Mapa Rembielińskiego – Symboliczna rocznica założenia Nowego Miasta

Lata 20. XIX wieku przyniosły Łodzi rozwój na niespotykaną skalę. To wtedy zaczęła się historia wielkiej Łodzi przemysłowej. Inicjatorem całego zamieszania był Rajmund Rembieliński, prezes Komisji Województwa Mazowieckiego. Pierwszym etapem przestrzennego rozwoju Łodzi poza pierwotną lokacją, było utworzenie nowych terenów dla rozwoju przemysłu na południe od Starego Miasta. Dzień 12 czerwca 1823 roku uważa się za symboliczny moment wytyczenia Nowego Miasta w Łodzi.

Mapa wykonana przez Filipa de Viebiga na zlecenie Rajmunda Rembielińskiego (materiały UMŁ).
2 zdjęcia
ZOBACZ
ZDJĘCIA (2)

Po podpisaniu Umowy Zgierskiej, dokumentu wskazującego normy rozwoju osad przemysłowych i przywileje przyszłych łódzkich osadników, Rajmund Rembieliński zlecił wytyczenie w latach 1821-1823, w osi ul. Piotrkowskiej, Nowego Miasta wraz z uregulowaniem ogrodów sukienniczych. Ta nowa część Łodzi planowana była jako osada przeznaczona dla sukienników. Zadania zleconego przez Rembielińskiego podjął się geometra Filip de Viebig. 12 czerwca 1823 roku rozpoczął prace nad opracowaniem mapy, która obecnie jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych obrazów przemysłowej Łodzi z początków jej istnienia.

Mapa uznawana jest za osiągnięcie wybitne. Nowe Miasto zyskało zgeometryzowany układ, który zdecydowanie odróżniał się od Starego Miasta. Centrum nowej dzielnicy stał się unikatowy ośmioboczny Nowy Rynek w osi ul. Piotrkowskiej (obecnie pl. Wolności), a podstawowy układ działek zamykał się w czworoboku ograniczonym ulicami: Wschodnią, Zachodnią, Północną i Południową. Wytyczono tu 204 parcele budowlane. Na wschodzie znajdowały się ogrody, a także uruchomiona została cegielnia rządowa przy ul. Cegielnianej (obecnie ul. Jaracza).

Działki budowlane wytyczono już prawdopodobnie w 1821 roku, a znana nam mapa powstała przy okazji dalszych etapów regulacji obejmujących ogrody sukiennicze. Zajmując tereny pod Nowe Miasto, starano się nie naruszać istniejącej wówczas struktury pól i lasów należących do miasta. Wykorzystano głównie grunty rządowe na terenach folwarku Stara Wieś i Wójtostwa Łódzkiego. Na nową osadę zajęto łącznie ponad 256 ha gruntów. Większość z 204 działek miała szerokość 5 prętów (21,6 m). Dla osiedlających się na działkach budowlanych sukienników przeznaczano ogrody we wschodniej i południowo-wschodniej części osady.

Obecnie trwa remont pl. Wolności stanowiącego centralny punkt Nowego Miasta. Podczas zbliżającej się rocznicy 600-lecia Łodzi i 200-lecia Nowego Miasta, będziecie mieli okazję podziwiać ten najważniejszy w historii Łodzi przemysłowej plac w nowym wydaniu.

W tym miejscu możecie poczytać więcej o Łodzi Rajmunda Rembielińskiego, Łodzi przemysłowej lat 20. XIX wieku.

Polecane aktualności

Pamięć protestem przeciw wojnie. 80. rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

Katarzyna Zielińska / Oddział Dziedzictwa Łodzi

80. lat temu doszło do ostatniej w okresie okupacji Łodzi zbrodni wojennej. Tuż przed wkroczeniem… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. W centralnym polu, na białym tle wielobarwny wielokąt, składający się z coraz większych figur geometrycznych, ułożonych centralnie względem siebie: kwadraty i wielokąty foremne. Na prawo od wielokąta prostopadłe, wielobarwne pasy w kolorach, tworzących wielokąt.

Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025

Wydział Kultury

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie w 2025 roku Stypendiów artystycznych Miasta Łodzi, w… więcej

Grafika artystyczna promująca konkurs. Na białym tle czarne kształty odwzorowujące atrybuty dziedzin sztuki - stalówka, kamera, gitara, aparat fotograficzny, pędzel. Czarne kształty dopełniają oczy i uśmiechy w kolorach Miasta.

ŁÓDŹ PEŁNA KULTURY – konkurs dla NGO na działania kulturotwórcze!

Wydział Kultury

"Łódź Pełna Kultury 2025" - wystartowała kolejna edycja konkursu organizowanego przez Wydział… więcej

Program szkoleniowy 3E – Edukacja o Efektywności Energetycznej

AK / KS

W Łodzi w dniach 20-22.11.2024 r. w ramach programu 3E-Edukacja o Efektywności Energetycznej odbyły… więcej

Samorodki - cykl ceramicznych rzeźb sensorycznych w łódzkiej Palmiarni

Aleksandra Nowacka / Palmiarnia

Palmiarnia w Łodzi serdecznie zaprasza w dniach 3-29 grudnia 2024 r. na wystawę rzeźb sensorycznych… więcej

Kontakt