zabezpieczać, a także tworzyć cyfrowe kopie rodzinnych pamiątek.
W ramach projektu, 30 września 2019 r., w Dniu Archiwistów, ustanowionym w tym roku przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, w godzinach popołudniowych w każdym archiwum państwowym zaplanowano również warsztaty, gdzie zaprezentowane zostaną przez archiwistów m.in. sposoby porządkowania i opisywania archiwów rodzinnych, techniki samodzielnej konserwacji i digitalizacji materiałów archiwalnych, metody prowadzenia badań genealogicznych i odczytywania dawnego pisma.
Wybrane pamiątki z domowego archiwum wraz z opisem historii rodzin zaprezentowane zostaną, za zgodą uczestników projektu, na stronie internetowej Archiwa Rodzinne Niepodległej. W wyniku realizacji przedsięwzięcia powstanie narodowa kolekcja niepodległościowa, której współtwórcą będzie mógł zostać każdy Rodzinny Archiwista.
Archiwum Państwowe w Łodzi przygotowało punkty konsultacyjne, w których archiwiści podpowiedzą Państwu jak należy postępować z dokumentami, fotografiami i innymi pamiątkami wchodzącymi w skład Waszych domowych archiwów rodzinnych. Podpowiemy jak dbać o zbiory, jak je porządkować i opisywać oraz jak prawidłowo przechowywać, w celu uniknięcia dalszych uszkodzeń bądź zniszczenia, jak wykonywać kopie zabezpieczające.
Dla osób, które już zgromadziły rodzinne archiwum i nam je zaprezentują mamy naszykowane podarunki, m.in. profesjonalne segregatory do przechowywania materiałów archiwalnych z certyfikowanymi obwolutami, pędzle do czyszczenia akt, miękkie ołówki i gumki do ścierania.
Jeżeli z jakichś powodów obawiacie się Państwo o los swoich rodzinnych archiwów, możecie ich przechowywanie powierzyć archiwom państwowym – Archiwum Państwowe w Łodzi gromadzi i zabezpiecza takie materiały. W zamian otrzymacie Państwo kopie cyfrowe przekazanych archiwaliów oraz pewność, że będą one wieczyście przechowywane w odpowiednich warunkach. Ze względu na obchody rocznicowe szczególnie interesują nas dokumenty i pamiątki związane z odzyskaniem niepodległości w 1918 r. oraz odbudową państwowości po okresie zaborów. Jeżeli posiadacie Państwo dokumenty, listy, fotografie i inne materiały z tego okresu historii zapraszamy do współpracy.
Do końca 2019 r. zapraszamy do punktów konsultacyjnych ARN czynnych w godzinach pracy czytelni APŁ i APŁ Oddział w Sieradzu:
Łukasz Jaworski, Archiwum Państwowe w Łodzi, Plac Wolności 1 Łódź, tel. 42 632 62 01 wewn. 23, arn.lodz@lodz.ap.gov.pl
Anna Waś, Kamil Pluta, Archiwum Państwowe w Łodzi, al. Kościuszki 121 Łódź, tel. 42 636 85 35, arn.lodz@lodz.ap.gov.pl
Karol Tomczak, Archiwum Państwowe w Łodzi Oddział w Sieradzu, ul. P.O.W. 5 Sieradz, tel. 43 822 59 90, arn.sieradz@lodz.ap.gov.pl
W ramach projektu ARN zapraszamy grupy zorganizowane do udziału w warsztatach, na których pracownicy Archiwum Państwowego w Łodzi przekażą wiedzę:
- czym jest archiwum rodzinne,
- jak prawidłowo przechowywać stare dokumenty, pamiętniki, fotografie, mapy,
- gdzie zgłosić się po pomoc w przypadku uszkodzenia dokumentów,
- jak prawidłowo porządkować i opisywać swoje zbiory,
- w jaki sposób wykonać kopie zabezpieczające, by nie narazić na uszkodzenie oryginalnych dokumentów i fotografii.
Program warsztatów skierowany jest szczególnie do:
- lokalnego środowiska genealogów,
- harcerzy,
- młodzieży ostatnich klas szkół podstawowych,
- młodzieży uczącej się w szkołach ponadpodstawowych,
- studentów uczelni wyższych,
- studentów uniwersytetu trzeciego wieku,
- wszystkich pasjonatów historii rodzinnych.
W celu umówienia terminu warsztatów dla grup zorganizowanych prosimy o kontakt z punktami konsultacyjnymi projektu ARN.
W regionie łódzkim punkt konsultacyjny w ramach programu ARN uruchomiło także Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Toruńska 4, 97-300 Piotrków Trybunalski, tel. 44 649-69-71, kancelaria@piotrkow-tryb.ap.gov.pl, w którym funkcję konsultanta pełni dr Maciej Hubka. Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim realizuje założenia projektu ARN w stulecie swej działalności, zachęcając zarówno środowisko młodzieży szkolnej i studentów, jak też pasjonatów zrzeszonych w kołach zainteresowań do dialogu i współpracy w zakresie zabezpieczania bezcennych świadectw dziejów regionu i rodzin tworzących jego historię.
Projekt sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.
