Kultura dla środowiska

Działalność programowa Ośrodka Kultury Górna skoncentrowana jest na kształtowaniu „kultury codzienności”, czyli wykorzystywaniu aktywności kulturowej jako narzędzia do rozwoju osobowego, wzmacniania więzi społecznych i integracji społeczności lokalnej.

„Bez współpracy wszyscy zginiemy” — pisze antropolożka Anna Tsing i nie ma na myśli zespołów złożonych z ludzi. „Żeby przetrwać, człowiek musi współpracować z grzybem, drzewem, bakterią, owadem. Wbrew temu, co chcieliby niektórzy genetycy i ekonomiści, przetrwanie jest pracą zespołową”. Jesteśmy zdania, że przetrwanie nie polega na konkurencji, pozbyciu się innych jednostek, grup, gatunków, ekosystemów. Przeciwnie: jego warunkiem jest współdziałanie. W działalności Ośrodku Kultury Górna przyświeca więc nam dbałość o środowisko, które jest dobrem wspólnym. Jesteśmy współczesnym Ośrodkiem Kultury. Współczesność rozumiemy nie tylko poprzez pójście z duchem czasu, ale także poprzez zabawę przedrostkiem „współ“. Dla nas liczy się #WSPÓŁpraca #WSPÓŁdziałanie i #WSPÓŁtworzenie.

OGRÓD OTWARTY W OŚRODKU KULTURY GÓRNA - OAZA W SERCU GÓRNEJ

Ośrodek Kultury Górna ma swoją siedzibę w willi z 1896 r., wybudowanej przez niemieckiego przedsiębiorcę Ottona Haesslera. Willa wraz z otaczającym ją ogrodem jest charakterystycznym przykładem łódzkiej rezydencji fabrykanckiej i jest świadectwem łódzkiej przeszłości industrialnej, włókienniczej i wielokulturowej. To budynek wpisany do ewidencji zabytków, jest rozpoznawalny przez łodzian, a szczególnie przez mieszkańców dzielnicy Górna, którzy nazywają go „pałacykiem”.

W okresie wiosenno-letnim ogród jest równoprawną siedzibą Ośrodka Kultury Górna. Jest to swoista oaza w sercu Górnej. Odbywają się tu wydarzenia plenerowe, rodzinne warsztaty artystyczne, spotkania seniorów, sąsiedzkie akcje integracyjne.

Ogród jest miejscem otwartym dla wszystkich mieszkańców Łodzi. Jest to przestrzeń przyjazna i służąca do aktywnego wypoczynku na łonie natury. Umożliwia prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie inicjowania i wspierania przedsięwzięć związanych z wpływem człowieka na otaczającą go przyrodę. Posługując się hasłem „Ogród otwarty”, zapraszamy mieszkańców do spędzania tu wolnego czasu. Sprzyja temu mała architektura ogrodowa: stoły do gry w szachy, stół do tenisa stołowego, ogrodowa huśtawka, błotna kuchnia dla najmłodszych – instalacja skonstruowana wg zasady „zero waste”, ławki i leżaki. W ogrodzie stworzona została tzw. przyjazna przestrzeń publiczna, której walory systematycznie są podnoszone. W najbliższych latach planowane są nowe nasadzenia krzewów i kwiatów oraz utworzenie „strefy rekreacji” w formie siłowni plenerowej.

Atrakcyjna przestrzeń ogrodu jest miejscem sprzyjającym podejmowaniu inicjatyw edukacyjnych. Realizowane są tu wydarzenia artystyczne i społeczne, których komponentem jest niejednokrotnie obszar edukacji ekologicznej.

KULTURA CODZIENNOŚCI. POSTAWY TWÓRCZE WOBEC ZAGADNIENIA EKOLOGII W OŚRODKU KULTURY GÓRNA

Odbiorcami Ośrodka Kultury Górna i jego filii Strefa Kultury Otwartej są przede wszystkim rodziny z małymi dziećmi oraz seniorzy. Do tej grupy odbiorczej kierowane są takie interdyscyplinarne działania twórcze, realizowane również w plenerze. Są to w dużej mierze wydarzenia wspierające postawy proekologiczne, jak np.: warsztaty z renowacja mebli, w ramach których propagowane jest odnawianie starych sprzętów domowych zamiast kupowania nowych; warsztaty za zakresu sztuki ziemi - land art., na których uwrażliwiamy dzieci i dorosłych na piękno naturalnego otoczenia poprzez tworzenie kompozycji z kamieni, drewna, patyków i zastanej przestrzeni naturalnej; warsztaty upcyclingowe, gdzie rozwijamy kreatywność poprzez przetwarzanie wtórne odpadów i tworzenie z nich małych dzieł sztuki lub przedmiotów codziennego użytku; wymiana zabawek / warsztat naprawczy zabawek mający na celu edukowanie dzieci do przyjmowania proekologicznej postawy poprzez rezygnację z kupowania nowych zabawek na rzecz wymiany i naprawy używanych;  terenowe warsztaty ekologiczne dla najmłodszych ogrodowi detektywidzień pupila, czyli wydarzenie propagujące dbanie o zwierzęta domowe, znakowanie zwierząt oraz sprzątanie po swoim pupilu; spotkania z ekspertami różnych dziedzin - wykłady, warsztaty i rozmowy z osobami propagującymi zdrowe odżywanie, wytwarzanie i korzystanie z naturalnych kosmetyków oraz inne proekologiczne postawy konsumencie, pchle targi / targi staroci - dawanie „nowego życia” starym przedmiotom, wzmacnianie proekologicznych postaw konsumenckichprezentacja przedstawień dla dzieci o tematyce ekologicznej; plac zabaw twórczych - wakacyjny cykl artystycznych wydarzeń plenerowych dla rodzin o charakterze interdyscyplinarnym, w ramach których pojawiają się silne związki sztuki plastycznej, muzycznej i twórczej z zagadnieniami z ekologii; półkolonie profilowane tematycznie na zagadnienia związane z dbałością o miejsce zamieszkania, otoczenie, środowisko naturalne, dostrzeganie piękna przyrody.

Ponadto, Ośrodek Kultury Górna podejmuje takie działania zwyczajowe, jak: woda dla pupila - dbanie o to, by w ogrodzie zawsze dostępna była miska z wodą dla psów; woda dla pszczół - dbanie o to, by w okresie suszy i zagrożenia suszą, w ogrodzie zawsze dostępne były pojniki dla owadów; łąka kwiatowa - zamiast koszenia trawników, tworzymy łąkę kwiatową, która obniża temperaturę powietrza oraz pomaga w walce z suszą, jest półnaturalnym systemem, tworzy zbiorowisko wieloletnich traw i ziół oraz stanowi siedlisko dla owadów.

W okresie 2019-2020 w Ośrodku Kultury Górna zrealizowano zadanie inwestycyjne pn. „Nowa kultura. Zwiększenie atrakcyjności i dostępności łódzkich domów kultury”, w ramach którego: zainstalowane zostało energooszczędne oświetlenie ledowe w miejsce dotychczasowych lamp jarzeniowych we wszystkich pomieszczeniach w budynku; dokonano termomodernizacji całego budynku, dzięki czemu poprawi się bilans cieplny Ośrodka Kultury Górna; w pomieszczeniach łazienek zainstalowano czujniki ruchu do lamp, dzięki czemu unika się nadmiernego zużycia energii elektrycznej.

Wszystkie drzewa znajdujące się na terenie działki wchodzącej w obszar Ośrodka Kultury Górna zostały poddane opinii dendrologicznej w sierpniu 2018 roku, dzięki czemu uzyskana została ocena stanu zdrowotnego drzew wraz z zaleceniami dotyczącymi przeprowadzenia koniecznych prac.

KULTURA PRACY – WSPIERANIE POSTAW PROEKOLOGICZNYCH W OŚRODKU KULTURY GÓRNA

Postawa proekologiczna i dbałość o środowisko propagowana jest w codziennej kulturze pracy Ośrodka Kultury Górna oraz filii Strefa Kultury Otwartej poprzez codzienne praktyki jak m.in.: zbieranie nakrętek od butelek na rzecz podopiecznych Łódzkiego Hospicjum dla Dzieci – Łupkowa;  „pomyśl, zanim wydrukujesz” - drukowanie wyłącznie tych dokumentów i notatek, które uznawane są za niezbędne; „brudnopis” - drukowanie wersji próbnych dokumentów na kartkach już zużytych z jednej strony; produkcja materiałów promocyjnych w formie druków ulotnych ograniczona została do niezbędnego i uzasadnionego minimum.

W najbliższym czasie planujemy podjąć realizację projektu „Tu mieszkam, tu zmieniam”, w ramach którego stworzymy wertykalny ogród społeczny. Każdy fragment będzie mini-farmą lub ogrodem kieszonkowym, w których wedle uznania można sadzić rośliny lub hodować warzywa, owoce czy zioła.

Podejmować też będziemy działania systematycznie podnoszące atrakcyjność ogrodu Ośrodka Kultury Górna, jako przestrzeni spędzania wolnego czasu i zarazem przestrzeni sprzyjającej edukacji proekologicznej.

Muzeum Miasta Łodzi od 2018 roku prowadzone są na terenie przypałacowego ogrodu prace rewitalizacyjne mające na celu zachowanie jego substancji zabytkowej, a poprzez to przywrócenie go do życia. Obejmują one min.: urządzenie zieleni zachowującej oryginalny układ z przełomu XIX i XX w, nasadzenia, automatyczny system nawadniania, zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej wraz z rekultywacją terenu, wymianę oświetlenia na energooszczędne, montaż stojaków rowerowych i ławek edukacyjnych, wymianę nawierzchni asfaltowych alejek na nawierzchnię przepuszczalną. Po zakończeniu inwestycji, planowanym na koniec 2020r., ogród zostanie udostępniony do zwiedzania. Dodatkowo, w wyniku trwającego obecnie w siedzibie głównej Muzeum remontu, poprawi się bilans cieplny Pałacu.

Muzeum Miasta Łodzi prowadzi również działania zmierzające do pozyskania środków finansowych na remont instalacji centralnego ogrzewania w części Pałacu nieobjętej aktualnie realizowanym remontem konserwatorskim. Wymiana instalacji c.o. ma na celu poprawę efektywności dystrybucji ciepła.

