Przegląd filmowy: Rok protestu. 1968 w kinie europejskim / Łódź

Filmy z sześciu krajów pokazują atmosferę końca lat sześćdziesiątych – rejestrowaną na bieżąco i wspominaną po latach. Choć postulaty studentów protestujących we Francji, Włoszech i RFN różniły się od oczekiwań młodzieży z Polski czy Czechosłowacji, to łączył je duch kontestacji i niezgody na zastany porządek społeczny. Wszyscy należeli do pierwszego pokolenia urodzonego po drugiej wojnie światowej. Pragnęli rewolucji obyczajowej i szukali nowego języka w sztuce. Różniła ich polityka. Rebelianci z Europy Zachodniej fascynowali się komunizmem, a buntujący się obywatele Europy środkowo-Wschodniej go potępiali.
W 1968 roku do europejskiej kultury i polityki wkroczyli przedstawiciele generacji, dla której słowa „równość” i „wolność” to nie były frazesy. Po obu stronach żelaznej kurtyny traktowali je z niezwykłą powagą. Erich Fromm pisał o nich: „Ci młodzi ludzie usiłują być, nie interesuje ich natomiast, co dostaną w zamian, ani co będą posiadać”.
Ale tamten czas miał także ciemne strony: wkroczenie wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji, antysemicka nagonka w Polsce, zamachy terrorystyczne Czerwonych Brygad i Frakcji Czerwonej Armii. Zmiany społeczne i polityczne wywoływały strach i niepokój grup, przeciw którym były wymierzone. Koniec lat sześćdziesiątych to nie tylko radosna kontrkultura, protest-songi i moda na dzwony, ale też namacalne doświadczenie przemocy.
Instytucje reprezentujące sześć krajów: Polskę, Czechy, Słowację, Niemcy, Francję i Włochy przedstawiają wspólną panoramę tamtego czasu widzianą przez pryzmat filmów fabularnych. Kino lat sześćdziesiątych pokazuje ważną i jednoczącą rolę sztuki: szukania nowych form wyrazu, odważnej estetyki, wyzwalania się z kagańca konwencji stylistycznych. Rok 1968 jest nie do pomyślenia bez filmowych „nowych fal”. Na tle rewolucyjnego ducha ówczesnego kina, dzisiejsze fabuły okazują się zaskakująco tradycyjne. Czy kontrkultura nie przetrwała próby czasu? Niekoniecznie. We współczesnych wspomnieniach tamtych lat wybrzmiewa nuta nostalgii, tęsknoty za rewoltą i zaangażowaną młodzieżą.
Po pięćdziesięciu latach od polskiego Marca i francuskiego Maja, Praskiej Wiosny i niemieckiej rewolty studenckiej też wstrząsają turbulencje polityczne. Zmiany wywołane protestem tamtego pokolenia były trwałe, lecz dziś odchodzi ono z kultury i polityki. Ustępuje miejsca ludziom, którzy wychowali się w innej Europie. Jak poradzić sobie z dziedzictwem 1968 roku? Co pamiętamy do dziś, a o czym zdążyliśmy zapomnieć? Filmy pokazywane podczas przeglądu dają wieloznaczne odpowiedzi i prowokują do dalszych pytań.

Projekcje odbędą się w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi:

24.05.2018 // czwartek
18.00: dyskusja otwierająca projekt z zaproszonymi gośćmi
19.30: „Ręce do góry”, 1967, Polska, reż. J. Skolimowski, 76 min.

25.05.2018 // piątek
18.00 „Podpalacze”, 1969, Niemcy, reż. K. Lemke, 65 min.

26.05.2018 // sobota
18.00 „Ptaszki, sieroty i głupcy”, 1969, Czechosłowacja, reż. J. Jakubisko, 82 min.

27.05.2018 // niedziela
18.00 „Teoremat”, 1968, Włochy, reż. P.P. Pasolini, 98 min.

02.06.2018 // sobota
18.00 „Stokrotki”, 1966, Czechosłowacja, reż. V. Chytilova, 74 min.

03.06.2018 // niedziela
18.00 „Chinka”, 1967, Francja, reż. J.-L. Godard, 96 min.

W Centrum Dialogu znajdują się dwie wystawy o Marcu`68: "Marzec`68. Konteksty" i "Człowiek za burtą. Łodzianie 50 lat po Marcu".

Organizatorami przeglądu są: Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny, Czeskie Centrum, Goethe-Institut w Warszawie, Instytut Francuski w Polsce, Instituto Italiano di Cultura di Varsavia, Instytut Słowacki, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, Ambasada Republiki Czeskiej w Warszawie i Ambasada Republiki Słowackiej w Polsce.