Romana Pachucka urodziła się w 1886 roku w Koluszkach w rodzinie drobnych urzędników. Dzięki determinacji udało jej się skończyć studia we Lwowie. Była nauczycielką z pasją. Po I wojnie światowej pracowała w kilku gimnazjach, m.in. w Gimnazjum Żeńskim im. Emilii Sczanieckiej w Łodzi (obecnie IV LO), gdzie była dyrektorką w latach 1926-1936. Z jej inicjatywy w łódzkim gimnazjum wprowadzono np. tzw. daltoński system nauczania oparty na wspólnej pracy i współorganizacji szkoły przez uczennice. Z inicjatywy Romany Pachuckiej wybudowano także ośrodek rekreacyjny młodzieży w podłódzkich Sokolnikach.
Ruch na rzecz równouprawnienia kobiet w Polsce łączył się z walką o wyzwolenie narodowe. Zdarzało się, że podczas powstań narodowych kobiety na równi z mężczyznami stawały do walki zbrojnej. Bardzo duża grupa kobiet zaangażowana była w działalność PPS i jej Organizacji Bojowej oraz w budowę niepodległego państwa polskiego. Szybko rozwijały się społeczne organizacje kobiece, których celem było równouprawnienie i wywalczenie przez nie prawa wyborczego. Dekret podpisany przez Józefa Piłsudskiego 28 listopada 1918 roku przyznawał prawa wyborcze wszystkim obywatelom po 21. roku życia bez różnicy płci, narodowości, wyznania i statusu społecznego. Warto podkreślić, że Polki otrzymały pełnię praw wyborczych jako jedne z pierwszych w Europie. (tekst: Katarzyna Zielińska, Andrzej Janecki)