Działania merytoryczne

Muzeum, w ramach oferty edukacyjnej, realizuje różnego rodzaju działania (m.in. lekcje muzealne, warsztaty, prelekcje, spacery miejskie), których treści obejmują zagadnienia związane z historią Łodzi i jej życiem kulturalnym oraz społecznym. Mając jednak na uwadze wpływ podejmowanych działań na kształtowanie postaw wśród odbiorców, wiele spośród nich zawiera komponent wychowawczy, ściśle powiązany z tematyką proekologiczną. Przykładem mogą być m.in. prelekcje dotyczące zieleni miejskiej czy historii komunikacji zbiorowej, połączone z zagadnieniami dotyczącymi poprawy jakości powietrza, lekcje muzealne pt. „Śladami łódzkich rzek" oraz działania edukacyjne powiązane z przestrzenią Muzeum Kanału „Dętka", których ważnym komponentem edukacyjnym jest promocja racjonalizowania zużycia wody. Ponadto, w 2018 r. Muzeum zrealizowało projekt edukacyjny pt. „Bohaterologia po łódzku", w ramach którego najmłodsi uczestnicy poznawali historię pierwszych łódzkich społeczników i im dostępnych sposobów dbania o najbliższe otoczenie.

MMŁ włącza się także w upowszechnianie wiedzy proekologicznej poprzez prezentację w internecie wyprodukowanych w latach ubiegłych materiałów. Najlepszym tego przykładem jest film edukacyjny „Niezliczone trzyszczą źródła – poznaj łódzkie rzeki” zrealizowany w ramach projektu „Łódź utkana dźwiękiem”. (linki poniżej)

Po zakończeniu prac remontowych, planowane jest uzupełnienie oferty dydaktycznej Muzeum o specjalnie zaprojektowaną ścieżkę edukacyjną z wykorzystaniem przestrzeni pałacowego ogrodu. Jej zakres tematyczny obejmie takie zagadnienia, jak: historia łódzkich parków, znaczenie zieleni miejskiej w kontekście dbania o jakość powietrza czy promocja społecznej opieki nad zielenią. Bezpośredni kontakt z wyjątkową roślinnością ogrodu, wyróżniającą się różnorodnością biologiczną (ponad 60 występujących gatunków), niesie duży walor poznawczy i jednocześnie dostarczy wielu doznań estetycznych.

Akademicki Ośrodek Inicjatyw Artystycznych jest w trakcie realizacji zadania „Przystosowanie przestrzeni AOIA do działań z zakresu edukacji kulturalnej i warsztatów”, które zakłada między innymi stworzenie Eco Galerii - nowoczesnej przestrzeni instytucji kultury, gdzie dizajn stworzony jest przede wszystkim z naturalnej roślinności.
Chcemy dać odbiorcom kultury miejsce autentycznego odpoczynku i wyciszenia. Stres mieszkańców wielkich miast jest jednym z globalnych problemów współczesnej cywilizacji, niebezpiecznym czynnikiem chorobotwórczym. Stwarzanie warunków sprzyjających odpoczynkowi jest już społecznym obowiązkiem. Dlatego proponujemy stworzenie miejsca wyjątkowego. To pomysł połączenia otwartego, zielonego pleneru z zamkniętą przestrzenią kultury. W dobie kryzysu klimatycznego inwestycje w naturę są niezbędne. Tu chodzi o kreowanie atmosfery miejsca, bo ta jest narzędziem wpływu na człowieka. Przebywanie w strefie działania roślin bezpośrednio i realnie wpływa na układ odpornościowy. Dzięki Eco Galerii unikniemy również produkcji i zakupu zbędnych ozdób, zastępując je roślinnością. W przestrzeni zostanie zamontowany duży monitor dla emisji video performance i video arte, w ten sposób zorganizujemy przestrzeń wystawienniczą, eliminując drukowane materiały i nadprodukcję. 

W 2019 roku AOIA zrealizował także inwestycję, w ramach której zakupiono nowoczesny sceniczny sprzęt oświetleniowy oparty na technologii LED, wykorzystującej znacznie mniej prądu od tradycyjnych źródeł światła. W ramach rewitalizacji budynku, w którym Ośrodek ma siedzibę, zostanie także wykonany remont i unowocześnienie instalacji klimatyzacji sceny. Wpłynie to na oszczędność energii używanej do utrzymania odpowiednich parametrów na Sali widowiskowej.

Działania merytoryczne:

Ośrodek wdraża akcję informacyjną dotyczącą szkodliwości nadprodukcji papieru i śmieci, która ma na celu edukowanie odbiorcy w zakresie ekologii. Edukacja jest ważną misją AOIA i choć nacisk położony jest tu na kulturę, to prowadzone działania związane są z różnymi dziedzinami życia, w tym - tak ważną - ekologią.

Działalność Sceny Tańca AOIA skoncentrowana jest na spektaklach reprezentujących trendy we współczesnym teatrze tańca i przykładach poszukiwania oryginalnych środków ekspresji artystycznej. Jednak istotnym celem Sceny jest również promowanie wartościowych działań spoza Ośrodka. Tak jest choćby w przypadku aktywnego promowania i wspierania różnego rodzaju akcji proekologicznych, w tym np. taniec dla Ziemi.

Podobnie jak Scena Tańca AOIA, tak i w repertuarze dramatycznym planujemy promować proekologiczne zjawiska teatralne, które poruszają tematykę ekologii i etyki, ale również w formie realizacji są przykładem twórczości, która oszczędza prąd lub wykorzystuje recykling w scenografii.

Od lipca 2019 roku Ośrodek znacznie ograniczył w promocji  materiały drukowane. Zmniejszono ilość druku plakatów wydarzeń, stawiając w zamian za to na ich jakość oraz szczegółowe planowanie kolportażu.

Zrezygnowano również z druku ulotek promujących poszczególne wydarzenia Ośrodka, w ramach akcji „AOIA wolna od ulotek”. Zamiast rozdawania ulotek, odbiorcy mają możliwość przekazania swojego numeru telefonu, na który otrzymują sms’y z informacjami o repertuarze. Drukowany jest jedynie folder na każdy miesiąc, zawierający pełną ofertę Ośrodka oraz duży format repertuaru, lokowany w dostępnym dla widzów miejscu. Odbiorcy zachęcani są do fotografowania plakatu lub zapisywania informacji o interesujących wydarzeniach.

Poleski Ośrodek Sztuki w ramach swoich codziennych działań merytorycznych realizuje szereg warsztatów o zasięgu lokalnym, które polegają na tworzeniu różnych form artystycznych z wykorzystaniem zasad recyklingu.

Ponadto, działając na szerszym obszarze, przeprowadzamy szereg międzynarodowych projektów edukacyjnych. Głównym, realizowanym obecnie projektem o tematyce proekologicznej jest projekt pt. „Niepotrzebne – użyteczne i estetyczne. Kreatywne podejście do recyklingu” (Unnecessary - useful and aesthetic. Creative approach to recycling.) Projekt ten wpisuje się w ideę zrównoważonego rozwoju oraz uczenia się przez całe życie. Zakłada działania włączające społecznie, propagowanie właściwego sposobu postępowania względem środowiska, zachowania równowagi przyrodniczej. Projekt poświęcony jest także wkładowi obywateli w ochronę środowiska i twórczego wykorzystania odpadów w sztuce, arteterapii oraz poprawie stanu świadomości ekologicznej osób dorosłych, w tym zagrożonych marginalizacją (niepełnosprawnych, seniorów, migrantów i uchodźców). W skład partnerstwa wchodzi 7 organizacji: 2 organizacje z Austrii, i po jednej ze Szwecji, Portugalii, Włoch, Chorwacji i Polski.

Kolejne istotne działanie, realizowane co 2 lata, to Międzynarodowy Plener Form z Wikliny i Land Artu. Festiwal prezentuje nowoczesne polskie i światowe techniki rzeźby naturalnej, by poprzez propagowanie wiedzy o land art (sztuce ziemi) i eco-art (sztuce ekologicznej) odpowiedzieć na coraz większe zainteresowanie mieszkańców miasta ekologicznym sposobem życia, które bywa alternatywą dla cywilizacji pośpiechu, technologii i konsumpcji. Celem wydarzenia jest wprowadzenie do oferty kulturalnej miasta unikatowej formy artystycznej specjalnie adresowanej do coraz liczniejszej proekologicznej społeczności łódzkiej, która silnie zaznacza swoją obecność w mieście i sukcesywnie buduje swoją obyczajowość. Wydarzenie oferuje publiczności udział w profesjonalnym plenerze artystycznym, wykładach, warsztatach, pokazach multimedialnych, a wraz z całą obudową merytoryczną daje łódzkim poszukiwaczom nowoczesności szansę odnalezienia zupełnie nowego sposobu spędzania czasu w dialogu z artystami sztuki ekologicznej, a tym samym dialogu z alternatywną filozofią życia.

Planowanym działaniem jest udział w The European Climate Awarness Project (TECAP).

Ochrona i troska o środowisko naturalne nie ma barier. Z takiego założenia wychodzą inicjatorzy międzynarodowego projektu mającego na celu poszerzanie świadomości klimatycznej wśród Europejczyków. Do realizacji projektu zaproszone zostały organizacje z kilkunastu krajów europejskich, partnerzy pochodzą z różnych obszarów naukowych, kulturalnych, a także popularyzatorskich, takich jak: uniwersytety, szkoły ponadpodstawowe, instytuty meteorologii, stacje telewizyjne, a także grupy teatralne i ośrodki kultury. Program projektu będzie ściśle oparty na naukowych badaniach nad zmianami klimatu, a także na najnowszych spostrzeżeniach w dziedzinie nauk społecznych, przede wszystkim poprzez nowoczesne sposoby przekazywania informacji na temat klimatu. Ambasadorami projektu, współpracującymi z organizacjami będą najbardziej rozpoznawalni, w każdym z krajów, telewizyjni lub radiowi prezenterzy pogody. Planowany start projektu po otrzymaniu dofinansowania ze środków UE: początek 2022 r.

