Ponad 70% Polaków w wieku od 55 do 64 lat i blisko połowa osób w wieku od 65 do 74 lat deklaruje, że regularnie korzysta z Internetu. Seniorzy najczęściej przeglądają strony internetowe, wysyłają maile lub rozmawiają z bliskimi, np. przez wideo-komunikatory. Nieco rzadziej są obecni w mediach społecznościowych. Internet jest dla nich jednym z podstawowych źródeł wiedzy o świecie, jednak w sieci roi się od pułapek. Są nimi m.in. fake newsy, czyli nieprawdziwe, zmanipulowane lub podane w fałszywym kontekście wiadomości, które mogą przybierać różne formy.
W Internecie treści może tworzyć każdy, niezależnie od tego, czy jest ekspertem w danej dziedzinie. W zaciszu własnego domu, przed komputerem i w aurze całkowitej anonimowości internauci mogą głosić w sieci przeróżne teorie – często niezgodne z prawdą lub niepoparte faktami. Niektórzy fałszywe informacje powielają nieumyślnie, nie zdając sobie sprawy z tego, że są ofiarami manipulacji. Inni robią to celowo, aby wpływać na poglądy odbiorców lub ich oszukać.
Nieraz trudno jest odróżnić wiarygodne treści od fake newsów. Te ostatnie mogą udawać rzetelne wiadomości, posty w mediach społecznościowych, a nawet artykuły naukowe! Często ich twórcy podszywają się pod znane osoby lub korzystają z fałszywych kont. Fake newsy rozprzestrzeniają się bardzo szybko – zwykle są to sensacyjne doniesienia, które mają przyciągnąć uwagę i wywołać skrajne emocje. Są publikowane dla zysku, żeby kogoś skompromitować lub wywołać chaos i panikę.
Fake newsy pojawiają się nie tylko w Internecie. Zmanipulowane wiadomości podawane są też w tradycyjnych mediach – telewizji, prasie czy radiu, dlatego w dzisiejszych czasach każdy powinien zdobyć umiejętność szybkiego weryfikowania informacji.
Seniorzy z Łodzi uczyli się tego podczas warsztatów w Fabryce Aktywności Miejskiej. Zajęcia były częścią międzynarodowego projektu FakeNews&Elders, który rozpoczął się w 2022 r., a swoim zasięgiem obejmuje sześć europejskich krajów: Polskę, Czechy, Hiszpanię, Francję, Włochy i Grecję. Międzynarodowy zespół ekspertów przygotował kilka zasad, które pozwolą sprawdzić, czy dana informacja jest prawdziwa.
