Imieniny Jana Karskiego przy pomniku-ławeczce.

W dniu kalendarzowych imienin Jana kwiaty od miasta Łodzi spoczęły przy pomniku Jana Karskiego, bohatera II wojny światowej. Kwiaty złożyła wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa–Wodnicka.

4 zdjęcia
Wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa Wodnicka składa kwiaty. Z prawej: Aleksandra Zbieranowska z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Fot: Patryk Wacławiak, UMŁ.
Wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa Wodnicka składa kwiaty. Z prawej: Aleksandra Zbieranowska z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Fot: Patryk Wacławiak, UMŁ
Wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa - Wodnicka. Po lewej: Aleksandra Zbieranowska z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Fot: Patryk Wacławiak, UMŁ
ZOBACZ
ZDJĘCIA (4)

Jan Kozielewski (pseudonim Jan Karski) urodził się w 1914 roku w Łodzi, mieście wielokulturowym. Ukończył prawo i dyplomację na Uniwersytecie Lwowskim Tuż przed wybuchem II wojny światowej rozpoczął karierę dyplomatyczną.

W czasie wojny był działaczem tajnego państwa polskiego, realizującym misje dyplomatycznei kurierskie. Obdarzony fotograficzną pamięcią i władający kilkoma językami kilkukrotnie wyruszał z misją polskiego rządu na uchodźstwie przewożąc tajne instrukcje i rozkazy.

W 1942 roku Karski przekazał informacje o eksterminacji Żydów zachodnim sojusznikom. Osobiście dostarczył szczegółowe raporty i jako naoczny świadek zaapelował do brytyjskiego Ministra Spraw Zagranicznych Anthony’ego Edena o podjęcie działań mających na celu powstrzymania masowej zbrodni. W lipcu 1943 roku, w dwa miesiące po zagładzie warszawskiego getta, Karski spotkał się w Białym Domu z Prezydentem Stanów Zjednoczonych, Franklinem D. Rooseveltem. Rozmowy Karskiego nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a interwencja aliantów nigdy nie nastąpiła.

Po wojnie Jan Karski pozostał w USA, nie mógł wracać do komunistycznej Polski. Po ukończeniu studiów i uzyskaniu doktoratu na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, przez czterdzieści lat wykładał stosunki międzynarodowe i teorię komunizmu w tamtejszej School of Foreign Service.

Długo nie wspominał publicznie o swojej działalności, chociaż była ona znana z opublikowanej w 1944, w Stanach Zjednoczonych  książki  „Story of a Secret State: My Report to the World”. Pierwszy polski przekład „Tajnego Państwa” ukazał się w Polsce dopiero w latach 90-tych, a nowe tłumaczenie w 2014 - z okazji  70-rocznicy wydania poprzedniego i 100-lecia urodzin Jana Karskiego.  Nowe wydanie opatrzone jest ogromną ilością załączników i przypisów, pozwalających zidentyfikować postacie występujące w książce. (w pierwotnym wydaniu zostały im nadane inne nazwiska, z uwagi na możliwość dekonspiracji). 

Najwięcej zaszczytów przypadło Janowi Karskiemu, zatem dopiero pod koniec życia. Otrzymał m.in. order Orła Białego, a wcześniej tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. W 2012 roku Prezydent Barack Obama odznaczył go pośmiertnie Prezydenckim Medalem Wolności, najwyższym amerykańskim odznaczeniem cywilnym. W wielu miejscach świata znajdują się pomniki-ławeczki z jego postacią.

Uhonorowanie Jana Karskiego w Łodzi odbywa się w parku Ocalałych, gdzie jego pomnik – ławeczka jest częścią memoriału upamiętniającego ofiary Holocaustu.  Kwiaty składane są dwa razy w roku 24 kwietnia i 24 czerwca. Wg niektórych źródeł dzień imienin Jana może być również datą urodzin Karskiego, istnieją bowiem wątpliwości, co do miesiąca jego narodzin. 

Polecane aktualności

Czwartki na Wesoło

Robert Kowalczyk / MOPS

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łodzi serdecznie zaprasza dzieci wraz z opiekunami na… więcej

Łódź poprzez wieki. Już niebawem premiera III tomu monografii naszego miasta

Tomasz Walczak / BRP

20 czerwca na rynku wydawniczym ukaże się III tom monografii Łodzi „Łódź poprzez wieki. Historia… więcej

"Uciekli do Mandżurii". W pasażu Schillera stanęła wystawa poświęcona Zbrodni Katyńskiej

Tomasz Walczak / BRP

Do 28 czerwca w pasażu Schillera będzie można obejrzeć wystawę „Uciekli do Mandżurii”, której celem… więcej

Wiwat Bractwu Kurkowemu! 200 lat najstarszej organizacji społecznej w Łodzi.

Patryk Wacławiak / BAM

W 2024 roku Łódzkie Towarzystwo Strzeleckie „Bractwo Kurkowe” obchodzi wyjątkowy jubileusz –… więcej

Warsztaty Twinning Learning Programme w Warszawie

MM / KS

Celem programu Miast Bliźniaczych jest pomoc miastom we wzajemnym uczeniu się i powielaniu… więcej

Kontakt