Co istotne, Poleski Ośrodek  Sztuki ul. Krzemieniecka 2a w Łodzi jest obecnie remontowany w ramach projektu „Nowe funkcje łódzkich domów kultury”. Inwestycja spowoduje nie tylko wzbogacenie oferty edukacyjno-kulturalnej dla mieszkańców miasta, ale i zmniejszy zapotrzebowanie energetyczne budynku. Wymiana instalacji elektrycznej wpłynie na obniżenie zapotrzebowania POS na energię elektryczną. Przeprowadzenie termoizolacji poprzez naprawę i ocieplenie dachu, wymianę świetlika, wymianę instalacji grzewczej, w tym kotłów gazowych, aż po izolację fundamentów przyczyni się do poprawy bilansu cieplnego budynku.

Ponadto, planowany jest remont filii Poleskiego Ośrodka Sztuki- siedziby Zespołu Tańca Ludowego Harnam im. Jadwigi Hryniewieckiej przy ul. Piotrkowskiej 282a w Łodzi. Budynek zostanie poddany termomodernizacji w ramach projektu „Poprawa efektywności energetycznej siedziby Zespołu Tańca Ludowego Harnam w Łodzi". Zaplanowano ocieplenie ścian zewnętrznych, wymianę drzwi i okien, ocieplenie dachu, modernizację instalacji wodnej, grzewczej i wentylacyjnej. Termomodernizacja zmniejszy zapotrzebowanie na energię elektryczną i cieplną budynku. Na potrzeby prac mają zostać wykorzystane najnowocześniejsze rozwiązania energooszczędne w postaci pompy ciepła.

Muzeum Tradycji Niepodległościowych, w ramach realizacji projektu pn. „Budowanie nowoczesnego muzeum dzięki innowacyjnym rozwiązaniom. Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi placówką kreatywną” w obiektach Muzeum – Oddział Stacja Radegast i Oddział Martyrologii Radogoszcz, przeprowadziło modernizację instalacji elektrycznych, termomodernizację budynków, remont dachów, co przyczyniło się do niższego zużycia energii elektrycznej oraz ciepła. W obiekcie Oddział Martyrologii Radogoszcz zastosowano oświetlenie fotokomórkowe zarówno w toaletach, jak i ciągach komunikacyjnych, natomiast w Oddziale Stacja Radegast - czujniki zmierzchowe na zewnątrz budynku oraz w Tunelu.

Muzeum stara się także o dofinansowanie projektu pn.  „Rewitalizacja siedziby głównej Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi wraz z nadaniem nowych funkcji w budynku przy ul. Gdańskiej 13”. Realizacja projektu zakłada rewitalizację budynku Oddziału Gdańska, przy ulicy Gdańskiej 13. W ramach rewitalizacji Muzeum zamierza przeprowadzić termomodernizację (pozwalającą ograniczyć utratę ciepła), wymianę instalacji, m.in. elektrycznej, sanitarnej (takie działania pozwolą stać się muzeum jednostką efektywną energetycznie, co przełoży się na pozytywne skutki środowiskowe poprzez zminimalizowanie niepotrzebnego użycia energii elektrycznej), zakup materiałów multimedialnych (to z kolei pozwoli na zminimalizowanie użycia papieru, co przekłada się również na mniejszy wpływ na środowisko). Poza ochroną środowiska, Projekt pozwoli również na rozwój Muzeum Tradycji Niepodległościowych, co przyczyni się do poszerzenia oferty edukacyjnej, kulturalnej i turystycznej na terenie województwa łódzkiego. Muzeum uwzględniło aspekty związane z środowiskiem i jego ochroną, w celu łagodzenia zamian dotyczących klimatu. Realizując Projekt zamierzamy dostosować budynek do odpowiednich norm warunkujących budynki efektywne. W ramach realizacji zadania wdrożona zostanie racjonalizacja zużycia wody, poprzez zastosowanie baterii fotokomórkowych. Zamontowane zostaną również fotokomórki światła, co przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej. Do tego projekt zakłada zagospodarowanie terenu wokół siedziby, w tym m.in.: nasadzenie zieleni, zwiększenie liczby stojaków dla rowerów.

Idea działań ekologicznych jest bliska Bibliotece Miejskiej w Łodzi i już od lat wdrażamy ją zarówno w codziennym funkcjonowaniu instytucji, jak i w działaniach edukacyjnych. BMwŁ zatrudnia prawie 300 osób w blisko 70 lokalizacjach i wszelkie działania ekologiczne ustalone w kulturze organizacji mają duże znaczenia dla środowiska oraz upowszechnienia proekologicznych zachowań.

Od początku 2020 ograniczamy w organizacji drukowanie dokumentów, a konieczne druki wykonujemy na papierze eko. W 2019 roku rozpoczęliśmy sprzedaż kawy w niektórych naszych filiach i od początku ważne dla nas było podejście ekologiczne, dlatego zdecydowaliśmy się na papierowe kubeczki oraz drewniane mieszadełka. Warto również zauważyć, że jednym z naszych gadżetów, który można kupić w bibliotece jest torba zakupowa wielokrotnego użytku, nasi pracownicy również zostali wyposażeni w tego typu torby. Jako instytucja rezygnujemy z butelkowanej wody, na rzecz picia łódzkiej kranówki. We wszystkich lokalizacjach zapewniamy naszym pracownikom szklane dzbanki na wodę. W naszej codziennej działalności bardzo ważne jest ekologiczne podejście do książek. Realizujemy je poprzez przyjmowanie książek od czytelników, którzy mogą im dać drugie życie w bibliotece zamiast wyrzucać. Z drugiej strony, wszystkie książki po selekcji w bibliotece przed ostateczną likwidacją trafiają do różnych punktów bookcrossingu oraz do innych instytucji np. DPS czy więzień.

Biblioteka Miejska w Łodzi prowadzi bardzo bogatą działalność edukacyjną, zarówno dla dzieci i młodzieży, jak i dorosłych. Dużą część tematów stanowią tematy dotyczące ekologii i upowszechniające i propagujące działania prośrodowiskowe.

Bibliotekarze prowadzą wiele spotkań i warsztatów dla dzieci i młodzieży z zakresu ekologii: oszczędzania wody, ochrony przyrody, segregowania śmieci w sposób regularny. Nasi pracownicy cały czas się szkolą w tym zakresie, w ciągu ostatnich miesięcy kilkanaście osób wzięło udział w szkoleniu z edukacji globalnej, które daje im jeszcze większe kompetencje do uczenia i propagowania działań ekologicznych w codziennym życiu. Zapraszamy również na spotkania ekspertów z tych dziedzin.

Od początku roku, wspierając mieszkańców Łodzi we wdrażaniu nowych zasad segregacji odpadów, organizowaliśmy szereg spotkań informacyjnych we współpracy z pracownikami MPO na temat prawidłowej gospodarki odpadami. Bardzo popularne wśród naszych odbiorców są warsztaty związane z ideą zero/less waste, tematy, jakie tam poruszamy to: jak kupować mniej i bardziej odpowiedzialnie, jak wykorzystywać ponownie rzeczy, w jaki sposób realizować domowy recykling itp. Z naszymi działaniami staramy się dotrzeć do jak największej ilości osób, dlatego współorganizujemy pikniki ekologiczne, współpracujemy z lokalnymi działaczami eko np. Jadłodzielnia. Organizujemy w niektórych filiach akcje typu SWAP, gdzie czytelnicy wymieniają się ubraniami i zabawkami.

Obecnie we wszystkich lokalizacjach stosujemy także oświetlenie enrgooszczędne.  W miejscach, gdzie mamy taką możliwość, czyli dysponujemy terenem wokół biblioteki, zakładamy łąki kwietne i przygotowujemy zbiorniki do gromadzenia deszczówki. Takie prace trwają już np. przy Bibliotece Rozgrywka.

Planujemy również poważniejsze inwestycje, w postaci remontu siedziby BMwŁ przy pl. Wolności, obejmujące remont instalacji co, przyłącze do sieci miejskiej i rezygnację z pieca gazowego. Staramy się również pozyskać środki na solary, które zmniejszyłyby zapotrzebowanie na energię z elektrowni.

Bałucki Ośrodek Kultury w ramach swojej oferty edukacyjnej realizuje różnego rodzaju działania (m.in. warsztaty, prelekcje, spacery miejskie), m in. w ramach projektów: „Lata z Kulturą”, Stac(ja) Bału(ty) oraz działań „Samorządowego Uniwersytetu III Wieku”. Mając na uwadze potencjalny wpływ podejmowanych działań na kształtowanie nowych postaw wśród naszych odbiorców, wiele spośród nich zawiera komponent wychowawczy, powiązany z tematyką proekologiczną.

Przykładem mogą być m.in. spacery pt. „Śladami rzek i legend łódzkich" w ramach Bałuckiego Bigla, działania i warsztaty edukacyjno – ekologiczne dla seniorów związane z Caffe Rondo oraz wizyty edukacyjne Klubu Seniora „Piechur” w Grupowej Oczyszczalni Ścieków. W ramach różnorakich działań warsztatowych preferowane są techniki wykorzystujące surowce wtórne, w tym prace wykonywane metodą upcyklingu.

Współpracujemy między innymi z:

- Ośrodkiem Działań Ekologicznych "Źródła" – prowadzimy warsztaty ekologiczne: „Edukacja ekologiczna, przyrodnicza, globalna i obywatelska”. Warsztaty skierowane są do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Warsztaty rozwijają i edukują dzieci  w zakresie ochrony środowiska, naturalnych zasobów, poszanowania zwierząt.  W zasięgu zainteresowań znajdują się treści z zakresu edukacji globalnej, regionalnej (etnograficznej), obywatelskiej i prozdrowotnej.

- Fundacją Uplife – warsztaty zerowaste, upcyklingowe, kuchni roślinnej w ramach Bałuty Kultury – Strefa Kultury Czasu Wolnego. Warsztaty plastyczne, podczas których dajemy drugie życie odpadom domowym, firmowym i poprodukcyjnym oraz przedmiotom uszkodzonym, niechcianym, zapomnianym. Warsztaty poświęcone zdrowej ekologicznej kuchni roślinnej prowadzone przez specjalistkę z bogatym doświadczeniem profesjonalnym i osobistym związanym z rekonwalescencją po chorobie nowotworowej.

Planujemy realizację projektu Łódzka Akademia Zdrowia 60+, na który dostaliśmy dofinansowanie w ramach projektu „Adamed dla Seniora”. W jego ramach realizowane będą spacery miejskie oraz warsztaty ekologiczne i prozdrowotne.

