(Auto)biografia poezją przeplatana. Wokół książki "Szklany sufit języka. Trzynaście rozmów" w Bibliotece WOLNOŚĆ

autor:

Biblioteka WOLNOŚĆ (Łódź, plac Wolności 4)

07.10.2025

Zapraszamy na spotkanie z Anną Frajlich i Sławomirem Jackiem Żurkiem poświęcone najnowszej książce "Szklany sufit języka" będącej podzielonym na dialogi przewodnikiem po twórczości i biografii emigracyjnej poetki.

Spotkanie poprowadzi prof. Jarosław Płuciennik, literauroznawca i kulturoznawca związany z Wydziałem Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego.

"Szklany sufit języka to trzynaście pogłębionych rozmów będących kroniką życia i twórczości poetki Anny Frajlich, dosłownie od jej narodzin aż do dnia dzisiejszego. Wszystko w nich jest szczegółowo przedstawione i precyzyjnie udokumentowane. To także fascynujące kompendium wiedzy literaturoznawczej, bogato ilustrowane fotografiami, z których wiele jest publikowanych po raz pierwszy". (Prof. Ronald Meyer, Columbia University)

Anna Frajlich – poetka emigracyjna, slawistka. Urodziła się 10 marca 1942 roku w osadzie Katta Tałdyk koło Osz w Kirgistanie (wówczas ZSRR). Przyszła na świat jako dziecko pary Żydów lwowskich, którzy wyjechali w głąb Związku Radzieckiego (wrócili do Polski w roku 1946). Młodość spędziła w Szczecinie, tam też zdała maturę (1960). Debiut prasowy w roku 1958 w „Głosie Szczecińskim” i w „Naszym Głosie” (polskojęzyczny dodatek do żydowskiego dziennika „Fołks-Sztyme”). W latach 1960-65 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (praca magisterska o Stanisławie Brzozowskim). Po studiach była sekretarką niewidomego pisarza Jerzego Szczygła, a następnie, do roku 1969, pracowała pod jego kierunkiem w redakcji pisma „Niewidomy Spółdzielca”.

Przełomowym czasem w jej biografii, podobnie jak w życiu sporego odłamu polskiej inteligencji, była narastająca od wojny izraelsko-arabskiej w roku 1967 fala odgórnie inspirowanego i sterowanego antysemityzmu, określana potocznie mianem „Marzec 1968”. W wyniku tej antysemickiej kampanii pod koniec roku 1969 Frajlich wyemigrowała z mężem, inż. Władysławem Zającem i malutkim synem najpierw przez Wiedeń do Rzymu, a następnie do Nowego Jorku. Pracowała jako lektorka języka polskiego na uniwersytecie stanowym Stony Brook, a także w laboratorium epidemiologicznym nowojorskiego Centrum Krwiodawstwa [Kimbell Research Institute] (1971–1975). Od roku 1972 publikowała wiersze w londyńskich „Wiadomościach”. W latach 1977–1981 współpracowała z rozgłośnią polską Radia Wolna Europa. Od roku 1982 wykłada literaturę polską na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. W roku 1991 obroniła pracę doktorską na slawistyce New York University. W latach 1995–2003 była egzaminatorką i konsultantką tłumaczy sądowych.

Wydała 9 tomów poezji. Są w nich wiersze liryczne, często erotyczne, ponadto utwory podejmujące w różnych aspektach temat emigracji, traumatyczne poczucie odrzucenia, przezwyciężane dzięki kontaktowi z językiem ojczystym, który jest tworzywem tej poezji i przywraca poczucie więzi z utraconą ojczyzną. Wiele wierszy Frajlich w ciekawy, krytyczny sposób porusza aktualne problemy krajowe, widziane z perspektywy emigracyjnej. Dużą rolę odgrywają w tej poezji obrazy i inne dzieła sztuki, będące dla autorki źródłem inspiracji i pretekstem do formułowania pytań filozoficznych.

Laureatka nagrody Fundacji Kościelskich (1981) , nagrody Fundacji Władysława i Nelly Turzańskich (2003) oraz Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (2015). „Jej literackie korzenie tkwią głęboko w kulturze polskiej, żydowskiej i amerykańskiej, ale to w języku polskim odnajduje przystań i przynależność” – napisano w komunikacie jury ostatniej z wymienionych nagród. Odznaczona krzyżem kawalerskim Orderu Zasługi RP (2002). Honorowy ambasador Szczecina (2007).

Sławomir Jacek Żurek – filolog i historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Ukończył polonistykę na KUL-u w 1991 roku. Następnie uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1997 roku. Habilitację zdobył w 2006 roku, a tytuł profesora nauk humanistycznych w 2010 roku. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego oraz Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej na KUL. Jest również dyrektorem Międzynarodowego Ośrodka Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej. Jest autorem wielu książek poświęconych relacjom polsko-żydowskim.

