205. lat temu jeden podpis zmienił wszystko. Tak zaczęła się historia przemysłowej Łodzi

Jedną z najważniejszych dat dla Łodzi, choć nieco zapomnianą jest 18 września 1820 roku. Tego dnia namiestnik ówczesnego Królestwa Polskiego Józef Zajączek podpisał zarządzenie o lokalizacji osad fabrycznych. Ten dokument wyznacza początek Łodzi przemysłowej.

Fot. Andrzej Janecki/archiwum UMŁ
6 zdjęć
ZOBACZ
ZDJĘCIA (6)

W lipcu 1820 roku Rajmund Rembieliński, ówczesny prezes Komisji Województwa Mazowieckiego badał tereny w okolicy Łodzi. Zwrócił uwagę na mnogość rzek oraz rozległe bory, sprzyjające rozwojowi osadnictwa i przemysłu. Cieki wodne dawały możliwość spiętrzania wód i uruchomienia foluszy (zakładów obróbki sukna). Lasy pozwalały na  dostęp do drewna, a ziemie były pełne gliny, potrzebnej do produkcji cegieł. Argumentem przemawiającym za niewielkim miasteczkiem Łódź, było też położenie przy zmodernizowanym trakcie z Włocławka do Piotrkowa.

Sprzyjająca była również sytuacja dotycząca własności gruntów. Duża część ziem wokół Łodzi stanowiła dobra rządowe. Niewielkie wioski rozsiane wokół Łodzi w początkowej fazie rozwoju dostarczyć mogły siły roboczej. Inwentaryzacja przeprowadzona w terenie udowodniła, że Łódź ma lepsze warunki do rozwoju niż chociażby Łęczyca.

1 września 1820 roku Rajmund Rembieliński wydał memoriał z propozycją wytypowania miast rządowych, do których kierowani mieli być osadnicy przemysłowi. Miasta miały zostać przygotowane na ich przyjęcie. Osadnicy mieli dostawać darmowe materiały pod budowę domów. Utworzony został fundusz w wysokości 60 tysięcy złotych, z którego można było udzielać kredyty dla osadników.

Te wszystkie argumenty sprzęgły się w decyzją namiestnika Królestwa Polskiego Józefa Zajączek, który 18 września 1820 roku podpisał zarządzenie o lokalizacji osad fabrycznych. Wskazania, by jedną z nich była Łódź dał Rajmund Rembieliński. Na mocy zarządzenia, miasta rządowe przeznaczono na osady dla fabrykantów (sukienników, tkaczy, prządków). Obiecano im zapewnienie pomocy ze strony państwa. Miały zostać sporządzone plany wydzielające działki, które z kolei planowano oddawać w dzierżawę osadnikom za dogodny czynsz z 6-letnim okresem zwolnienia z opłat.

30 stycznia 1821 roku rządowa komisja upoważniła Rajmunda Rembielińskiego do urządzania sukienniczych osad w następujących miastach: Zgierzu, Łodzi, Podrzeczu i Gostyninie. W tym czasie Łódź miała zaledwie około 800 mieszkańców oraz 112 drewnianych domów.


Polecane aktualności

fot. ŁÓDŹ.PL

Modernizacja zajezdni Chocianowice przyspiesza. Sprawdź, jak przebiegają prace [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Prace na terenie 120-letniej zajezdni Chocianowice prowadzone są rzez firmę Budimex na obszarze… więcej

fot. ŁÓDŹ.PL

Mural z wizerunkiem Kazimierza Górskiego odsłonięty w Szkole Mistrzostwa Sportowego [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Podczas rozpoczęcia roku szkolnego 2022/2023 w Szkole Mistrzostwa Sportowego im. Kazimierza… więcej

fot. ŁKS

ŁKS Łódź odpada z Pucharu Polski po emocjonującym meczu ze Stalą Mielec

JB / ŁÓDŹ.PL

Mogłoby się wydawać, że starcie drużyny z Ekstraklasy z pierwszoligowcem nie będzie obfitowało w… więcej

fot. Envato Elements

Powrót do szkoły - jak go przetrwać? Poradnik dla dzieci i rodziców

a.pe / ŁÓDŹ.PL

W czwartek, 1 września zaczyna się nowy rok szkolny. Przedstawiamy kilka wskazówek, które pomogą… więcej

fot. mat. pras.

Co robić w weekend w Łodzi? Najciekawsze wydarzenia w mieście [PRZEWODNIK]

red / ŁÓDŹ.PL

Spotkania ze sławami polskiej fantastyki, koncert Krystiana Ochmana, hity kinowe na Polówce - w… więcej

Kontakt