Kartka z kalendarza. Już prawie dwie dekady bez Kazimierza Dejmka...

31 grudnia 2002 roku zmarł w Warszawie Kazimierz Dejmek (ur. 17 maja 1924 w Kowlu) – reżyser i aktor teatralny, minister kultury i sztuki w latach 1993-1996, poseł na Sejm II kadencji, Honorowy Obywatel Miasta Łodzi (2000) i doktor honoris causa UŁ.

fot. AP
Kazimierz Dejmek zmarł w Warszawie 31 grudnia 2002 roku

W czasie II wojny światowej był partyzantem w BCh i AK. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie, a w 1946 r. zdał eksternistyczny egzamin aktorski. W tym samym roku trafił do Teatru Wojska Polskiego w Łodzi, w którym występował do 1949 r. Jednocześnie studiował jako wolny słuchacz w łódzkiej PWST, a nasze miasto przewija się nieustannie w jego biografii.
W 1949 r. zorganizował warsztaty teatralne w celu stworzenia nowoczesnego teatru socrealistycznego. Idea ta została zrealizowana na deskach Teatru Nowego w Łodzi, którego działalność zainaugurowano wystawieniem 12 XI 1949 r. sztuki Vaška Kani. „Brygada szlifierza Karhana”. W 1950 r. Dejmek został dyrektorem Teatru Nowego, gdzie pracował przez 12 lat. Odwilż w życiu politycznym przyjęta została w 1956 r. wystawieniem sztuki „Święto Winkelrieda”, a potem nastąpiła seria interesujących spektakli: „Żywot Józefa” wg Mikołaja Reja, „Noc listopadowa” i „Akropolis” S. Wyspiańskiego, a reżyser sięgał również po teksty Platona, Arystofanesa, Szekspira, Czechowa.


W 1962 r. Dejmek objął funkcję dyrektora Teatru Narodowego w Warszawie, kontynuując swoje zainteresowania, poszerzone o dzieła romantyczne – „Kordiana” i sławną inscenizację „Dziadów” z 25 XI 1967 roku, która wywołała prawdziwą burzę. Premiera miała uświetnić obchody 50. rocznicy rewolucji październikowej, ale wbrew intencjom reżysera rozpaliła antyradzieckie nastroje. 30 I 1968 r. sztukę zdjęto z afisza, co wywołało falę protestów i demonstracji, poprzedzających wydarzenia marca 1968 r. Dejmka usunięto z partii, a następnie zwolniono ze stanowiska. W latach 1969-1973 reżyserował za granicą, m.in. w Oslo, Wiedniu i Mediolanie. Do kraju powrócił w 1972 r., a dwa lata później ponownie objął stanowisko dyrektora Teatru Nowego w Łodzi, kierując nim do 1979 r. i to był świetny czas dla łódzkiej kultury, okraszony m.in. spektaklami „Operetki” W. Gombrowicza (1975), „Garbusa” (1975) i „Vatzlava” S. Mrożka (1979) czy „Wielkiego Fryderyka” A. Nowaczyńskiego (1977). Po raz kolejny zwrócił się K. Dejmek ku apokryfom staropolskim, reżyserując sławne „Dialogus de Passione”. W latach 1981-1995 pełnił funkcję dyrektora Teatru Polskiego w Warszawie, był krótko szefem ZASP-u oraz udzielał się politycznie jako poseł PSL i minister kultury.

Do działalności teatralnej powrócił w 1997 r., zaś w 2001 r. po raz ostatni Kazimierz Dejmek pojawił się w łódzkim Teatrze Nowymi, w którym wyreżyserował „Sen Pluskwy” T. Słobodzianka. Zmarł miesiąc przed przygotowywaną jeszcze premierą „Hamleta” Szekspira. Został pochowany na cmentarzu Doły. Od 14 I 2008 r. Teatr Nowy w Łodzi nosi jego imię.

ZOBACZ TAKŻE

Polecane aktualności

W rocznicę Marszu Głodowego Kobiet - największego protestu w Polsce po Sierpniu 1980 roku

Tomasz Walczak / BRP

W 43. rocznicę Marszu Głodowego, który odbył się 30 lipca 1981 roku wiceprezydent Łodzi Adam… więcej

Historycznie na nowym Starym Rynku. 601. rocznica nadania Łodzi praw miejskich.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

Łódź oficjalnie ukończyła 601. Po latach przerwy spowodowanej remontem obchody rocznicy lokacji… więcej

„Łódź poprzez wieki. Historia miasta”. Premiera IV tomu monografii Łodzi, przygotowanej na 600-lecie nadania praw miejskich

Tomasz Walczak / BRP

W piątek, 19 lipca w Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi odbyła się oficjalna premiera tomu IV… więcej

Pamięci lotnika-bohatera. 84. rocznica bitwy o Anglię.

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

10 lipca 1940 r. rozpoczęła się trwająca kilka miesięcy bitwa o Anglię. W Łodzi upamiętniono… więcej

100-lecie powołania Świętej Faustyny, patronki Łodzi. W parku „Wenecja” zorganizowano jubileuszową zabawę

Tomasz Walczak / BRP

29 czerwca 1924 roku podczas jednej z zabaw plenerowych w ówczesnym parku Wenecja w Łodzi Helena… więcej

Kontakt