Formy ochrony przyrody

Powierzchnia: 217,02 ha

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy chroni wyróżniające w skali lokalnej walory krajobrazowe dolin rz. Ner i rz. Dobrzynki w południowo-zachodniej części Łodzi. Koryta rzek są tu nieuregulowane, silnie meandrujące, z naturalnie wykształconą linią brzegową, porośniętą zróżnicowaną roślinnością. Głęboko wcięte doliny oraz urozmaicona rzeźba terenu podnoszą wartość estetyczną tego terenu.

Miejscami, wzdłuż brzegów Neru i Dobrzynki oraz w ich starorzeczach, rozwinęła się roślinność szuwarowa budowana przez: trzcinę pospolitą, pałkę szerokolistną, marka szerokolistnego i inne gatunki typowe dla tego typu siedlisk. Płaskie dna dolin użytkowane są jako łąki i pastwiska, tylko na ich obrzeżach spotyka się niewielkie powierzchnie gruntów ornych. W dolinach rzek występują liczne, drobne powierzchnie zadrzewień i zarośli łęgowych. Budowane są one głównie przez: olszę czarną, wierzbę białą, wierzbę kruchą, wierzbę szarą i bez czarny. W wilgotniejszych częściach doliny Neru mamy do czynienia ze zbiorowiskami typowymi dla łąk wilgotnych (rdest wężownik, knieć błotna i ostrożeń warzywny), natomiast w dolinie Dobrzynki spotkać można też łąki świeże z bodziszkiem łąkowym, pasternakiem zwyczajnym czy barszczem zwyczajnym. Na piaszczystych skarpach doliny rozwinęły się tzw. murawy napiaskowe z takimi gatunkami, jak: szczotlicha siwa, jastrzębiec kosmaczek, sporek wiosenny, koniczyna polna i dziewanny. Wyłączone z produkcji rolniczej podmokłe, nieleśne fragmenty dolin pokrywają z kolei barwne ziołorośla. Tworzą je wilgociolubne byliny, takie jak: krwawnica pospolita, wiązówka błotna i tojeść pospolita. Na pograniczu łąk i zbiorowisk łęgowych spotkać można tzw. zbiorowiska welonowe tworzone przez: chmiel zwyczajny, kielisznik zaroślowy, przytulię czepną i kanianki.

Powierzchnia: 219,78 ha

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy chroni półotwarty krajobraz kulturowy o dużej wartości estetycznej, z elementami krajobrazu naturalnego wzdłuż doliny rz. Sokołówki. Na tym terenie zaobserwować możemy ważne siedliska flory, jak również fauny, np. rzadko występujące w Łodzi ptaki: zimorodka, wilgę oraz czaplę siwą.

Do przyrodniczo najcenniejszych obszarów Doliny Sokołówki należą:

• las na dnie i zboczu doliny Sokołówki, po zachodniej stronie nasypu kolejowego. W jego północnej części występują dobrze zachowane zbiorowiska leśne: łęg jesionowo-olszowy, a w miejscach wyżej położonych - grąd subkontynentalny;
• las na dnie i stoku doliny, na wschód od ul. Szczecińskiej, na południe od stadniny koni. Jest to przekształcony łęg jesionowo-olszowy, zaś w miejscach wyżej położonych - grąd subkontynentalny;
• szuwary, ziołorośla i różne stadia formowania się lasu między korytem rzeki a ogrodzeniem cmentarza przy ul. Szczecińskiej. Na obszarze tym możemy spotkać m. in. rośliny szuwarowe: turzyca zaostrzona, szuwar mozgowy i szerokopałkowy; ziołorośla z udziałem wiązówki błotnej; murawy napiaskowe szczotlichowe oraz zarośla będące stadiami powstawania (sukcesji) łęgów i borów mieszanych;
• mozaika szuwarów, lasów olszowych, łąk i muraw ciągnących się w pobliżu koryta rzeki między ul. Liściastą a Drozdową, na północ od ul. Wroniej. Jest to największy obszar szuwarów na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, ukształtowany m.in. przez szuwary właściwe (mannowy, trzcinowy, szerokopałkowy) oraz wielkoturzycowe (turzycy zaostrzonej i turzycy dzióbkowatej).
• las u zbiegu rz. Sokołówki i Aniołówki; przekształcony łęg jesionowo-olszowy i ols porzeczkowy, występujące na dnie dolin ww. rzek.

Powierzchnia: 161,89 ha

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy chroni obszar o wybitnych w skali miasta walorach krajobrazowych, stanowiący swoistą wizytówkę Łodzi dla osób podróżujących drogą krajową nr 14 (ul. Strykowska). Istnieje tu szczególne nagromadzenie punktów i panoram widokowych, ukazujących naturalny charakter rzeźby terenu Wzniesień Łódzkich.