Jarosław Płuciennik - profesor nauk humanistycznych, kulturoznawca, literaturoznawca, kognitywista, historyk idei. Jest autorem ok. 200 publikacji w wielu językach z zakresu kulturoznawstwa, literaturoznawstwa i kognitywistyki w tym 8 autorskich indywidualnych książek i współredagowanych wielu innych tomów zbiorowych. Tłumaczył także książki i artykuły naukowe z języka angielskiego i szwedzkiego.
Był prorektorem UŁ ds. jakości i programów kształcenia w latach 2012-2016, a także pełnomocnikiem Rektora ds. Otwartych Zasobów Edukacyjnych w kadencji 2016-2020. Od wiosny 2020 r. do 2021 r. członek Zespołu doradczego ds. polityki klimatyczno-środowiskowej Uniwersytetu Łódzkiego.
Podczas staży zagranicznych studiował także język szwedzki i kulturę skandynawską oraz kognitywną semantykę (1994-1996). Doktorat pt. Retoryka wzniosłości w dziele literackim obronił w 1999 r. Kolokwium habilitacyjne na podstawie pracy pt. Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka a empatia odbyło się w 2003 r.


Więcej informacji

Biblioteka Wolność

Biblioteka Miejska w Łodzi

Zobacz również:

piątek, 24 października 2025

Park Miliona Świateł w Orientarium ZOO Łódź

Park Miliona Świateł powraca do Łodzi! Po raz kolejny magiczna iluminacja rozświetli Orientarium Zoo Łódź, zamieniając je w bajkową krainę pełną kolorów, dźwięków i fantastycznych stworzeń. więcej

Orientarium ZOO Łódź (ul. Konstantynowska 8/10)
24.10.2025 - 01.03.2026 17:00

niedziela, 23 listopada 2025

Lodowisko w Manufakturze

Lodowisko w Manufakturze 23 listopada przyjmie pierwszych łyżwiarzy. Na lodowej tafli o powierzchni ponad 600 mkw będzie można ślizgać się przez 7 dni w tygodniu. Lubiana atrakcja zostanie na rynku… więcej

Manufaktura (Łódź, ul. Karskiego 5)
23.11.2025 - 15.02.2026 10:00

czwartek, 27 listopada 2025

"Dobre rzeczy" - świąteczny pop-up Łódź Design Festival w Manufakturze

Okres końca roku to czas obdarowywania – ale też refleksji nad tym, co naprawdę warto dawać. Wystawa pokazuje, że dobry prezent może być zarówno rzeczą, jak i gestem. więcej

Manufaktura (Łódź, ul. Karskiego 5)
27.11.2025 - 16.01.2026 00:00

piątek, 28 listopada 2025

13. AŻ Festiwal | Sala Koncertowa Akademii Muzycznej

28 listopada – 20 grudnia 2025. więcej

Sala Koncertowa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi (ul. Żubardzka 2a)
28.11.2025 - 20.12.2025 00:00

poniedziałek, 1 grudnia 2025

Różnorodne zajęcia z Miejską Strefą Kultury

Składamy się aż z 15 filii, tworząc sprawnie funkcjonującą instytucję o charakterze kulturalno-artystycznym. Pragniemy integrować, inspirować i aktywizować wszystkich mieszkańców Łodzi. Na potęgę! więcej

Łódź
01.12.2025 - 06.12.2025 00:00

wtorek, 2 grudnia 2025

Frytkomania, czyli wyjątkowy festiwal na Fali

W grudniu, gdy George Michael znów podaruje serce nie tej, co trzeba, w Aquaparku Fala zapanuje klimat jak na nadmorskim deptaku w środku lata – wszystko za sprawą festiwalu frytek! więcej

Aquapark FALA (Łódź al. Unii Lubelskiej 4)
02.12.2025 - 23.12.2025 09:00

środa, 3 grudnia 2025

Zawody Mikołajkowe po raz dziewiętnasty na Lodowisku Bombonierka

Najstarsza impreza cykliczna w Polsce znów połączona z eliminacjami do PGE Pucharu Polski Młodzików. więcej

Lodowisko Bombonierka (Łódź, ul. Stefanowskiego 28)
03.12.2025 - 06.12.2025 00:00

czwartek, 4 grudnia 2025

19. Festiwal Puls Literatury

Tegoroczny festiwal Puls Literatury odbywa się pod hasłem „Rewolucja/Obiecana”, z jednej strony odnoszącym się do Władysława Reymonta (któremu w setną rocznicę śmierci poświęcimy cały festiwalowy… więcej

Łódź
04.12.2025 - 14.12.2025 00:00

piątek, 5 grudnia 2025

Wystawa "Magia Świąt Bożego Narodzenia" w Ogrodzie Botanicznym

Zapraszamy na wyjątkową zimową wystawę, podczas której można będzie odkryć piękno ręcznie wykonanych stroików i świątecznych dekoracji z naturalnych materiałów. więcej

Ogród Botaniczny w Łodzi (ul. Krzemieniecka 36/38)
05.12.2025 - 14.12.2025 09:00

sobota, 6 grudnia 2025

Mikołajki w Porcie Łódź

Świętujemy Mikołajki w Porcie Łódź! Przygotowaliśmy moc świątecznych atrakcji, które wywołają uśmiech na twarzach zarówno najmłodszych, jak i dorosłych. Co czeka na naszych gości? więcej

Port Łódź (ul. Pabianicka 245)
06.12.2025 08:00
Kontakt