Gawędy łódzkie. Indaganda pruskie, czyli XVIII-wieczna mizeria Łodzi

W historii Łodzi było wiele momentów, które w niczym nie przypominają obecnej sytuacji naszego miasta. I tak na przykład w XVIII wieku łódzkie tereny prezentowały się wyjątkowo mizernie.

rys. M. Kaczmarek
Widoki miasta Łodzia na przełomie XVIII i XIX wieku

Po drugim rozbiorze Polski, w 1793 r., ziemia łódzka i Łódź zostały zajęte przez Prusy i wcielone do departamentu warszawskiego. Garnizony zaborcy usadowiły się w Łęczycy, Rawie, Piotrkowie, Sieradzu i innych większych miastach nowo zorganizowanej prowincji, tzw. Prus Południowych. W końcu 1793 r. władze pruskie skrupulatnie zaczęły zbierać dane o stanie gospodarczym i zaludnieniu poprzez specjalną ankietę. To były właśnie owe indaganda pruskie. Oto kilka pytań z tego dokumentu, na które odpowiedzi udzielał burmistrz, odsłaniając przy okazji całą ówczesną mizerię naszego miasta:

  • Czy Łódź jest miastem królewskim czy prywatnym? – Prywatnym. 
  • Czy ulice miasta są wybrukowane? – Nie. 
  • Ile Łódź posiada domów z kominami? – 44. 
  • Ile stodół jest w mieście? – 44. 
  • Ile domów stoi pustką? – 11. 
  • Czy są gmachy publiczne? – Drewniane więzienie w bardzo złym stanie. 
  • Ilu liczy mieszkańców? – 180 chrześcijan i 11 żydów. 
  • Ile jest karczem? – Dwie, dziedzica i plebana. 
  • Ile było w ostatnim roku w kasie wpływów i wydatków? – Nie było żadnych.

Bez komentarza…

ZOBACZ TAKŻE

Polecane aktualności

W rocznicę Marszu Głodowego Kobiet - największego protestu w Polsce po Sierpniu 1980 roku

Tomasz Walczak / BRP

W 43. rocznicę Marszu Głodowego, który odbył się 30 lipca 1981 roku wiceprezydent Łodzi Adam… więcej

Historycznie na nowym Starym Rynku. 601. rocznica nadania Łodzi praw miejskich.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

Łódź oficjalnie ukończyła 601. Po latach przerwy spowodowanej remontem obchody rocznicy lokacji… więcej

„Łódź poprzez wieki. Historia miasta”. Premiera IV tomu monografii Łodzi, przygotowanej na 600-lecie nadania praw miejskich

Tomasz Walczak / BRP

W piątek, 19 lipca w Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi odbyła się oficjalna premiera tomu IV… więcej

Pamięci lotnika-bohatera. 84. rocznica bitwy o Anglię.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

10 lipca 1940 r. rozpoczęła się trwająca kilka miesięcy bitwa o Anglię. W Łodzi upamiętniono… więcej

100-lecie powołania Świętej Faustyny, patronki Łodzi. W parku „Wenecja” zorganizowano jubileuszową zabawę

Tomasz Walczak / BRP

29 czerwca 1924 roku podczas jednej z zabaw plenerowych w ówczesnym parku Wenecja w Łodzi Helena… więcej

Kontakt