Bałucki Ośrodek Kultury prowadzi także sukcesywne działania zmierzające do pozyskania środków finansowych na kompleksowy, remont i modernizację budynku siedziby głównej, w tym na: modernizację instalacji centralnego ogrzewania oraz wodnokanalizacyjnej oraz termomodernizację dachu.

W ramach współpracy z Łódzkim Hospicjum dla Dzieci Łupkowa, we wszystkich placówkach BOK zbierane są plastikowe nakrętki dla łódzkiego hospicjum. Fakt segregacji odpadów i używania we wszystkich placówkach BOK energooszczędnych żarówek jest sprawą oczywistą. W miarę możliwości planujemy zbierać deszczówkę w specjalnie przygotowanych do tego zbiornikach, aby móc podlewać nią rośliny znajdujące się w otoczeniu placówek Bałuckiego Ośrodka Kultury.

Dzięki przeprowadzonej w latach 2013-2014 modernizacji siedziby, a także w ramach prowadzonej przez siebie działalności bieżącej, Teatr Lalek Arlekin stara się pomagać środowisku.

W teatrze zainstalowano energooszczędne okna, zastosowane są żarówki energooszczędne, które sukcesywnie wymieniamy na ledowe, w toaletach mamy elektryczne suszarki do rąk (nie dokonuje się zakupów ręczników papierowych), baterie umywalkowe posiadają czasowy ogranicznik dystrybucji wody, a zainstalowane spłuczki - tryb oszczędzania wody. W teatrze zainstalowano dystrybutor wody gorącej i zimnej, podłączony do przebadanego źródła wody pochodzącej z sieci wodociągowej, w związku z czym ograniczono zakup wody w jednorazowych butelkach dla pracowników.

W Teatrze w sposób racjonalny wykorzystuje się materiały do produkcji scenografii, tj. następuje recykling zasobów magazynowych, każdorazowo przy realizacji nowych sztuk (odzyskuje się zwłaszcza drewno).

EC1 Łódź - Miasto Kultury dysponuje ograniczoną przestrzenią terenów zielonych, stąd ważne jest zwiększenie tej przestrzeni w mieście poprzez powierzchnię ekologicznie czynną. Zostało to osiągnięte m.in. poprzez zielone, ekologicznie czynne dachy znajdujące się w budynkach Rozbudowy i Zmiękczalni EC1 Zachód.

Ogromna infrastruktura EC1 Łódź na wiele sposobów dostosowana została do współczesnych wymagań ekologicznych. Kompleks został wyposażony w:

- instalację solarną do podgrzewu ciepłej wody użytkowej w obiekcie EC1 Wschód

- retencję wód deszczowych w terenach zewnętrznych EC1 poprzez system zbiorników podziemnych z układem pompowym oraz hydrocyklonami podczyszczającymi wodę

- rozdział kanalizacji sanitarnej i deszczowej na terenach zewnętrznych EC1 natomiast poza terenami EC1 (tereny miejskie) sieci EC1 wpięte są do kanalizacji ogólnospławnej, co podwyższa ilość ścieków trafiających do oczyszczalni

- wykorzystanie wody opadowej do spłukiwania toalet w budynku Rozdzielni EC1 Zachód

- wykorzystanie spłuczek w toaletach kompleksu z dwoma trybami spłukiwania

- wentylatory wyciągowe w toaletach obiektów EC1 Zachód wyposażone w czujki ruchu, co powoduje optymalne wykorzystanie ich pracy

- dywersyfikację źródeł energii – wykorzystanie gazu do podgrzewu ciepłej wody użytkowej na potrzeby Laboratoriów – w trakcie realizacji

- zbiornik z trzciną zasilany wodą deszczową

- system BMS (Building Management System) w budynkach EC1 Łódź pozwala na ustawienie harmonogramu oświetlenia przestrzeni wspólnych, takich jak klatki schodowe, korytarze, ciągi komunikacyjne i inne, co przedkłada się na ograniczenie zużycia energii elektrycznej na potrzeby oświetlenia

- również w systemie BMS ustawione są harmonogramy czasu pracy systemów wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, w tym strefy ekspozycji Centrum Nauki i Techniki (CNiT) w obiekcie EC1 Zachód

- centrale wentylacyjne w obiektach EC1 Wschód i Zachód, jak i w realizowanym obiekcie EC1 Południowy Wschód, wyposażone są w odzysk ciepła (rekuperacja) 

Dodatkowo, realizowana obecnie inwestycja pn. „Rewitalizacja EC1 Południowy Wschód”, czyli budowa Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej, w kryterium oceny ofert posiadała „wartość współczynnika EP”. Współczynnik ten to roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz oświetlenia wbudowanego w kWh/m2*rok. Wskaźnik ten wpływa na stosowanie przez Projektantów rozwiązań energooszczędnych oraz przekłada się na okres użytkowania obiektu.

Planowana jest w kompleksie także wymiana piktogramów, opraw oznakowania wyjść ewakuacyjnych, opraw hydrantów na ledowe źródła światła.

Działania zwyczajowe:

  • instytucja EC1 pracuje w systemach elektronicznych do pracy zespołowej Jira i Confluence, czyli stosuje elektroniczny obieg dokumentów, co pozwala zminimalizować drukowanie
  • pracownicy aktywnie uczestniczą w zbiórce zużytych baterii - umowa z firmą REBA Organizacja Odzysku S.A. oraz zbiórce plastikowych zakrętek i przekazywanie ich na Hospicjum dla dzieci – Łupkowa – obie zbiórki są powszechnie dostępne dla odwiedzających przy kasach Centrum Nauki i Techniki
  • zawarcie umowy z firmą MALEX na odbiór i zagospodarowanie odpadów chemicznych, elektrycznych i elektronicznych pochodzących z edukacyjnej działalności Centrum Nauki i Techniki
  • wykorzystanie biodegradowalnego materiału PLA do wydruków 3D w warsztacie Centrum Nauki i techniki EC1
  • ograniczanie zakupu wody w butelkach plastikowych na rzecz opakowań szklanych
  • funkcjonujące na terenie kompleksu stojaki rowerowe zachęcają do przybywania do EC1 jednośladami
  • dobre usytuowanie organizacji ułatwia dojazd za pomocą transportu zbiorowego takiego jak kolej, czy komunikacja miejska, do czego aktywnie zachęcamy odwiedzających np. poprzez współpracę z przewoźnikami i oferowanie zniżkowych biletów na pociąg i wystawę (współpraca z Polregio przy okazji wystawy „Sztuka DC – Świt Superbohaterów”)
  • po zmianie siedziby na Tuwima 46 rezygnacja z zakupu wody butelkowanej na rzecz korzystania z poideł podłączonych do miejskiej sieci wodociągowej

EC1 Łódź, a w szczególności Centrum Nauki i Techniki, w ramach swojej oferty edukacyjnej realizuje różnego rodzaju działania, których treści obejmują przede wszystkim zagadnienia związane z naukami ścisłymi. Biorąc pod uwagę fakt, że nauka i technika są podstawą rozwoju w obszarze ekologicznym, EC1 realizuje wiele działań edukacyjnych w tym temacie.

Wśród zakończonych i powracających cyklicznie wydarzeń warto wymienić m.in.:

  • współpracę Centrum Nauki i Techniki z partnerami przy wydarzeniu „Święto Ziemi”: Współpraca z SGGW, Leśnym Zakładem Doświadczalnym w Rogowie, Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego oraz Komitetem Ochrony Orłów - edukacja ekologiczna i przyrodnicza, m.in. w zakresie poznawania i ochrony gatunków zagrożonych;
  • wystawę „Tajemnice pyłków” w Centrum Nauki i Techniki
  • realizowane przez Centrum Nauki i Techniki warsztaty dla klas szkolnych: „Kwiat i jego świat” oraz „Kwiaty, owady i ich układy”
  • grę terenową po Centrum Nauki i Techniki realizowaną przez cały kwiecień 2019 roku pod nazwą „Podchody do przyrody”
  • „Dni Wody” w Centrum Nauki i Techniki i współpraca z Łódzkim Zakładem Wodociągów i Kanalizacji
  • seanse filmowe organizowane przez Narodowe Centrum Kultury Filmowej związane z tematyką ekologiczną w cyklu KinoTechnika – w serii pokazano m.in. filmy "Antropocen", " Zjadanie zwierząt", „Dzieci Wszechświata”, „Człowiek” (”Human”), „Rowery kontra samochody”/ "Bikes vs cars”, „Genesis 2.0”

Planowane działania:

  • „Akcja - Biodegradacja" - warsztaty dla uczniów szkół podstawowych województwa łódzkiego realizowane w laboratoriach "EC1 Łódź-Miasto Kultury" w Łodzi
  • kształtowanie postaw proekologicznych i obywatelskich oraz działania edukacyjne, adresowane do dzieci w wieku 3-10 lat, w ramach powstającej “Strefy dla dzieci” (motywem przewodnim strefy są 4 żywioły)
  • realizacja działań edukacyjnych zmierzających do wzmacniania poczucia współodpowiedzialności za środowisko i podnoszenie świadomości ekologicznej wśród odwiedzających, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, w tym: realizacja filmu w Centrum Nauki i Techniki na temat segregowania odpadów oraz na temat oszczędzania wody, tworzenie programów i scenariuszy zajęć o tematyce proekologicznej dla młodzieży szkolnej.
  • organizacja wspólnie z Zarządem Zieleni Miejskiej - oddział Zielona Łódź wycieczek rowerowych, które w rekreacyjnej i zdrowej formie pozwolą poznać Energię Miasta (to przejazd szlakiem historycznych i obecnie działających elektrowni Łodzi), podążyć śladem łódzkich rzek oraz poznać oczyszczalnię ścieków oraz dowiedzieć się czym jest wierzba energetyczna. Trasy przejazdów i opowieści zapewnią animatorzy EC1. Każda z wycieczek da uczestniczkom i uczestnikom szansę na poznanie historii Elektrowni Łódzkiej, ponieważ trasy ma swój start właśnie na terenie EC1.

