Według przepisów są trzy stopnie niepełnosprawności:
- znaczny,
- umiarkowany,
- lekki.
Znaczny stopień niepełnosprawności
(w ZUS całkowita niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji – dawna I grupa inwalidzka).
Znaczny stopień niepełnosprawności ma osoba, która ma nie w pełni sprawny organizm, nie może pracować albo może pracować tylko w zakładzie pracy chronionej. Taka osoba potrzebuje pomocy innych osób na stałe lub na długi okres czasu, bo nie jest samodzielna.
Uwaga: Jeżeli osoba ma znaczny stopień niepełnosprawności ze wskazaniem do pracy chronionej, to nie znaczy, że nie może pracować w innym miejscu. Warunkiem jest uzyskanie od Państwowej Inspekcji Pracy pozytywnej opinii o przystosowaniu przez pracodawcę miejsca pracy do potrzeb osoby z niepełnosprawnością.
Umiarkowany stopień niepełnosprawności
(w ZUS całkowita niezdolność do pracy – dawna II grupa inwalidzka)
Umiarkowany stopień niepełnosprawności ma osoba, która ma nie w pełni sprawny organizm i nie może pracować albo może pracować tylko w zakładzie pracy chronionej. Taka osoba może potrzebować przez jakiś czas pomocy innych osób w codziennym życiu.
Uwaga: jeżeli osoba ma umiarkowany stopień niepełnosprawności ze wskazaniem do zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej, nie oznacza, że ta osoba nie może pracować w innym miejscu. Warunkiem jest uzyskanie od Państwowej Inspekcji Pracy pozytywnej opinii o przystosowaniu przez pracodawcę miejsca pracy do potrzeb osoby z niepełnosprawnością.
Lekki stopień niepełnosprawności
(w ZUS częściowa niezdolność do pracy oraz celowość przekwalifikowania – dawna III grupa inwalidzka)
Lekki stopień niepełnosprawności ma osoba, która ma nie w pełni sprawny organizm. Z tego powodu osoba nie może pracować tak samo, jak osoba, która ma w pełni sprawny organizm i takie same kwalifikacje zawodowe. Taka osoba może też mieć problemy w życiu codziennym, ale takie, które da się rozwiązać z pomocą np. przedmiotów ortopedycznych, środków pomocniczych lub środków technicznych.
Orzeczenia III grupy inwalidzkiej wydane przez organy orzecznicze MON i MSWiA nie są uważane za orzeczenia o niepełnosprawności, bo dotyczą osób zdolnych do pracy poza służbą.
Osobom powyżej 16-go roku życia wydaje się orzeczenie o niepełnosprawności na czas:
- określony
- nieokreślony.
Osoba, której orzeczenie straciło ważność i która chce mieć ponownie orzeczenie, musi znowu złożyć wniosek i załączyć do niego zaświadczenie lekarskie.
Uwaga: te osoby, które mają orzeczenie o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, wydane przed 1 stycznia 1998 r. przez KRUS, są traktowane tak samo, jakby miały stopień znaczny (jeżeli osobie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny), stopnień lekki (jeżeli nie przysługuje ten zasiłek).
Jeżeli osoba ma orzeczenie KRUS, MSWiA, MON czy inne z grupą inwalidzką wydane po 1 stycznia 1998 r. i chce mieć orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, to i tak musi złożyć wniosek w Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
Osoba z niepełnosprawnością
Osoba z niepełnosprawnością to taka osoba, która ma orzeczenie o niepełnosprawności albo taka osoba, która ma orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy (orzekanie o niezdolności do pracy dla celów rentowych).