Oprócz fascynujących faktów, które przybliżą mało znane losy łódzkich artystów, pokazane zostaną unikalne zdjęcia udostępnione przez rodzinę Bajgelmanów ze Stanów Zjednoczonych.
Dawid Bajgelman urodził się w Ostrowcu Świętokrzyskim 130 lat temu. Jego ojciec Szymon był znakomitym klarnecistą. Po przeprowadzce do Łodzi zatrudnił się w orkiestrze Zandberga występującej w Teatrze Wielkim Sellina, do której zaangażowany został również jako altowiolista jego najstarszy syn, Dawid. Obaj współpracowali też z utworzoną w 1915 roku Łódzką Orkiestrą Symfoniczną. Dawid szybko zaczął dyrygować i komponować muzykę teatralną i kabaretową, stał się jedną z najbardziej znanych postaci w środowisku artystycznym żydowskiej Łodzi. W międzywojennej Polsce kierował wieloma orkiestrami, współtworzył żydowską scenę teatralną, a tym teatr Ararat, pisał popularne szlagiery, które wykonywała m.in. Lola Folman, Adam Aston czy Wiera Gran. W latach 30. w muzycznym świecie Łodzi rozpoznawani byli także młodsi bracia Dawida: Szlama Lajb (skrzypce), Abram (pianino), Chaim (skrzypce), a nawet najmłodszy Chanan (saksofon) i syn Dawida Pinchas (trąbka). Grali w orkiestrach rewiowych, teatrze, jazz-bandach, indywidualnie jako soliści albo kinowi taperzy. W muzycznym świecie obecni byli także kuzyni i szwagrowie (też z rodziny Bajgelmanów) tworząc swoistą dynastię Bajgelmanów. W 1940 r. niemal cała rodzina trafiła do łódzkiego getta. Dawid Bajgelman współtworzył orkiestrę symfoniczną i rewie prezentowane w domu kultury przy ul. Krawieckiej, komponował muzykę do tekstów pisanych przez poetów zamkniętej dzielnicy. W pamięci pozostanie przede wszystkim jako autor przejmujących melodii z czasów Zagłady, w tym niezapomnianej kołysanki do słów Jeszajahu Szpigla „Mach cu di ejgelech” (Zmruż oczęta). W 1944 r. wywieziony z łódzkiego getta do Auschwitz, zginął wiosną 1945 r.
W 2018 roku, w 130. rocznicę urodzin artysty, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi postanowiło przypomnieć tę nietuzinkową postać projektem „Sygnowano Bajgelman”, na którą składają się trzy wydarzenia. Wystawa biograficzna pt. „Bajgelman. Ślady” otwarta zostanie 26 sierpnia o godz. 17. w Centrum Dialogu im. Marka Edelmna w Łodzi. Po wernisażu planowany jest koncert jazzowy „Impresje” w wykonaniu Tubis Trio.
Projekt realizowany jest dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Urzędu Miasta Łodzi.
Organizator:
Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi
Partnerzy:
Filharmonia Łódzka im. A. Rubinsteina w Łodzi
Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie
Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Archiwum Państwowe w Łodzi