Miejska Galeria Sztuki od lat realizuje projekty związane z szeroko pojętą ochroną środowiska. Przykłady z lat 2018-2020:

- Wystawa prac Stanisława Bracha pt. „Miodem płynące” (Ośrodek Propagandy Sztuki). Projekt z założenia ekologiczny, podejmujący problem masowego wymierania pszczół. Piękne porcelanowe dzieła prezentowane w Galerii inspirowane były formami natury, szczególnie tymi wytworzonymi przez owady. Niektóre z prac powstały przy użyciu prawdziwych woskowych plastrów użytych jako matryce. Prawdziwe elementy przyrody sąsiadowały z wytworem rąk artysty. Wystawie towarzyszył obszerny katalog, który z założenia był w większym stopniu pracą o charakterze edukacyjnym, propagującą ideę mądrego obcowania z naturą, a w mniejszym ‒ zestawem fotografii z wystawy.

- Wystawa Marty Krześlak (laureatka nagrody Miejskiej Galerii Sztuki w Konkursie im. W. Strzemińskiego dla studentów ASP w Łodzi) w Galerii Re:Medium pt. „Nigdy nie widziałam takich plaż”, która w formie prac, w  wykorzystanych materiałach oraz w prezentowanym w tekście przesłaniu odnosiła się do zniszczeń środowiska naturalnego i nieumiejętnej  eksploatacji jego zasobów.

- Działania Barbary Olejarczyk na Starym Rynku i na Bałutach (także Galeria Bałucka), w tym akcja „Wymiany roślin”, która aktywizując i organizując mieszkańców zwracała uwagę na potrzebę ochrony środowiska,  w tym zwiększania ilości roślin i terenów zieleni w otoczeniu człowieka.

- Wystawa Antoni Petz „Łódź – boot w przestrzeni wyimaginowanej Łodzi”. Wiedeńska artystka od 2007 roku obserwuje rozwój naszego miasta. Zainteresowała się problematyką „ukrytych” łódzkich rzek, historią rzeki Łódki i wiążącej się z nią przemysłowej historii miasta. Stały się one źródłem fascynacji dla artystki. Powstała seria fotografii przedstawiająca cieki i zbiorniki wodne w Łodzi. W zapisach dźwiękowych i obrazowych łodzianie mówili na temat swoich marzeń i oczekiwań wobec miasta używając obrazu łodzi i wody. Wystawa była częścią 13. Międzynarodowego Pleneru Form z Wikliny i Land Artu, organizowanego przez Poleski Ośrodek Kultury.

- Wystawa malarstwa Natalii Rybki „Własność przyciąga obecność” w Galerii „Willa” (nadal do obejrzenia!). Wystawa została zdominowana przez zieleń, która jest wszechobecna; jest kolorem wiosny, świata roślin. Symbolizuje odrodzenie duchowe, reprezentuje życie. Natalia Rybka poprzez piękno i tajemniczość natury ukazuje człowieka jako cząstkę elementarną całej rzeczywistości. Wystawie towarzyszyła akcja zbierania roślin doniczkowych; przekazywali je odwiedzający Willę widzowie. Rośliny do tej pory stanowią część ekspozycji.

- Wystawa prac fotograficznych Macieja Rawluka „Jedynka (Ośrodek Propagandy Sztuki), Tytuł odnosi się do drogi krajowej nr 1, przecinającej Polskę na trasie od Gdańska do Cieszyna. Stała się ona dla autora przedmiotem cyklu fotografii - niestylizowanych, bardziej dokumenta­cyjnych niż nacechowanych artystyczną wizją. Droga krajowa nr 1 odchodzi powoli w zapomnienie, degradowana do podrzędnej roli przez nowo powstałą autostradę A1. W obiektywie artysty uchwycony został przemijający, zaściankowy folklor polskich dróg zatopiony w przestrzeniach typowego nadwiślańskiego krajobrazu. Wystaw porusza także problem szeroko pojętej relacji miedzy ludźmi a naturą, zmian wywoływanych w przestrzeni przez decyzje człowieka.

- Cykl wystaw „Łemkowskie Jeruzalem” (2018 – Pusty Dom, 2019 ‒ PiekłoNiebo, 2020 ‒  PoSłowie; wkrótce jej otwarcie) organizowanych wespół ze Zjednoczeniem Łemków w Gorlicach. Każda z nich prezentowała prace artystów łemkowskich (także tych mieszkających na Ukrainie czy Słowacji) oraz zaprzyjaźnionych z nimi polskich twórców. Ekspozycje obejmowały malarstwo, rysunek, wideoart, rzeźbę i instalacje artystyczne; prace twórców  młodszego pokolenia zestawiane są z dziełami mistrzów, np.  Jerzego Nowosielskiego i Andrzeja Szewczyka. Każdy z projektów odnosi się do problemów tożsamości, wyobcowania, śladów pamięci, w tym do problematyki przyrody i relacji człowieka z naturą.

- W 2018 roku w Ośrodku Propagandy Sztuki Teatr Fabryczny zrealizował spektakl pt. „Polimery” (we współpracy ze Stowarzyszeniem EIKON i Kołem Naukowym IDEA0. Działanie objęte było patronatem Trash Isles, Wyspy Śmieci o trzykrotnej wielkości Francji, starającej się obecnie o pozyskanie obywateli i utworzenie oficjalnego państwa.
Integralnym elementem spektaklu był happening poświęcony metodom upcyclingu, czyli przetwarzania śmieci na przedmioty codziennego użytku. Działanie warsztatowe poprowadziła współzałożycielka Fundacji Up-life, Ada Rybka. Zaprezentowała szerokiej publiczności przedmioty wykonane z materiałów odrzuconych, np. z plastikowych bidonów (torebki, koszyki).

Nadmieniamy, że proekologiczne działania mają w Miejskiej Galerii Sztuki wieloletnią tradycję. Warto przypomnieć choćby kilka wcześniejszych głośnych realizacji, takich jak:

„zazieleniaMY" – projekty uczniów Technikum Architektury Krajobrazu w Widzewie”, 2014 w Galerii Re:Medium, podczas której zaprezentowane zostały projekty zagospodarowania ogrodów przydomowych oraz publicznych terenów zielonych. Wystawa zwracała uwagę na istotne aspekty działań proekologicznych, w tym m.in.: potrzebę tworzenia i zwiększania powierzchni terenów zieleni w obszarach zurbanizowanych.

- Wystawy „Fotografia dzikiej przyrody”, Galeria Willa, 2007, 2012, prezentujące zwycięskie prace z konkursu fotograficznego Wildlife Photographer of the Year, organizowanego przez BBC Wildlife Magazine oraz Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Jednym z głównych celów konkursu jest przedstawienie widzom wspaniałości i różnorodności życia na Ziemi oraz rozbudzanie potrzeby dbałości o jego przyszłość.

- Duża wystawa „Zażyłość z naturą: Anna Goebel, Piotr C. Kowalski, Anna Kutera, Edward Łazikowski, Mirosław Maszlanko, Aleksandra Mańczak, Teresa Murak”, Ośrodek Propagandy Sztuki, 2006. Położenie Ośrodka pozwalało skonfrontować twory natury i ludzi oraz przyjrzeć się współistnieniu natury i architektury. Zaproszono siedmiu polskich artystów do stworzenia we wnętrzach Ośrodka Propagandy Sztuki realizacji przestrzennych z gałęzi, traw, nasion, owoców i innych struktur roślinnych. Wykorzystując materiały naturalne, głównie roślinne, artyści tworzyli dzieła sztuki przeznaczone specjalnie do wnętrz tej galerii, tak, by możliwe stało się współistnienie i wzajemne przenikanie świata natury i świata kreowanego przez człowieka.

Działania inwestycyjne realizowane są w instytucji w różnym stopniu i mają różny charakter w przypadku każdej z naszych przestrzeni.

Ośrodek Propagandy Sztuki (Galeria powstała w roku 1924) znajduje się w zabytkowym miejskim Parku im. Henryka Sienkiewicza. Park jest w tej chwili rewitalizowany. Otoczenie Ośrodka stanowi integralną część jego infrastruktury. W najbliższym otoczeniu OPS znajduje się kilka drzew ‒ pomników przyrody. Jeden z nich usytuowany jest przy wejściu administracyjnym do budynku od strony wschodniej, drugi ‒ olbrzymi klon rosnący przy zachodniej ścianie - stanowi przedmiot szczególnej pieczy Miejskiej Galerii Sztuki. Podczas kompleksowego remontu Ośrodka zakończonego w roku 2005 roku odpowiednio zaprojektowano ścianę budynku, aby nie naruszyć drzewa; okaz miał specjalnie profilowaną koronę, podczas budowy zakładano odciągi wzmacniające. Wykonano ekspertyzy dendrologiczne rośliny. Obecnie klon pięknie wtapia się w architekturę Galerii. Wszystkie działania instytucji podejmowane w najbliższym sąsiedztwie OPS uwzględniają potrzeby otoczenia biologicznego Galerii i wykonywane są z największą starannością. Ograniczyliśmy wjazd pojazdów ciężkich na teren parku. Nasz samochód bagażowy, służący do przewozu dzieł sztuki oraz materiałów do konstrukcji wystaw podjeżdża pod budynek OPS przez podwórko posesji przy ul. Nawrot – korzystamy z uprzejmości mieszkańców wspólnoty. Do Parku nie wjeżdża już także samochód MPO wywożący odpady. Pracownik Galerii regularnie wyprowadza pojemniki poza bramę Parku od strony ul. Kilkińskiego, a po ich opróżnieniu transportuje je z powrotem pod budynek Galerii.

Willa Leopolda Kindermanna – Galeria Willa jest obiektem wpisanym do rejestru zabytków, jednym z najcenniejszych obiektów historycznych Łodzi i najważniejszych przykładów sztuki secesyjnej w Polsce i w Europie. Integralną część obiektu stanowi pas zieleni, znajdujący się od strony zachodniej budynku. Podczas zakończonego przed sześcioma laty generalnego remontu Willi i jej otoczenia zajęto się też klombem – dostosowano go do historycznego charakteru budynku, wprowadzono nowe nasadzenia. Podlega on stałej, troskliwej opiece pracownika Miejskiej Galerii Sztuki.

Myślimy o poprawieniu bilansu cieplnego naszych Galerii. Okna w niektórych wnętrzach zostały uszczelnione, a w przypadku Galerii Re:Medium został zgłoszony wniosek o wymianę wszystkich okien w części obejmującej archiwum MGS oraz część administracyjną. Inwestycja została wpisana do realizacji.

