W 79. rocznicę likwidacji niemieckiego obozu pracy dla dzieci przy ul. Przemysłowej

79 lat temu obóz dla dzieci przy ul. Przemysłowej zakończył swoją działalność. Dla upamiętnienia tego wydarzenia Muzeum Dzieci Polskich zorganizowało uroczystość pod pomnikiem Martyrologii Dzieci „Pękniętego Serca”. W Parku im. Szarych Szeregów spotkali się przedstawiciele władz lokalnych, instytucji kultury, mieszkańcy, młodzież szkolna oraz ocalali z obozu. Wiceprezydent Łodzi Joanna Skrzydlewska złożyła kwiaty.

fot. Patryk Wacławiak
9 zdjęć
ZOBACZ
ZDJĘCIA (9)

18 stycznia 1945 r. był ostatnim dniem funkcjonowania obozu. Nie odbył się wtedy apel, strażnicy nie wypędzali dzieci z baraków. W pośpiechu wsiedli do ciężarówki i opuścili placówkę pozostawiając główną bramę od strony ul. Przemysłowej otwartą. Do Łodzi błyskawicznie zbliżała się Armia Czerwona, której pododdziały wkroczyły do miasta następnego dnia. W opustoszałym obozie odnaleziono jedynie kilkaset osłabionych głodem, chorobami i zmarzniętych dzieci. Dwieście z nich, jako sieroty, przez kolejne lata pozostawało w Łodzi. Początkowo mieszkały w budynku Miejskiego Pogotowia Opiekuńczego przy ul. Kopernika 36.

- Kilkaset dzieci doczekało wolności. Zaraz za brama musieli zmierzyć się z przeciwnościami losu i okropną traumą. Obóz na zawsze odebrał im radość dzieciństwa – stały się przedwcześnie dojrzałe, nieufne, okaleczone fizycznie i psychicznie.     Pomnik, pod którym się zgromadziliśmy symbolizuje los małych więźniów obozu przy ul. Przemysłowej. Jego jakże wymowna forma przypomina nam, że nie wszystkim dzieciom dane jest beztrosko celebrować swoje młodzieńcze lata. Przypomina o okropieństwach, jakich doświadczały i doświadczają bezbronne dzieci na całym świecie – powiedziała wiceprezydent podczas uroczystości.

Obóz dla dzieci przy ulicy Przemysłowej istniał w latach 1942-1945 na wydzielonym terenie Litzmannstadt Getto. Według szacunków przeszło przez niego kilka tysięcy dzieci z całej włączonej do III Rzeszy części okupowanej przez Niemców Polski. Trafiały tu dzieci z sierocińców bądź bezdomne, a także te, których rodzice przebywali w więzieniach lub w obozach oraz oskarżone np. o drobne kradzieże czy nielegalny handel. W obozie dzieci ciężko pracowały po kilkanaście godzin. Chłopcy najczęściej zajmowali się prostowaniem igieł tkackich oraz wyplataniem mat z wikliny. Natomiast dziewczęta angażowano m.in. do prac krawieckich. Część dzieci zginęła. Przyczyną ich śmierci były głodowe racje żywnościowe, praca ponad siły, fatalne warunki sanitarne i brutalne traktowanie młodocianych więźniów.

W liście odczytanym podczas uroczystości przez dzieci, osadzony w obozie chłopiec pisał:

Kochani rodzice, w pierwszych słowach mego listu zapytuję się o wasze zdrowie. Bo ja dzięki Bogu jestem zdrów, czego i Wam z całego serca życzę. List od Was otrzymałem, za który bardzo dziękuję. Przyślijcie mi paczkę żywnościową. Jak naj największą.

Kochana mamo, piszesz mi że Babcia mi paczkę wysłała, a ja żadnej paczki nie otrzymałem. Ja teraz się zapytuję co mój brat robi, i co wujek robi, i czy mama pracuje na majątku, tam gdzie mamo pracowałaś? Teraz zakończę ten list, bo już nie mam nic do pisania. Teraz pozdrawiam Was wszystkich, całą rodzinę, Miecio.

Polecane aktualności

Fot. P. Wacławiak, UMŁ.

Najukochańszym jubilatkom – moc życzeń! 602. rocznica lokacji Łodzi i 202. urodziny ulicy Piotrkowskiej

Tomasz Walczak / BAM

Kosze i wiązanki kwiatów, a przede wszystkim serdeczne życzenia złożyliśmy Łodzi, obchodzącej 29… więcej

„Rozmowy jak przy kawie”. Przed nami premiera ostatniego z pięciu tomów monografii Łodzi, przygotowanej na 600-lecie nadania praw miejskich

Tomasz Walczak / BAM

W najbliższy piątek, 18 lipca o godzinie 17 w Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi przy ulicy… więcej

healthy cities

Dołącz do wyzwania Healthy Cities

MM / KS

Ruszyła piąta edycja wyzwania Healthy Cities, corocznej inicjatywy Grupy LUX MED, która łączy… więcej

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Kontakt