Jedną z kluczowych uczelni w regionie jest Uniwersytet Łódzki, który obecnie jest jednym z największych polskich uniwersytetów. Posiada 12 wydziałów: Biologii i Ochrony Środowiska, Chemii, Ekonomiczno-Socjologiczny, Filologiczny, Filozoficzno-Historyczny, Fizyki i Informatyki Stosowanej, Matematyki i Informatyki, Nauk Geograficznych, Nauk o Wychowaniu, Prawa i Administracji, Studiów Międzynarodowych i Politologicznych oraz Zarządzania. Studenci kształcą się na 80 kierunkach i 167 specjalnościach. UŁ prowadzi także studia doktoranckie i podyplomowe, w tym studia typu MBA. Uczelnia realizuje także ok. 100 międzynarodowych umów o współpracy z uczelniami wyższymi. Studiuje tu ok. 40 tys. studentów.
Na uczelni działają liczne ośrodki naukowo-badawcze, m.in. Ośrodek Badań Europejskich, Ośrodek Badań i Studiów Przekładowych, Ośrodek Naukowo-Badawczy Europejskiej Polityki Przestrzennej i Rozwoju Lokalnego, Ośrodek Badawczy Myśli Chrześcijańskiej, Ośrodek Naukowo-Badawczy Problematyki Kobiet oraz Ośrodek Polskiego Komitetu Współpracy z Alliance Française oraz Regionalny Ośrodek Informacji Patentowej.
Na łódzkiej uczelni znajduje się także jedna z największych i najnowocześniejszych bibliotek naukowych w Polsce.