Po zakończeniu rewitalizacji Parku im. Sienkiewicza, Miejska Galeria Sztuki w Łodzi ‒ po otrzymaniu niezbędnych pozwoleń ‒ zamierza wyjść szerzej ze swoimi projektami w przestrzeń otoczenia Galerii. Myślimy o rzeźbach czy instalacjach realizowanych z materiałów organicznych, które zwracałyby swoją substancją i formą uwagę na, często niełatwe, relacje człowieka z naturą, apelując do świadomości ekologicznej – byłyby to wystawy twórców związane m.in. z działalnością Arboretum w Bolestraszycach. Z tymi planami związany był udział dyrektora Miejskiej Galerii Sztuki w konferencji „Natura – Kultura” zorganizowanej w 2019 roku w tej instytucji.

Podobne przedsięwzięcia zamierzamy realizować także w otoczeniu Galerii Willa.

Praktykujemy także codzienne działania proekologiczne. We wszystkich wnętrzach używamy żarówek energooszczędnych. Dodatkowe oświetlenie ekspozycyjne jest włączane jedynie w momencie odwiedzania galerii przez widzów i potem wyłączane. Dotyczy to także pomieszczeń administracyjnych. Ma to aspekt zarówno ekonomiczny, jak i ekologiczny. W miarę możliwości korzystamy w naszych galeriach z materiałów odnawialnych i biodegradowalnych. Kupujemy wielorazowe produkty służące do działalności reklamowej (np. papierowe torby na materiały informacyjne) o charakterze ekologicznym. Podczas zajęć warsztatowych pracownicy Galerii wykorzystują w dużej mierze materiały „z odzysku” np. opakowania tekturowe po wykorzystanych produktach, papier z makulatury, pozostałości po montażu ekspozycji itp. Pracownicy techniczni MGS przygotowujący wystawy starają się wykorzystywać elementy montażowe po wielokroć. Są z nich budowane składniki ekspozycji do kolejnych prezentacji.

Miejska Galeria Sztuki ograniczyła także celowo ilość wydawanych wydawnictw oraz ich objętość, zwraca uwagę na technologie i rodzaj materiałów wykorzystywanych w procesie druku. W wielu przypadkach okazało się, że „ekologiczna prostota” uzyskanych efektów posiada niezaprzeczalny walor estetyczny i artystyczny. W przypadku każdej z wystaw dyskutowana jest liczba drukowanych materiałów informacyjnych. Oszczędzamy papier biurowy i inne materiały. W MGS programowo dba się o racjonalne zużycie wody.

Centrum Dialogu im. Marka Edelmana to instytucja powołana przez Radę Miejską Łodzi w 2010 roku, której celem jest prowadzenie działalności w zakresie popularyzowania wielokulturowego i wieloetnicznego dziedzictwa Łodzi ze szczególnym uwzględnieniem kultury żydowskiej oraz innych kultur mających znaczący wpływ na rozwój miasta. Pracownicy Centrum to osoby świadome jak ważny dla środowiska jest zrównoważony i przemyślany rozwój, a także jak wielki jest wpływ działalności człowieka na stan planety, dlatego edukując młodzież i dorosłych, nie zapominamy, że Ziemia i jej stan, jest naszą wspólna troską i od nas zależy, w jakim środowisku będą żyły następne pokolenia.

Siedzibą Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi jest względnie nowy budynek (oddany w 2013 roku) znajdujący się na terenie Parku Ocalałych, dostosowany do ówczesnych wymogów, również ekologicznych. Budynek został wyposażony w nowoczesną kotłownię, instalację ciepła technologicznego, instalację klimatyzacji i wentylacji oraz inteligentny system zarządzania. Daje to możliwość sterowania ogrzewaniem budynku w sposób oszczędny i ekologiczny, zarówno zimą jak i latem. Bilans cieplny poprawiają zamontowane w budynku nowoczesne, dwuszybowe okna i fasady szklane. Budynek nie posiada instalacji gazowej, przez co nie emituje do atmosfery żadnych zanieczyszczeń. W budynku zamontowane jest wyłącznie oświetlenie energooszczędne. Obiekt wyposażony jest w system kanalizacji deszczowej, co umożliwia odprowadzanie wód opadowych do koryta rzeki Łódki i zasilania jej w wodę.

Park Ocalałych, gdzie mieści się instytucja, ma zaledwie 15 lat i powierzchnię 8,5 ha. Jest usytuowany w dolinie rzeki Łódki, pomiędzy ulicami Wojska Polskiego, Oblęgorską i ogródkami działkowymi przy ul. Źródłowej. Pierwotnie koncepcja parku, otwartego w 60. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto, opierała się na idei stworzenia jednej dużej grupy drzew, symbolizujących kolumnę ludzi prowadzonych na zagładęPomysłodawczynią tej idei była jedna z ocalałych - pani Halina Elczewska.  Dookoła masywu drzew miały się rozciągać puste błonia. Koncepcja uległa zmianie, władze miasta zdecydowały o stworzeniu parku i zlokalizowaniu w nim kilku istotnych elementów, m.in. kopca Pamięci i Pomnika Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej otwartego w 2009 roku. Park rozciągający się na powierzchni 8,5 ha posiada główną oś kompozycyjną wschód-zachód: jest nią aleja im. Arnolda Mostowicza, łącząca Pomnik z Kopcem Pamięci, wzgórzem o wysokości ośmiu metrów. Projekt tego Pomnika wykonał autor Memoriału Radegast, stacji z której Żydzi wywożeni byli do obozów zagłady, dr arch. Czesław Bielecki. W projekcie zawarte zostały symbole narodu żydowskiego - gwiazda Dawida - oraz polskiego - orzeł wznoszący się do lotu. Pomnik odbija się w lustrze zbiornika wodnego usytuowanego na rzece Łódce. Główne wejścia do parku prowadzą od ulic Wojska Polskiego i Oblęgorskiej, przy nich znajdują się parkingi. W projekcie urządzenia zieleni parkowej zaadaptowana została istniejąca zieleń wysoka, głównie gatunki rodzime, oraz pomniki przyrody - dęby szypułkowe oraz kilka starych lip, wiązów i klonów. Koncepcja utworzenia Parku Ocalałych jak i obecny stan jego przeznaczenia istotnie wpisuje się w działania w sferze ochrony środowiska, m.in. dbałość o zieleń i maksymalne poszerzenie terenów zielonych w mieście.

Budynek Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi jest usytuowany w Parku Ocalałych, ale do budynku przynależy duży obszar terenów zielonych, z nasadzeniami drzew i krzewów. Istotnym elementem jest dbanie o ten teren poprzez coroczne: rekultywacje trawników, wykonywanie cięć specjalistycznych koron drzew, oczyszczenie drzew z posuszu, wykonanie specjalistycznych wiązań elastycznych w koronach drzew, uzupełnianie lub wymiana uschniętych roślin, drzew i krzewów. Ponadto, na terenie wokół budynku znajdują się trzy fontanny. Posiadają zamknięty obieg wody, co w czasach globalnego ocieplenia pozwala na racjonalne gospodarowanie tymi zasobami. Nawierzchnia na terenie wokół budynku jest wykonana z kostki brukowej oraz kostki granitowej, co daje przepuszczalność wód opadowych do gleby. Przy budynku zamontowane zostały stojaki rowerowe, a  przy fontannach ławeczki, aby użytkownicy naszego terenu, jak również Parku mogli bezpiecznie pozostawić rowery i odpocząć przy bryzie chłodnej wody. Oświetlenie terenu wokół budynku wyposażone jest w energooszczędne żarówki.

W Centrum Dialogu od początku istnienia instytucji realizowane są zadania merytoryczne mające na celu budowanie poczucia współodpowiedzialności za środowisko i podnoszenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci.

Przykładowe działania:

  • cykliczne spacery tematyczne, zarówno po Parku Ocalałych, jak i innych terenach zielonych na terenie Bałut;
  •  wyznaczenie trasy  parków historycznych, która pozwala opowiadać uczestnikom o wielokulturowej Łodzi od jej początków (park Śródmiejski/Park Śledzia), poprzez historię fabrykancką (Park Helenów i park wokół pałacu Biedermana), poprzez Park Ocalałych (historia II wojny światowej), Park Szarych Szeregów (historia obozu dla dzieci polskich), cmentarz żydowski;
  • cykliczne warsztaty ekologiczne z udziałem najmłodszych łodzian, m.in. Kolorek z Łodzi;
  • warsztaty architektoniczne wykonywane na materiałach wielokrotnego użytku,
  • warsztaty ekologiczne prowadzone dla mieszkańców podczas wydarzenia Kulturalny początek lata na Helenowie;
  • organizacja gier w Parku Ocalałych („Misja Jana Karskiego”; „Kot z miasta Łodzi pochodzi”);
  • gra z Siłaczem z Helenowa w Parku Helenowskim dla seniorów

Instytucja przygotowuje strategię uwzględniającą długoterminowe działania proekologiczne.

Wszystkie gadżety promocyjne są ekologiczne - wielorazowego użytku (m.in. torby bawełniane, butelka na FŁ4K), identyfikatory towarzyszące różnym wydarzeniom są papierowe, smycze bez zadruku - do ponownego wykorzystania. Publikacje realizowane przez instytucję drukowane są na ekobooku (niepowlekany kremowy papier objętościowy, biały i kremowy, o wysokiej nieprzejrzystości), np. powieść Chavy Rosenfarb „Drzewo życia”. Wprowadzono także ograniczenia w druku plakatów promocyjnych. Wszystkim materiałom promocyjnym przypisana jest przemyślana strategia ich kolportażu.

Budynek wyposażony jest w żarówki energooszczędne, w pomieszczeniach przeznaczonych do użytku publicznego zamontowane są światła na czujnik (m.in. w toaletach). Zrezygnowaliśmy z zakupu wody w butelkach plastikowych dla gości oraz wykonawców. Woda butelkowana zastąpiona została wodą z kranu nalewaną do szklanych dzbanków i karafek, podawaną w szklankach lub jednorazowych kubeczkach papierowych. Zrezygnowaliśmy także z jednorazowych naczyń plastikowych. Wykorzystujemy biodegradowalne naczynia papierowe i drewniane.