Sucha dolina w Moskulach jest elementem systemu hydrologicznego rzeki Młynówki (Strugi Dobieszkowskiej), stanowiąc północne ramię źródliskowego odcinka rzeki. Dolina Młynówki na terenie gminy Stryków objęta jest ochroną – jako rezerwat przyrody Struga Dobieszkowska. Przepływy w dolinie pod Moskulami mają charakter epizodyczny, jednakże na wysokości Imielnika Nowego obserwowane są niemal każdej wiosny, po okresach intensywnych opadów w innych porach roku.

W obszarze zachowały się zróżnicowane zespoły przyrodnicze, odpowiadające lokalnym warunkom siedliskowym panującym na dnie i na zboczach suchej doliny. W wielu miejscach występują bogate florystycznie łąki świeże, m.in. z bodziszkiem łąkowym i pasternakiem zwyczajnym. Na siedliskach najbardziej suchych rozwinęły się płaty murawy napiaskowej, z dominującym występowaniem szczotlichy siwej i porostów – m.in. chrobotków. Na zboczach dolin można też zauważyć fragmenty grądowych zarośli, zadrzewień oraz lasów. Miedze i skraje dróg zdobią pojedyncze drzewa, przede wszystkim dęby i grusze, niektóre o okazałych rozmiarach i dużych walorach estetycznych.

Powierzchnia: 134,07 ha

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy chroni wyróżniające w skali lokalnej walory krajobrazowe współczesnego obszaru źródłowego rz. Ner wraz z przylegającym do niego fragmentem górnego odcinka doliny rzeki. Charakteryzuje się on harmonijnym połączeniem krajobrazu naturalnego, z tym stworzonym przez człowieka. Szczególnie malowniczo prezentują się szerokie panoramy rozciągające się z krawędzi doliny rzeki.

Przestrzenny ład w przyrodzie terenu nadaje dolina rzeki. Początkowo, w północnej części, jest wąska i dość płytka, lecz wyraźnie wcięta w wysoczyznę; z biegiem rzeki pogłębia się, a jej zbocza stają się bardziej strome; w części południowej – staje się płytsza i szersza. Ner, początkowo jako wąski ciek, powstaje w pobliżu ul. Gminnej z wysięków wodnych na dnie i zboczach doliny; na wysokości ul. Ziemiańskiej jego koryto staje się suche, zaś w pobliżu ul. Kolumny znów prowadzi wodę. Czynne koryto rzeki niemal na całej długości zachowało charakter zbliżony do naturalnego.

Wzdłuż doliny, przede wszystkim w pobliżu jej dna, występują zbiorowiska roślinne o charakterze półnaturanym i naturalnym – szuwary, łąki, ziołorośla urozmaicone zadrzewieniami i lasami olszowymi. Północna część obszaru, w odlesionej części doliny, należy do: roślinności szuwarowej - szuwaru mozgowego, trzcinowego, szerokopałkowego, turzycy zaostrzonej i turzycy dzióbkowatej; wilgotnych ziołorośli - wiązówki błotnej i bodziszka błotnego; oraz łąk. W środkowej części obszaru, na dnie doliny, zachowały się wilgotne lasy olszowe – ols porzeczkowy oraz łęg jesionowo-olszowy, zaś na jej zboczach, w miejscach nieco wyżej położonych, zauważyć możemy grąd. Na południe od ul. Kolumny dolina jest odlesiona i w dużej części zajęta przez intensywnie użytkowane wilgotne łąki.

Na wysoczyźnie występują tereny upraw rolnych, urozmaicone rozwijającymi się zadrzewieniami oraz niewielkie kompleksy, na ogół młodych lasów sosnowych. Odłogowane pola pokrywa mozaika tzw. roślinności murawowej.

Powierzchnia: 225,23 ha

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy chroni krajobraz fragmentu doliny górnego odcinka Neru oraz przylegający do niego kompleks leśny, ze względu na ich wartości estetyczne i widokowe. Obejmuje kompleks leśny Ruda Popioły, Park 3 Maja wraz ze Stawami Stefańskiego oraz fragmenty dolin Neru i Gadki.

Rzeka Ner stanowi oś całego zespołu. Jego wschodnia część charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu, wynikającą z bliskiego sąsiedztwa wzgórz tworzących Pagórki Rudzkie. Ich kulminacja osiąga 214,0 m n.p.m. i leży między ul. Letniskową a Popioły. Stoki wzniesień opadają stromo w kierunku leżącej ok. 30 m niżej, doliny Neru.

Cenną wartością przyrodniczą tego obszaru jest Las Rudzki (las Ruda Popioły), będący kontynuacją rozległych lasów, które w XIX w. rozciągały się od Chojen przez Rudę, Rokicie i dalej na północ, aż do Zgierza. Obszar stanowi mozaikę własności i form różnego sposobu zagospodarowania: las komunalny, publicznie dostępny, graniczy z terenami prywatnymi, o ograniczonej dostępności. Teren lasu to siedlisko tzw. grądu subkontynentalnego, z niewielkim udziałem boru mieszanego. Współcześnie przeważają zbiorowiska zastępcze dla grądu, w drzewostanie których obserwujemy m.in. dęby, klony, sosny, świerki, brzozy, robinie, graby i lipy, mniejsze powierzchnie zajmują natomiast, zbliżone do naturalnych, zbiorowiska grądu z drzewostanem grabowo-lipowo-dębowym i dobrze zachowanym runem właściwym dla tego typu lasu liściastego. W grądzie u zbiegu ulic Letniskowej i Popioły, na terenie dawnej posiadłości Kindermanów, znajduje się stanowisko jednego z najstarszych i najbardziej okazałych na terenie miasta egzemplarzy kwitnącego i owocującego bluszczu pospolitego.

