Pamięci kobiet walczących, pamięci bohaterek! Spotkanie przy ławeczce Haliny Kłąb- Szwarc z okazji nadchodzącego dnia 8 marca.

W przededniu Międzynarodowego Dnia Kobiet łodzianie spotkali się przy pomniku bohaterki wojennej Haliny Kłąb - Szwarc. W ten sposób uczczono pamięć łodzianek walczących - zarówno kobiet-żołnierzy, jak i społeczniczek oraz sufrażystek, dążących do poprawy bytu kobiet.

fot. Patryk Wacławiak / UMŁ
17 zdjęć
fot. Patryk Wacławiak / UMŁ
Kwiaty składa wiceprezydent Moskwa - Wodnicka. Fot. P. Wacławiak, UMŁ.
ZOBACZ
ZDJĘCIA (17)

Ławeczka Haliny Kłąb - Szwarc powstała w 2022 r. Na mosiężnej ławie wykuto postać młodej agentki wywiadu Armii Krajowej, niezwykle zasłużonej zarówno  w czasie II wojny światowej, jak również jej powojenną działalnością naukową i społeczną. 

Halina Kłąb miała niespełna 16 lat, gdy zwerbowano ją do pracy w polskim wywiadzie, z uwagi na dalekie niemieckie pochodzenie. Pierwszym krokiem w jej misji było zapisanie się do niemieckiego gimnazjum dla dziewcząt oraz nazistowskiej organizacji Deutsche Mädel, jak również podpisanie volkslisty. Dzięki temu mogła inwigilować środowisko niemieckie i realizować zadania  w okolicach Łodzi. 

Później zaczęła odbywać bardziej skomplikowane misje - do Berlina i Hamburga, gdzie dokonała starannego wywiadu i rejestracji strategicznej infrastruktury. To właśnie materiały dostarczone przez Halinę Kłąb pomogły zaplanować powietrzną ofensywę na Hamburg w ramach operacji "Gomora". 

W ostatnich latach wojny agentkę ropracowano i uwięziono w politycznym więzieniu dla kobiet na ul. Gdanskiej w Łodzi, skąd z trudem udało jej się wydostać, w ostatnim dniu wojny. W okresie stalinowskim nie mogła liczyć na chwałę, przeciwnie - komuniści prześladowali ją za działalność w AK. Z dużym trudem udało jej się podjąć studia medyczne, a później rozwijać zawodowo i naukowo, pomimo kolejnych utrudnieńi prześladowań. Specjalizując się m.in. w gerontologii zabierała głos w sprawie  osób starszych i pomagała kombatantom. Zasłynęła przede wszystkim jako twórczyni (w roku 1975) pierwszego w Polsce a trzeciego na świecie Uniwersytetu III Wieku. 

- Droga jej życia pokazuje jak silną była osobą. Mimo dramatycznych losów wojennych i powojennych nie poddała się, dążąc do realizacji własnych marzeń i aspiracji. To była też walka, chociaż inna niż jej praca dla polskiej niepodległości. Kobiety w historii świata, niestety wiele razy zmuszone były walczyć o własne potrzeby i wolność. 8 marca 1908 manifestowały źle opłacane robotnice z amerykańskich zakładów tekstylnych. Walczyły sufrażystki, walczyły uczestniczki wielkich polskich wystąpień narodowych np.  Powstania Styczniowego, Powstania Warszawskiego. Najlepiej byłoby, gdyby kobiety nie musiały już walczyć o swoje miejsce  w świecie i prawa. Są przecież przygotowane do wielu zawodów i utalentowane. Wystarczy nam szacunek i bezpieczeństwo, resztę zapewnimy sobie same - powiedziała wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa - Wodnicka. 

Ławeczka Haliny Kłąb - Szwarc stoi przed dawnym budynkiem nimieckiego więzienia, gdzie przetrzymywano wiele działaczek okresu wojennego, również Helenę Biedermann i Marię Eugenię Jasińską. W budynku mieści się obecnie Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, które, co roku organizuje spotkanie pamięci Haliny Kłąb - Szwarc i jest inicjatorem pomnika-ławeczki. 

- To dzień hołdu dla praw kobiet, ale niestety badania pokazują, że ciągle jeszcze sytuacja daleka jest od wymarzonej. Polska jest na 18 miejscu w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o wskaźnik równouprawnienia. Kobiety wciąż nie mają wielu praw np. z uwagi na bardzo restrykcyjne prawo antyaborcyjne. Są też gorzej wynagradzane niż mężczyźni na tych samych stanowiskach. Zajmują mniej stanowisk decyzyjnych, Województwo Łódzkie wyróżnia się pod tym względem bardzo dodatnio - podsumował Jacek Wawrzynkiewicz, dyrektor Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, nawązując do faktu, że prezydentem miasta Łodzi jest kobieta. Kobiety pełnią też funkcję Wojewody Łódzkiego i Marszałka Województwa Łódzkiego.

Kwiaty u stóp Haliny Kłąb - Szwarc złożyli: wojewoda łódzki Dorota Ryl, senator Artur Dunin, wiceprezydent Małgorzata Moskwa - Wodnicka, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Bartosz Domaszewicz, radny Marcin Gołaszewski, przedstawiciele marszałka województwa oraz różnych instytucji np. Biblioteki Wojewódzkiej  im. Józefa Piłsudskiego. 

*  Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest 8 marca z uwagi na datę  pierwszego, wazniejszego protestu kobiet. Tego dnia 1908 roku ulicami Nowego Jorku przeszła pierwsza demonstracja pracownic przemysłu odzieżowego, domagających się praw politycznych, wyższych pensji i godziwych warunków pracy. Pierwsze obchody Narodowego Dnia Kobiet odbyły się rok później-  28 lutego 1909 r. w Stanach Zjednoczonych. 

19 marca 1911 roku po raz pierwszy Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzono w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. W Polsce święto Dnia Kobiet zaczęto zauważać i obchodzić dopiero po drugiej wojnie, w dniu 8 marca. Data ta pochodzi podobno od strajku kobiet w Rosji, który miał miejsce w 1913 roku, a później w 1917, które odbywały się mimo zakazu władz.

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Pod hasłem „Dusza Europy” 19 i 20 listopada 2024 r. w Krakowie odbyła się IX edycja Kongresu Ekonomii Wartości Open Eyes Economy Summit.

MM / KS

Zaproszeni prelegenci i prelegentki rozmawiali o przyszłości Europy oraz wyzwaniach, przed którymi… więcej

Nowa siedziba Departamentu Finansów Publicznych UMŁ

Od listopada Biuro Egzekucji Administracyjnej i Windykacji, Wydział Budżetu oraz Wydział Finansowy… więcej

Festiwal Szyfrów

Szyfry, Enigma i Jan Kowalewski. Zapraszamy na Festiwal Szyfrów!

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

To wyjątkowa propozycja dla wielbicieli historii i łamigłówek. 25 października W Mediatece MeMo… więcej

Kontakt