Muzeum Kinematografii w Łodzi jest jedynym w Polsce muzeum filmu - jednej z najmłodszych dziedzin sztuki, a zarazem najpopularniejszej, o największej widowni, wywołującej emocje żywsze i gorętsze niż inne rodzaje działalności artystycznej. Propozycje są różnorodne, łączą elementy poznawczo-edukacyjne z rozrywką, bazują na znakomitych kwalifikacjach i merytorycznym przygotowaniu pracowników. Wiele z nich zawiera treści związane z edukacją ekologiczną.  

Przykładem mogą być zajęcia edukacyjne dla dzieci w wieku od 3 do 7 lat wraz z opiekunami, na których w miesiącach letnich przeprowadzamy na muzealnym dziedzińcu warsztaty ogrodnicze. Dzieci uczą się sadzenia i opieki nad roślinami, budują domki dla owadów i karmniki dla ptaków, które zabierają do domów. Czytają książki i oglądają filmy związane z tematyką ochrony flory i fauny. Trwałym śladem warsztatów jest wspólne zasadzenie przez uczestników jarzębiny w ogrodzie na terenie muzeum. W ramach wszystkich innych działań warsztatowych preferujemy używanie materiałów pochodzących z recyklingu oraz wykorzystywanie surowców wtórnych, w tym starych plakatów filmowych.

Integralną częścią muzeum jest kino Kinematograf, w którym podejmujemy podczas spotkań i pokazów filmowych również tematy ekologiczne i propagujące eko-zachowania.

Na Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu prezentowane są filmy dokumentalne i reportaże telewizyjne o problemach i zagrożeniach stojących przed współczesnym człowiekiem. Projekcjom towarzyszą spotkania z twórcami. Coraz częściej mają one wymiar ekologiczny. Oto kilka przykładów z ostatnich edycji festiwalu:

Edycję w 2019 roku otwierał film Kraina miodu w reż. Tamary Kotevskiej i Ljubomira Stafanova. Film ukazuje zanikającą tradycję szacunku do pszczół i traktowania ich jak partnerów, a nie poddanych człowiekowi niewolników produkujących miód. Kiedy pomidory spotykają Wagnera w reż. Marianna Economou to z kolei portret mieszkańców małej, greckiej wioski, którzy za sprawą ekologicznej uprawy pomidorów odmieniają swoje życie. Reportaż Klątwa obfitości w reż. Ewy Ewart po raz pierwszy odsłonił publiczności kulisy i dramat nieudanej Inicjatywy Narodowego Parku Yasuni, z jego daleko idącymi globalnymi i regionalnymi konsekwencjami.

W 28. edycji w 2018 roku znalazł się dokument Wieś pływających krów w reż. Katarzyny Trzaski poszukujący odpowiedzi na pytanie: co to dzisiaj znaczy – być blisko natury? Film pokazuje starcie na linii nowa wizja ekologicznej przyszłości kontra stara podlaska tradycja. Kolejny film Genesis 2.0 w reż. Christiana Freia i Maxima Arbugaeva opowiada o tajemnicach ukrytych w naturze, fundamencie stworzenia świata i nowej roli, jaką może odegrać w tym procesie człowiek.

Podczas 27. edycji w 2017 roku odbył się pokaz filmu dokumentalnego Safari w reż. Urlicha Siedla, który portretuje austriackich myśliwych, zażywających „uroków” mordowania zwierząt w afrykańskim rezerwacie. Jednym z reportaży był Środek puszczy najbliżej absolutu w reż. Beaty Hyży-Czołpińskiej opowiadający o Joannie Kossak (prawnuczce Wojciecha), która zamieszkała w leśniczówce w Puszczy Białowieskiej z dwójką dzieci, bez środków do życia, z dala od cywilizacji. I wtedy po raz pierwszy doznała miłosierdzia płynącego z natury.

W 26. edycji w 2016 roku uczestniczył film Łowcy miodu, który przedstawia świat Człowieka i Natury widziany z wnętrza ula, filmowany z punktu widzenia żywego roju pszczół przez Krystiana Matyska, wybitnego autora filmów o przyrodzie i ludziach.

Muzeum Kinematografii w Łodzi gości każdą edycję Międzynarodowego Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. Władysława Puchalskiego, który jest największym pokazem filmów przyrodniczych w Polsce, ale przede wszystkim wielkim świętem ekologów, filmowców przyrodników, fotografów i malarzy, którym nie są obce problemy dzisiejszego świata i otaczającej przyrody. Festiwalowi towarzyszą spotkania z twórcami, działania edukacyjne, wystawy lub inne wydarzenia specjalne.

Muzeum od kilku lat uczestniczy w ogólnopolskiej Wielkiej Zbiórce Książek. Jest otwartym punktem zbiórki, do którego mieszkańcy miasta przez prawie miesiąc mogą przynosić książki. Zyskują one drugie życie powiększając księgozbiory szpitali dziecięcych i dorosłych. Celem akcji jest nie tylko promocja czytelnictwa, ale i edukacja społeczno-ekologiczna.

W sklepie muzealnym można zakupić bawełniane torby wielokrotnego użytku. Dla naszych gości i pracowników w przestrzeni wejściowej znajduje się automat z wodą, łódzką kranówką. Stare czasopisma kinowe są dostępne do czytania na miejscu lub do wzięcia, jeśli ktoś jest zainteresowany tematem.

Po zakończeniu prac remontowych, realizowanych obecnie w Muzeum Kinematografii w Łodzi, planowana jest kontynuacja działań nad stworzeniem atrakcyjnego miejsca edukacyjnego dla budowania świadomości ekologicznej mieszkańców miasta i turystów.

Naszym celem na warsztatach i lekcjach muzealnych jest wprowadzanie zasady Zero Waste oraz propagowanie jej wśród uczestników zajęć.

Planujemy wydarzenia specjalne poświęcone tematyce ekologicznej o globalnym znaczeniu, jak i również lokalnym, miejskim, łódzkim. Przykładem takich działań jest skierowane do osób dorosłych spotkanie z łódzkim chirurgiem drzew, szefem Polskiego Towarzystwa Chirurgów Drzew. Prelekcja będzie dotyczyć życia drzew, ich znaczenia w przyrodzie, wartości dla przeciętnego człowieka, znaczenia tych roślin w przestrzeni miejskiej oraz możliwości ich ochrony przez mieszkańców. Spotkaniu towarzyszyć ma pokaz filmu Sekretne życie drzew. Innym przykładem jest organizacja wydarzenia z okazji Wielkiego Dnia Pszczół.

Od 30. edycji Festiwalu Mediów Człowiek w Zagrożeniu w 2020 roku mamy zamiar wprowadzić Nagrodę dla Najlepszego Filmu o Tematyce Ekologicznej, dla której znaleźliśmy sponsora.

W ramach projektu inwestycyjnego pn.: „Zwiększenie dostępności dorobku polskiej kinematografii poprzez zachowanie zabytkowej infrastruktury Pałacu Scheiblera”, realizowane są prace budowlane i konserwatorskie w budynku wpisanym do rejestru zabytków. Do działań proekologicznych w ramach projektu zaliczyć należy wykonanie izolacji fundamentów i ścian fundamentowych budynku, co spowoduje zwiększenie jego efektywności energetycznej. Tym samym zmniejszy się ilość energii potrzebnej do ogrzania budynku, ograniczona zostanie emisja CO2 oraz szkodliwych pyłów i gazów do powietrza.

W Strategii Rozwoju Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego 2020+ na Liście projektów rezerwowych znajduje się projekt „Zwiększenie oferty kulturalnej Muzeum Kinematografii poprzez rewaloryzację zabytkowego kompleksu K. Scheiblera wraz z jego otoczeniem. W ramach tego projektu planuje się prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane kompleksu  K. Scheiblera, niezbędne do zachowania istniejących i rozwoju nowych funkcji kulturalnych. W przypadku realizacji, roboty budowlane obejmowałyby dwa etapy: etap I – polega na  odnowie zabytkowych obiektów (Pałac i dawna Wozownia) poprzez wykonanie prac konserwatorskich i remontowych celem odtworzenia zabytkowych elewacji budynków wchodzących w skład kompleksu fabryczno-pałacowego Księży Młyn na terenie Parku Źródliska w Łodzi. Remont elewacji przyczyni się do dalszego zwiększenia efektywności energetycznej budynku; etap II – polegający na odnowie zabytkowego terenu wokół kompleksu pałacowego K. Scheiblera, w tym m.in. działanie mające charakter proekologiczny, to jest wykonanie nowego, energooszczędnego oświetlenia zewnętrznego terenu oraz architektury światła na obiektach.

Muzeum prowadzi także szereg działań zwyczajowych:

- sadzimy rośliny ozdobne do gruntu, takie jak: bez, forsycje, oczar, tulipany, dalie, lawenda, a także w skrzynkach, m.in. pelargonie, petunie i lobelie. Na czas remontu zabezpieczyliśmy drzewa: dwie magnolie i miłorząb

- nie używamy plastikowych kubków i sztućców, a tylko tych z  biodegradowalnych materiałów.

- oszczędzamy papier

- stosujemy energooszczędne oświetlenie

- we wszystkich pomieszczeniach socjalnych znajdują się pojemniki do segregacji

- w sanitariatach używane są biodegradowalne środki higieny.

Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi znajduje się w samym centrum miasta, przy jednej z największych ulic – Piotrkowskiej. Zdawać by się mogło, że taka lokalizacja nie pozostawia miejsca na realizację hasła „Łódź miastem zieleni” – nic bardziej mylnego. Nasz Skansen Łódzkiej Architektury Drewnianej zaprasza do odpoczynku wśród drzew, a szereg inicjatyw podejmowanych przez Muzeum jest spójnych z dążeniem Łodzi do miana miasta, w którym żyją świadomi ekologicznie mieszkańcy.

