Ostatni prezydent Łodzi w II RP

Życie bohatera, którego dziś żegnamy powtórnie z należnymi honorami mogłoby z powodzeniem stać się kanwą sensacyjnego filmu pełnego zwrotów akcji i dramatycznych wydarzeń, ilustrujących jednocześnie polskie losy pokolenia z przełomu XIX i XX wieku.

4 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (4)

4 listopada 1964 roku zmarł w Penley w Walii Jan Kwapiński (właśc. Piotr Edmund Chałupka, ps. „Kacper”, „Stanisław”) – polityk, działacz PPS, poseł na Sejm RP I i II kadencji w latach 1922-1930, ostatni prezydent międzywojennej Łodzi od 3 marca do początku września 1939 r. Warto odnotować ten fakt, gdyż był to niekomisaryczny prezydent naszego miasta od 1933 roku, powołany w wyborach samorządowych.

Urodził się w Warszawie 12 listopada 1885 roku, pracował w walcowni w Ostrowcu i aktywnie działał w Organizacji Bojowej PPS, a za brawurową przygotowaną w Łodzi akcję pod Rogowem w 1906 roku, podczas której zrabowano carski konwój z pieniędzmi, został skazany na karę śmierci. Przez ponad 10 lat przebywał na katordze, a po powrocie uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. Zaraz po wybuchu wojny II wojny światowej, jako prezydent Łodzi, patronował powołaniu Okręgowego Łódzkiego Komitetu Społecznego Niesienia Pomocy Żołnierzom i ich Rodzinom.

4 września 1939 zwrócił się do władz wojskowych z wnioskiem budowy okopów wokół miasta i zorganizowania batalionów ochotniczych. Propozycja ta została odrzucona przez wojsko, a mężczyźni do 50 roku życia mieli ewakuować się na wschodnie tereny RP, gdzie Jan Kwapiński został ranny w czasie bombardowania Zamościa. W czerwcu 1940 roku został aresztowany przez NKWD i zesłany na Syberię.

Po uwolnieniu dotarł do Londynu w 1942 roku i wszedł z ramienia PPS do rządu gen. Władysława Sikorskiego, pełniąc nawet funkcję zastępcy premiera. Po wojnie nadal był przedstawicielem PPS na emigracji, był ministrem w rządzie Tomasza Arciszewskiego i działał w różnych organizacjach. Zmarł w szpitalu w Penley w Walii i spoczął na londyńskim cmentarzu Streatham Park, ale dziś powraca do Ojczyzny po 60 latach jako zasłużony dla Polski polityk i działacz niepodległościowy, a także ostatni prezydent Łodzi w czasach  II Rzeczypospolitej. Cześć Jego pamięci!

Jan Kwapiński został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim, w Alei Zasłużonych przy Kościele pw. Św. Karola Boromeusza w Warszawie.

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. W centralnym polu, na białym tle wielobarwny wielokąt, składający się z coraz większych figur geometrycznych, ułożonych centralnie względem siebie: kwadraty i wielokąty foremne. Na prawo od wielokąta prostopadłe, wielobarwne pasy w kolorach, tworzących wielokąt.

Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025

Wydział Kultury

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie w 2025 roku Stypendiów artystycznych Miasta Łodzi, w… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. Na białym tle czarne kształty odwzorowujące atrybuty dziedzin sztuki - stalówka, kamera, gitara, aparat fotograficzny, pędzel. Czarne kształty dopełniają oczy i uśmiechy w kolorach Miasta.

ŁÓDŹ PEŁNA KULTURY – konkurs dla NGO na działania kulturotwórcze!

Wydział Kultury

"Łódź Pełna Kultury 2025" - wystartowała kolejna edycja konkursu organizowanego przez Wydział… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Samorodki - cykl ceramicznych rzeźb sensorycznych w łódzkiej Palmiarni

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Palmiarnia w Łodzi serdecznie zaprasza w dniach 3-29 grudnia 2024 r. na wystawę rzeźb sensorycznych… więcej

Kontakt