Piknik z okazji 4 Czerwca już od kilku lat organizują organizacje pozarządowe z Łodzi Fundacją Łódzka Arka Demokracji, Komitet Obrony Demokracji - region łódzki oraz Stowarzyszenie Klub Pozytywnej Wyobraźni. Przeniesienie wydarzenia do centrum Łodzi (pasaż Rubinsteina) pozwoliło rozwinąć formułę imprezy i przyciągnąć uwagę znacznie większej liczby mieszkańców.
Organizatorzy chcieli przypomnieć dziedzictwo wyjątkowych dni, w których powróciła demokracja. Dla wielu były to trudne czasy, wymuszające konieczność szybkiego przystosowania się do życia w nowym, kapitalistycznym państwie. Wielu stanęło przed trudnym pytaniem – o znaczenie słowa wolność i umiejętność korzystania z niej. W pasażu Rubinsteina, także o wolności i przyszłości Polski, rozmawiali z łodzianami m.in. przedstawiciele Stowarzyszenia 4 Czerwca czy Łódzkie Dziewuchy Dziewuchom. Partnerami wydarzenia byli Gazeta Wyborcza, Miasto Ł, Liberte!
Na pikniku obecni będą także radni Rady Miejskiej w Łodzi oraz Młodzieżowej Rady Miejskiej, którzy zachęcali łodzian do rozmów o przyszłości miasta, w specjalnie do tego przygotowanym namiocie „Rozmawialnia”.
Miasto Łódź, korzystając ze swoich dotychczasowych doświadczeń z grupami rekonstrukcyjnymi, postanowiło zabrać łodzian w podróż w czasie. W pasażu Rubinsteina zobaczyliśmy w pełni umundurowanych milicjantów oraz milicyjny samochód.
Milicjanci wzięli udział w odtworzeniu happeningów Pomarańczowej Alternatywy, które odbywały się na ulicy Piotrkowskiej w latach 1987-1990. Odegrały je osoby, które autentycznie 30 lat temu realizowały prześmiewcze, prowokujące milicję akcje: „Galopującą Inflację” czy „Bicie Piany”.
Dziś, byli „krasnoludkowie” (występujący w charakterystycznych pomarańczowych czapeczkach) to znani dziennikarze i artyści łódzcy.
- To zgromadzenie jest nielegalne. Rozejść się! – Krzyczał przez megafon rekonstruktor postaci milicjanta, kiedy „krasnoludki”, tak jak 30 lat temu „klepały biedę” , przy pomocy trzepaczek dywanowych i wielkich kartonów z napisem „BIEDA”.
- Było to proste, ale pełne życia. Milicja niekiedy kompletnie głupiała, nigdy nie zapomnę jak uciekali przed setkami łodzian, którzy „chcieli” być aresztowani! – wspominał Sławomir Macias, uczestnik happeningów, prowadzący piknik. Wśród krasnoludków był też Krzysztof Dudek, obecnie dyrektor Teatru Nowego w Łodzi.
„Milicjanci” przyjechali do Łodzi z Agencją Artystyczną „Retro Pasje” , która liczy łącznie setki rekonstruktorów w różnym wieku. Odtwarza scenki z każdej epoki, także najnowszej historii. W Łodzi zorganizowali klasę szkolną, w której dzieci przymierzyć mogły, historyczne już, granatowe fartuszki oraz wziąć udział w lekcji kaligrafii. Była też wystawa strojów z czasu przełomów - codziennych oraz wieczorowych.
- W tamtych czasach kobiety przerabiały i szyły ubrania, na wzór tych z Pewexu czy Hofflandu, które były albo niedostępne albo zbyt drogie. Wiele z nich uszyłam sama powiedziała założycielka agencji Małgorzata Retkowska – Są tu np. ręcznie szyte suknie, które naśladować miały styl, znany Polkom z seriali typu „Dynastia” czy „Powrót do Edenu”.
Na manekinach zobaczyliśmy też futro z rękawem "nietoperza", apaszkę turecką ze złotą nitką, czapkę z lisa, a także typowy strój męski z początku lat 90, zestawiony z ubiorów ze stadionu X-lecia z tamtego okresu. Wszystko by przypomnieć, w jaki sposób Polacy starali się ubarwić swoje życie w trudnej rzeczywistości schyłku PRL i początkach kapitalizmu.
W pikniku wzięli udział przedstawiciele Muzeum Życia w PRL z Warszawy, którzy rekonstruować będą lokal wyborczy z lat 80., a także animowali proste zabawy, nawiązujące do stylistyki lat 80. Do wspólnych gier zachęcali łodzian m.in. „włókniarka”, „dygnitarz” i „robotnik”. Nie zabrakło maszyny do pisania, czerwonego telefonu oraz wielu innych akcesoriów biurowych z okresu PRL.
Na miejskich stanowiskach zobaczyliśmy też gadżety z lat 80, wyciągnięte „ze strychu” gry, zabawki, płyty, pocztówki, opakowania po słodyczach, ozdoby do włosów oraz gazety (m.in. popularne w końcu lat 80. pismo „Ja-Ty-My”), komiksy, wykroje „Przyjaciółki” oraz włocławski fajans.
- Też słuchałem Natalki”. „Z tych wykrojów szyłam sukienki dla dzieci”, „kiedyś całe kuchnie były w fajansie” - wspominali łodzianie oglądając wystawę.
Dzięki uprzejmości Muzeum Kinematografii w Łodzi pokazane zostały także plakaty z popularnych filmów z lat 80 i wczesnych 90. „Ucieczka z kina Wolność”, „Kingsajz” czy „Indiana Jones i ostatnia krucjata”, który miał premierę dokładnie w 1989 r.
Nie zabrakło „smaków” PRL, czyli typowych dla schyłku minionej epoki andrutów, waty cukrowej. Kolejki ustawiały się by spróbować wodę z sokiem ze stylizowanego saturatora.
W finale imprezy prezydent Łodzi Hanna Zdanowska rozdała 1989 lodów Bambino. Też były swoistym symbolem minionej epoki. Do dziś produkuje je łódzka firma.
Miasto przypomniało również, jak wyglądała łódzka droga do wolności w schyłku PRL. Pokazane zostały także zdjęcia ze słynnego głodowego marszu łódzkich włókniarek z 1981 r., pochodzące z zasobów Europejskiego Centrum Solidarności.
Do programu przyłączyło się również Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi. Pokazało fragmenty wystawy „4 czerwca 1989 – wybraliśmy Wolność”, którą w całości oglądać będzie można w dniach 31 maja – 13 listopada, w siedzibie muzeum przy ul. Gdańskiej 13.
