Od początku XVI w. pojawiają się wzmianki o ul. Kościelnej, co wskazuje, iż zaczęto już wtedy zabudowywać kwartał pomiędzy rynkiem i placem przy kościele; łączące je wzdłuż wschodniej pierzei przejście otrzymało właśnie tę nazwę. Frontem do niej stał zbudowany w 1585 r. ratusz oraz kościół, a naprzeciwko plebania z cmentarzem. Nie wiemy dokładnie, gdzie znajdował się najstarszy szpital, a właściwie przytułek dla ubogich i chorych. W sprawozdaniu z pobytu biskupa H. Rozdrażewskiego w Łodzi 18 VIII 1591 r. podano jedynie, że istniał dawniej, ale jego pomieszczenia zostały przeznaczone na prywatny użytek.
Trakt piotrkowsko-łęczycki wchodził do miasta wzdłuż dzisiejszej ul. Nowomiejskiej, a opuszczał je ul. Łagiewnicką. Ulica Lutomierska jest wykazywana przed XVII w. jedynie jako droga prowadząca do stodół położonych na zachodnich peryferiach miasta. Najstarsza droga do Brzezin odgałęziała się od ul. Nadstawnej. W ramach akcji lokacyjnej wytyczano również nadawane mieszkańcom danej miejscowości podstawowe uposażenie w ziemię, mierzone w łanach (1 łan=17 ha). Według danych z drugiej polowy XVI wieku Łódź miała 28 łanów miejskich (ok. 476 ha). Grunty były skupione w trzech niwach, do których dochodziły łąki i pastwiska. Do najstarszego uposażenia należały również ogrody.
