Kartka z kalendarza. „I skrzypce przestały grać” – 80 lat od tragedii Romów

Równo 80 lat temu Niemcy przystąpili do wywózki Romów z podobozu cygańskiego w Litzmannstadt Getto.

fot. NAC
Wejście na teren obozu Romów w 1942 roku.

5 stycznia 1942 roku Niemcy rozpoczęli wywózkę Romów z podobozu cygańskiego utworzonego na terenie Litzmannstadt Getto. Późną jesienią 1941 roku w kwadracie dzisiejszych ulic Wojska Polskiego, Obrońców Westerplatte, Sikawskiej i Głowackiego (na niewielkim obszarze 019 km kw.) wyodrębniono tzw. obóz cygański. Zamknięto tam ponad 5 tysięcy Cyganów: Romów i Sinti z Burgenlandu z pogranicza austriacko-węgierskiego. Przywieziono ich do Łodzi w bydlęcych wagonach w dniach 5-9 listopada 1941 r. Wśród 5007 osób było 2689 dzieci. 

Mieszkali w strasznych warunkach sanitarnych – na terenie obozu nie było latryn, łaźni, wody. Wkrótce wybuchła epidemia tyfusu, która zdziesiątkowała ludność. W ciągu siedmiu tygodni zmarło 719 Romów, którzy byli grzebani na terenie cmentarza żydowskiego w zbiorowych mogiłach. Po kilku tygodniach koszmaru, 5 stycznia 1942 roku, Niemcy rozpoczęli wywózkę Romów do obozu w Chełmnie nad Nerem, gdzie do 12 stycznia wszystkich zamordowano. Ponoć byli wśród nich przedstawiciele romskiej elity.

Do dziś stoją kamienice, w których Romowie mieszkali, a także stara kuźnia, gdzie mieściła się kostnica. 10 stycznia 2004 roku odsłonięto tam pamiątkową tablicę, przed którą odbywają się rocznicowe uroczystości. Wewnątrz małego budynku organizowane są wystawy upamiętniające tragedię Romów, a jedna z nich nosiła tytuł „I skrzypce przestały grać”...

ZOBACZ TAKŻE

Polecane aktualności

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Samorodki - cykl ceramicznych rzeźb sensorycznych w łódzkiej Palmiarni

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Palmiarnia w Łodzi serdecznie zaprasza w dniach 3-29 grudnia 2024 r. na wystawę rzeźb sensorycznych… więcej

Pod hasłem „Dusza Europy” 19 i 20 listopada 2024 r. w Krakowie odbyła się IX edycja Kongresu Ekonomii Wartości Open Eyes Economy Summit.

MM / KS

Zaproszeni prelegenci i prelegentki rozmawiali o przyszłości Europy oraz wyzwaniach, przed którymi… więcej

Nowa siedziba Departamentu Finansów Publicznych UMŁ

Od listopada Biuro Egzekucji Administracyjnej i Windykacji, Wydział Budżetu oraz Wydział Finansowy… więcej

Festiwal Szyfrów

Szyfry, Enigma i Jan Kowalewski. Zapraszamy na Festiwal Szyfrów!

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

To wyjątkowa propozycja dla wielbicieli historii i łamigłówek. 25 października W Mediatece MeMo… więcej

Kontakt