Łódź na liście osad fabrycznych – 30 stycznia 1821 roku.

Chociaż w tym roku obchodzimy rocznicę 600-lecia miasta, dopiero 400 lat po jego lokacji możemy mówić o intensyfikacji rozwoju i powstaniu prawdziwej metropolii. Jedną z ważniejszych dat w historii Łodzi jest 30 stycznia 1821 roku. Wtedy to oficjalnie Łódź została wpisana na listę osad fabrycznych. Stało się to za sprawą Rajmunda Rembielińskiego, okrzykniętego później twórcą Łodzi przemysłowej.

Łódź w 1813 roku. Fragment klucza łódzkiego. Tak wyglądała Łódź przed działaniami Rembielińskiego. (źródło: Łódź na mapach 1793-1939)
2 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Wszystko zapoczątkował memoriał z 1 września 1820 roku. Proponował wytypowanie miast rządowych, do których trzeba by kierować osadników przemysłowych w Królestwie Polskim. Miasta miały być przygotowane na ich, przyjęcie pod względem gospodarczym i administracyjnym. Osadnicy mieli dostać również za darmo drzewo z lasów państwowych na budowę domów. Przyznano kapitał 60 000 tys. złotych, z którego miały być udzielane.

Memoriał Rembielińskiego wpłynął 10 września do Rady Administracyjnej a 18 września został zatwierdzony.  Z tą datą ukazało się postanowienie namiestnika Zajączka o wyznaczeniu kilku miast na osady fabryczne i zapewnienie osadnikom pomocy ze strony państwa. Obiecano sporządzić plany, wydzielić działki oraz wydzierżawić je osadnikom za czynsz wieczysty po 6 latach wolnizny. Młyny miały być przerobione na folusze oraz zakładane cegielnie. Z lasów państwowych miało pochodzić bezpłatnie drewno bezpłatnie przydzielane osadnikom. Miasta wytypowane przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Policji miały być urządzone jako osady fabryczne, czyli po sporządzeniu planów i rozparcelowaniu części gruntów miano oddać rękodzielnikom place za czynsz wieczysty  płacony po 6 latach wolnych.

30 stycznia 1821 roku komisja rządowa upoważniła R. Rembielińskiego do urządzenia osad sukienniczych w miastach rządowych: Zgierzu, Łodzi, Podrzeczu i Gostynie, zezwalając na korzystanie z wszelkich prerogatyw wynikających z postanowienia namiestnika.   

Rajmund Rembieliński odbył przynajmniej dwa objazdy terenu m.in.  w styczniu 1821 roku. W czerwcu zlecił Filipowi Vebiegowi przygotowanie przekazał zasady wytyczenia osady sukienniczej w Łodzi. Osobiście narysował linie rozgraniczenia osad, wydał zalecenia, co do kierunku i szerokości ulic. Wielkości działek, lokalizacji i ekwiwalentu za grunta prywatne.

W ten sposób na dobre rozpędziła się machina późniejszego sukcesu wielkiej Łodzi przemysłowej.


Polecane aktualności

fot. ŁÓDŹ.PL

Modernizacja zajezdni Chocianowice przyspiesza. Sprawdź, jak przebiegają prace [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Prace na terenie 120-letniej zajezdni Chocianowice prowadzone są rzez firmę Budimex na obszarze… więcej

fot. ŁÓDŹ.PL

Mural z wizerunkiem Kazimierza Górskiego odsłonięty w Szkole Mistrzostwa Sportowego [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Podczas rozpoczęcia roku szkolnego 2022/2023 w Szkole Mistrzostwa Sportowego im. Kazimierza… więcej

fot. ŁKS

ŁKS Łódź odpada z Pucharu Polski po emocjonującym meczu ze Stalą Mielec

JB / ŁÓDŹ.PL

Mogłoby się wydawać, że starcie drużyny z Ekstraklasy z pierwszoligowcem nie będzie obfitowało w… więcej

fot. Envato Elements

Powrót do szkoły - jak go przetrwać? Poradnik dla dzieci i rodziców

a.pe / ŁÓDŹ.PL

W czwartek, 1 września zaczyna się nowy rok szkolny. Przedstawiamy kilka wskazówek, które pomogą… więcej

fot. mat. pras.

Co robić w weekend w Łodzi? Najciekawsze wydarzenia w mieście [PRZEWODNIK]

red / ŁÓDŹ.PL

Spotkania ze sławami polskiej fantastyki, koncert Krystiana Ochmana, hity kinowe na Polówce - w… więcej

Kontakt