Łódzkim szlakiem powstańców styczniowych. Od Rynku Bałuckiego po dąb „Kosynier” w parku Julianowskim

W nocy z 30 na 31 stycznia 1863 roku w lesie radogoskim – jak głosi tradycja – pod rosnącym do dzisiaj dębem „Kosynier” zebrali się mieszkańcy Łodzi i okolic, by sformować oddział powstańczy, mający wziąć udział w rozpoczętym kilka dni wcześniej powstaniu styczniowym. Z okazji 159. rocznicy tego wydarzenia przedstawiciele władz samorządowych oraz instytucji publicznych, a także członkowie Związku Legionistów i ich Rodzin oddali hołd uczestnikom powstania poległym w walce z rosyjskim zaborcą. Przemaszerowali szlakiem miejsc pamięci o wydarzeniach z 1863 roku, które znajdują się obecnie na terenie Łodzi.

Fot. Andrzej Janecki/UMŁ
4 zdjęcia
Fot. Andrzej Janecki/UMŁ
Fot. Andrzej Janecki/UMŁ
Fot. Andrzej Janecki/UMŁ
Fot. Andrzej Janecki/UMŁ
ZOBACZ
ZDJĘCIA (4)

- Dla Łodzi powstanie styczniowe oznaczało również początek drogi do niepodległości. Miasto wielonarodowe miało już potencjał, by tworzyć konspirację i odpowiedzieć na wezwanie Rządu Narodowego do walki z zaborcą. Organizacja powstańcza w naszym mieście liczyła 800 osób. Także spośród jej członków rekrutowali się partyzanci z oddziału powstańczego, który stoczył krwawą bitwę pod Dobrą. Choć powstanie upadło, to pamięć historyczna trwała przez dziesięciolecia, zarówno w kraju jak i na emigracji. W kulcie powstania styczniowego wychował się Józef Piłsudski i wielu innych działaczy niepodległościowych, którzy w 1918 roku podjęli dzieło tworzenia niepodległego państwa polskiego.  O powstaniu pamiętano wśród emigrantów polskich w Stanach Zjednoczonych i być może dlatego Ignacemu Paderewskiemu, a później gen. Józefowi Hallerowi udało się sformować za oceanem i we Francji kilkudziesięciotysięczną Błękitną Armię, która odegrała decydującą role w starciu z bolszewikami w 1920 roku  - powiedział wiceprezydent Łodzi Adam Wieczorek.

- Łódź w czasach powstania styczniowego nie była jeszcze dużym miastem, ale grupa Polaków ją zamieszkująca działała i dążyła do odzyskania niepodległości. To właśnie wtedy tworzyła się tożsamość narodowa Łodzi. Ale jak bardzo istotne było to powstanie, świadczy fakt, że do dziś pamięć o nim żyje, czy to w kulturze, literaturze, filmie czy malarstwie. Zawsze warto wspomnieć także kobiety-uczestniczki powstania takie, jak Maria Piotrowiczowa, która zmarła po bitwie pod Dobrą, bo hołd oddajemy nie tylko powstańcom, którzy walczyli z bronią o wolną Polskę, ale także oddajemy go kobietom, które stworzyły etos matki-Polki, pochodzący właśnie z okresu powstania styczniowego. Był to wyraz kobiecości, dbającej o ognisko domowe, ale i patriotyzmu, walcząc i myśląc o wolnej Polsce - dodał przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Marcin Gołaszewski.

W miejscach uświęconych krwią powstańców złożono kwiaty i zapalono znicze. W Łodzi znajdują się dwa takie miejsca. Na Bałuckim Rynku wykonywano wyroki śmierci na cywilnych przywódcach powstania styczniowego. Zginął tutaj m.in. Leon Tuszyński, zastępca cywilnego naczelnika miasta Łodzi oraz członkowie żandarmerii narodowej. Świadczy o tym pamiątkowa tablica wisząca na kamienicy przy ul. Łagiewnickiej 27.

Natomiast już poza granicami ówczesnej Łodzi, w lesie Grabinka, rozstrzeliwano powstańców schwytanych z bronią w ręku. Dziś są to tereny znajdujące się nieopodal właśnie ronda Powstańców Styczniowych 1863 Roku. Wśród rozstrzelanych byli także dezerterzy z armii rosyjskiej, którzy poparli polski ruch narodowy. Wydarzenia te upamiętnia Krzyż Powstańczy, znajdujący się u zbiegu ulic Łagiewnickiej i Inflanckiej.

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. W centralnym polu, na białym tle wielobarwny wielokąt, składający się z coraz większych figur geometrycznych, ułożonych centralnie względem siebie: kwadraty i wielokąty foremne. Na prawo od wielokąta prostopadłe, wielobarwne pasy w kolorach, tworzących wielokąt.

Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025

Wydział Kultury

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie w 2025 roku Stypendiów artystycznych Miasta Łodzi, w… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. Na białym tle czarne kształty odwzorowujące atrybuty dziedzin sztuki - stalówka, kamera, gitara, aparat fotograficzny, pędzel. Czarne kształty dopełniają oczy i uśmiechy w kolorach Miasta.

ŁÓDŹ PEŁNA KULTURY – konkurs dla NGO na działania kulturotwórcze!

Wydział Kultury

"Łódź Pełna Kultury 2025" - wystartowała kolejna edycja konkursu organizowanego przez Wydział… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Samorodki - cykl ceramicznych rzeźb sensorycznych w łódzkiej Palmiarni

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Palmiarnia w Łodzi serdecznie zaprasza w dniach 3-29 grudnia 2024 r. na wystawę rzeźb sensorycznych… więcej

Kontakt