Od 2018 r. w Muzeum trwają intensywne prace inwestycyjne w ramach projektu dofinansowanego z UE, które obejmują zarówno budynek ekspozycyjny usytuowany bezpośrednio przy ul. Piotrkowskiej, jak i Skansen Łódzkiej Architektury Drewnianej. Modernizując muzealne przestrzenie, wymieniliśmy dotychczasowe oświetlenie na lampy ledowe. Pozwolą nam one zużywać dużo mniej energii niż tradycyjne źródła światła, dzięki czemu spadnie emisja CO₂, co z kolei bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie efektu cieplarnianego. Eksploatacja lamp ledowych jest dłuższa, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia liczby odpadów, a te, które powstaną, są bezpieczniejsze od tradycyjnych świetlówek – mogą zostać poddane recyklingowi, nie posiadają w swoim składzie tak niebezpiecznych substancji jak ołów, kadm czy rtęć. Warto podkreślić, że lampy ledowe charakteryzują się bardzo małą emisją ciepła, dzięki czemu klimatyzatory nie muszą ich chłodzić, a więc nie zużywają dodatkowej energii. Istotne z punktu widzenia poprawy jakości powietrza jest to, że w ramach trwającej inwestycji udało się ocieplić prawie 100-letnie domy znajdujące się w Skansenie Łódzkiej Architektury Drewnianej, a także podłączyć je do miejskiej sieci ciepłowniczej. Dzięki temu nie musimy ogrzewać domów energią elektryczną, zatem wyeliminowaliśmy kolejne źródło emisji CO₂ do atmosfery. Dodatkowo, do poprawy bilansu cieplnego Muzeum przyczyni się również to, że poddano konserwacji stolarkę okienną w drewnianych domach, dzięki czemu ich ogrzewanie będzie bardziej efektywne.

Na terenie Muzeum znajduje się część XIX-wiecznego zabytkowego parku założonego przez Ludwika Geyera. Od 1992 r. park – obecnie im. Wł. Reymonta – jest wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego. Ze względu na zwartą zabudowę tej części miasta, ochrona terenów zielonych jest szczególnie istotna. W parku możemy podziwiać około 100-letnie drzewa, otaczające zabytkowy drewniany kościół. Chcemy część parku znajdującą się pod opieką Muzeum wzbogacić także o kolejne nasadzenia oraz zrekultywowane trawniki.

Dział Edukacji CMWŁ od 3 lat prowadzi działalność edukacyjną opartą na koncepcji edukacji konstruktywistycznej, polegającej na samodzielnym budowaniu wiedzy i wysnuwaniu wniosków przez uczestników, poprzez czynny udział w przygotowanych zadaniach, polegających na podejmowaniu dyskusji, poznawaniu wielozmysłowym, pracy indywidualnej i grupowej, działaniach manualnych i ruchowych. Formy działań (kierowanych do każdej grupy wiekowej: dzieci  0-3 lata, dzieci 3-5 lat, dzieci w wieku szkolnym, młodzież, dorośli, seniorzy) to warsztaty, lekcje muzealne, oprowadzania oraz wykłady. Treści i problematyka zajęć nierozerwalnie związana jest z działalnością Muzeum, jego zbiorami, historią miasta Łodzi, przemysłem włókienniczym. Zagadnienia te poruszane są w taki sposób, aby korespondowały z obecną rzeczywistością, doświadczeniem i emocjami uczestników zajęć. Co za tym idzie, w ofercie skierowanej do grup i uczestników indywidualnych znajdują się warsztaty i lekcje związane ściśle z ekologią, takie jak: „Trzymaj fason” – projektowanie strojów z materiałów wtórnych; „W kręgu żywiołów” – zmiany klimatyczne uwarunkowane działalnością człowieka; „Zwierzo-zwierz” – ochrona zagrożonych gatunków; „100% bawełny” – zużycie wody w przemyśle tekstylnym, recykling odzieży; „Co słychać pod wodą?” – zbiorniki wodne i gatunki w nich żyjące; „Jak w domu” – migracje ze względu na zmiany klimatyczne; „Od włókna do tkaniny” – przemysł tekstylny, produkcja tkaniny z różnych surowców.

Wymienione zajęcia podejmują tematykę szeroko rozumianej ekologii: zmian klimatycznych, ochrony środowiska, eksploatacji zasobów przez przemysł m.in. tekstylny, ochrony zwierząt. W trakcie działań zespół pracuje w taki sposób, aby wypracowywać z uczestnikami rozwiązania prowadzące do poprawy i pozytywnych zmian w środowisku, uświadamiać i  budować w nich postawę ekologiczną. Ponadto, materiały wykorzystywane podczas warsztatów i lekcji muzealnych to w dużej mierze surowce wtórne, w tym tkaniny przekazane przez łódzkie firmy produkujące tekstylia, które wspomnianych materiałów już nie wykorzystują, bądź nie przeznaczają do sprzedaży ze względu na wady lub błędy.

W działalności wykładowej również podejmowane są tematy ekologiczne i związane z szeroko pojętym zagadnieniem środowiska naturalnego, np. „Miasta ogrody” – wykład w ramach cyklu „O historii i sztuce”, „Łódzkie rzeki” – wykład prowadził Miłosz Wika, rzecznik prasowy łódzkiego ZWiK-u w ramach cyklu „Łódzkie wątki”, „Moda a ekologia” spotkanie w ramach cyklu „Wykłady o modzie”.

Oprócz stałej oferty działań, w roku 2019 Dział Edukacji CMWŁ rozpoczął projekt „Punkty Widzenia. Młodzi o Triennale”, w którym uczestnicy (dzieci w wieku 8-14 lat) stworzyli indywidualne katalogi zawierające opisy i fotografie wybranych przez siebie prac, znajdujących się na 16. Międzynarodowym Triennale Tkaniny. W wyborze uczestników znalazły się dzieła poruszające tematy związane ze środowiskiem, ekologią i zagrożeniem klimatu, oprócz tego, w katalogach ich autorzy umieścili zadania kierowane do gości Muzeum zachęcające do działalności ekologicznej. Ponieważ temat jest tak istotny, w roku 2020 wraz z uczestnikami projektu, kierownik Działu Edukacji pracuje nad wystawą prezentującą dzieła z kolekcji CMWŁ nawiązujące do tematyki ekologicznej, teksty oraz obiekty stworzone przez samych uczestników będące komentarzem do obecnej sytuacji klimatycznej.

Staramy się, by w naszej działalności jak najczęściej kierować się filozofią zero waste: pozostałe po warsztatach dla dorosłych ścinki materiału są następnie twórczo wykorzystywane podczas zajęć dla dzieci. Podczas warsztatów dla najmłodszych często używamy materiałów naturalnych i biodegradowalnych, takich jak: masa solna, galaretki, kredki z mąki kukurydzianej czy makaron.

Codziennie również staramy się dbać o środowisko i promować postawę ekologiczną: nasze biura oświetlają żarówki ledowe, a pracownicy coraz częściej rezygnują z wody mineralnej w plastikowych butelkach na rzecz tej z wielorazowych dzbanków filtrujących. W działaniach promocyjnych Muzeum w ograniczonym stopniu korzysta z materiałów drukowanych, na rzecz promocji internetowej. Aby zachować kontakt z osobami wykluczonymi cyfrowo, Muzeum uczestniczy w informacyjnych akcjach, w których kolportowana jest wspólna oferta kulturalna wielu podmiotów, jak np. „Tytka seniora”. Liczbę produkowanych plakatów i ulotek każdorazowo ustala się
z listą miejsc ich kolportażu, dzięki czemu unikamy wytwarzania nadmiarowej ich ilości. Na terenie naszego Muzeum znajdują się stojaki na rowery, dzięki którym zarówno nasi goście jak i pracownicy mogą bezpiecznie zaparkować swój jednoślad, wybierając go jako alternatywę dla samochodu.

Działania ekologiczne Teatru Muzycznego w Łodzi obrazuje załączona niżej broszura. Miłej lektury.

Łódzkie Centrum filmowe Sp. z o.o. jest spółką ze 100% udziałem Miasta Łodzi. Dysponuje środkami inscenizacyjnymi, które pozostały po Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi. Obecnie posiada około 250 000 kostiumów i 60 000 rekwizytów. Jest w stanie stworzyć postacie z okresu od czasów prehistorycznych po lata 80 XX wieku.

Ekologiczni jesteśmy od zawsze. To dzięki nam, kostiumografowie i rekwizytorzy do nowo powstających filmów nie produkują ogromnej ilość kostiumów i rekwizytów. To my ubieramy drugi i trzeci plan filmowy. To dzięki nam nie powstają setki, tysiące jednorazowych kostiumów, w które ubierani są statyści. Wypożyczenie kostiumów u nas pozwala nie tylko na zaoszczędzenie pieniędzy, ale także na oszczędzenie naszej planecie kolejnych śmieci. Dzięki nam zmniejsza się ślad węglowy i oszczędzana jest woda. Nasze kostiumy są wielokrotnie wykorzystywane, niektóre „zagrały” nawet kilkadziesiąt razy. Tym sposobem wpisujemy się w działania zwane modą cyrkularną.

Bardzo chętnie przyjmujemy od mieszkańców zbędne ubrania i sprzęty, zwłaszcza z okresu od lat 40-tych do 90 –tych, co pozwala na ich wielokrotne wykorzystanie oraz zachowanie oryginalnych tkanin i surowców, które dzisiaj nie są już produkowane.

Pracujemy nie tylko dla produkcji filmowych, ale także dla firm eventowych, reklamowych, teatrów, muzeów, a także klientów indywidualnych, którym proponujemy ogromny wybór kostiumów na zabawy karnawałowe, tematyczne, czy wesela. Każda osoba ubierana jest indywidualnie, a każdy element garderoby wybierany odrębnie. Pozwala to na stworzenie niepowtarzalnych przebrań z wykorzystaniem tego, co już zostało wytworzone. Nie trzeba więc sprowadzać syntetycznych przebrań z krajów Dalekiego Wschodu przyczyniając się do zanieczyszczenia środowiska. Kiedy kostiumy i rekwizyty ulęgają uszkodzeniu, naprawy wykonujemy we własnym zakresie lub przy pomocy zaprzyjaźnionych rzemieślników.

Współpracujemy z wieloma instytucjami kultury, takimi jak muzea i teatry. W 2019 r. i 2020 r. kupiliśmy od Teatru Muzycznego dużą partię kostiumów scenicznych, aby je ocalić i dać im drugie życie. Nasze kostiumy są wystawach w Muzeum Miasta Łodzi, Muzeum Włókiennictwa i wielu innych.

Kontakt