Gawędy łódzkie. Stara Wieś, wójtostwo, sołectwo – o jednostkach dawnej Łodzi

Jak wyglądała Łódź w XVII i XVIII wieku? Zaczęło się skromnie, a potem... nie było dużo lepiej.

fot. Envato Elements
Dobra łódzkie składały się z miasta Łodzi, folwarku oraz kilku wsi.

Dobra łódzkie składały się z miasta Łodzi, folwarku w Starej Wsi, czterech, a następnie trzech wsi: Wólki, Widzewa, Zarzewa (początkowo także ze Starej Wsi, która uległa wyludnieniu), kilku młynów oraz dużego obszaru leśnego. Na początku XVII w. znajdował się w Starej Wsi folwark dzierżawcy oraz dziewięć zagród chłopskich. Miejscowi chłopi starali się jednak przenosić do Łodzi i uzyskać prawa miejskie. Już w 1642 r. były tam tylko dwa gospodarstwa chłopskie, które na skutek zniszczeń wojennych uległy likwidacji. Stan ten przetrwał do drugiej połowy XVIII w. Natomiast nadal istniał dwór z folwarkiem, który był głównym ośrodkiem dóbr łódzkich. W końcu XVIII w. do folwarku starołódzkiego, zwanego również starowiejskim, należało 111 morgów ziemi ornej (ponad 62 ha). Jego zabudowania składały się z dworku, służbówki oraz kilku budynków gospodarczych. Znajdował się on pomiędzy dzisiejszymi ulicami: Pomorską, Kilińskiego, Północną i Solną. 

Osobnymi jednostkami gospodarczymi w obrębie klucza łódzkiego były tzw. wójtostwo łódzkie oraz sołectwo zarzewskie. Dawne urzędy dziedzicznych przedstawicieli samorządu miejskiego straciły z czasem swój charakter i przeobraziły się w małe dożywotnie dzierżawy, które nadawano protegowanym biskupa lub któregoś z dostojników kościelnych. Do wójtostwa łódzkiego należało pięć łanów ziemi, a folwarczek, składający się z domu i kilku budynków gospodarczych, znajdował się w rejonie dzisiejszej ul. Sterlinga i ul. Jaracza.

ZOBACZ TAKŻE


Polecane aktualności

fot. ŁÓDŹ.PL

Modernizacja zajezdni Chocianowice przyspiesza. Sprawdź, jak przebiegają prace [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Prace na terenie 120-letniej zajezdni Chocianowice prowadzone są rzez firmę Budimex na obszarze… więcej

fot. ŁÓDŹ.PL

Mural z wizerunkiem Kazimierza Górskiego odsłonięty w Szkole Mistrzostwa Sportowego [ZDJĘCIA]

red / ŁÓDŹ.PL

Podczas rozpoczęcia roku szkolnego 2022/2023 w Szkole Mistrzostwa Sportowego im. Kazimierza… więcej

fot. ŁKS

ŁKS Łódź odpada z Pucharu Polski po emocjonującym meczu ze Stalą Mielec

JB / ŁÓDŹ.PL

Mogłoby się wydawać, że starcie drużyny z Ekstraklasy z pierwszoligowcem nie będzie obfitowało w… więcej

fot. Envato Elements

Powrót do szkoły - jak go przetrwać? Poradnik dla dzieci i rodziców

a.pe / ŁÓDŹ.PL

W czwartek, 1 września zaczyna się nowy rok szkolny. Przedstawiamy kilka wskazówek, które pomogą… więcej

fot. mat. pras.

Co robić w weekend w Łodzi? Najciekawsze wydarzenia w mieście [PRZEWODNIK]

red / ŁÓDŹ.PL

Spotkania ze sławami polskiej fantastyki, koncert Krystiana Ochmana, hity kinowe na Polówce - w… więcej

Kontakt