W czasie pierwszej wojny światowej duże fragmenty drzewostanu zostały wycięte. W okresie międzywojennym, będący własnością prywatną las został rozparcelowany, a teren – zabudowany. Sztuczne odnowienie lasu, nasadzeniami niestety nie zawsze zgodnymi z siedliskiem, trwało do lat sześćdziesiątych XX wieku.

Walor kulturowy tego obszaru stanowi kilka zabytkowych willi z przełomu XIX i XX wieku, m.in. zespół willowy rodziny Kindermanów, obejmujący wille – „Laura” i „Klara”, wraz z grotą i parkiem leśnym, znajdującym się przy ul. Letniskowej 20; zespół willowy Karola Goepperta przy ul. Popioły 52/58; dom letniskowy Teodora Steigerta przy ul. Popioły 49/51 oraz willa Romana Sauera u zbiegu ul. Popioły i Białowieskiej. Dodatkowym walorem krajobrazowym jest Park 1-go Maja ze Stawami Stefańskiego, utworzonymi na rzece Ner. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy doskonale wpisuje się w system przyrodniczy miasta, spełnia funkcje korytarza ekologicznego, jak również posiada wybitne walory edukacyjne pod względem przyrodniczym oraz historycznym.

Powierzchnia 10,12 ha

Użytek ekologiczny chroni różnorodność biologiczną dna doliny rzeki Wrzącej, płynącej naturalnym, meandrującym korytem, wraz z jej siedliskami przyrodniczymi.

Wzdłuż koryta Wrzącej rozwinął się wąski pas olszyn, który miejscami poszerza się, tworząc specyficzne dla obszarów wodnych siedlisko leśne, tzw. łęg jesionowo-olszowy. Na granicy lasu miejscami rozwinęło się także zbiorowisko welonowe, czyli pnącza malowniczo wspinające się na krzewy i drzewa, tworząc rodzaj ażurowego welonu. Dostrzec tu można takie rośliny, jak kielisznik zaroślowy i chmiel zwyczajny. W pewnym oddaleniu od koryta rzeki spotkać można ziołorośla (wiązówka, bodziszek błotny). Obniżenia terenu na dnie doliny zajmują szuwary, w zachodniej części występujące z siedliskami łąk wilgotnych.

Powierzchnia: 6,88 ha

Użytek ekologiczny „Jeziorko Wiskitno” obejmuje niewielki zbiornik wodny oraz jego otoczenie.

Jeziorko jest jedną z najlepiej zachowanych na terenie miasta form dokumentujących działanie lodowca. Jego powstanie związane jest z wytapianiem się lodowca zlodowacenia środkowopolskiego stadiału Warty, który ukształtował rzeźbę powierzchni środkowej części Wzniesień Łódzkich. Stanowi relikt po podobnych do niego zbiornikach wodnych, które około 120 tys. lat temu, po ostatecznym wycofaniu się lodowca z Polski środkowej, rozsiane były w okolicy dzisiejszej Łodzi.

Obiekt jest ważny nie tylko dla ochrony dziedzictwa geologicznego, ale ma również duże znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Jego flora jest zróżnicowana: występują tu gatunki wodne, szuwarowe, łąkowe oraz - będące świadectwem naturalnej przeszłości - torfowiskowe.

Powierzchnia: 2,93 ha

Użytek ekologiczny obejmuje niewielkie dolinne obniżenie, stanowiące pierwotny obszar źródliskowy rzeki Łagiewniczanki. Na jego terenie zachowała się cała gama gatunków charakterystycznych dla środowisk mokradłowych i wodnych: szuwarów (m. in. turzycy dzióbkowatej, turzycy pęcherzykowej) niskich szuwarów jeżogłówki i manny jadalnej, wilgotnych żyznych łąk, łąkowych ziołorośli. Na uwagę zasługuje także bogate stanowisko kaczyńca pospolitego oraz gatunków związanych z torfowiskami (tojeść bukietowa, gwiazdnica błotna, wełnianka wąskolistna)

Na skraju lasu dostrzec można pas okrajkowych ziołorośli, które odgrywają istotną rolę m.in. jako miejsca schronienia dla zwierząt.

Powierzchnia: 6,14 ha

Użytek ekologiczny obejmuje obniżenie terenowe w północno-wschodniej części dawnego poligonu wojskowego. W miejscu bezodpływowego zagłębienia, najprawdopodobniej polodowcowego, wykształciły się zbiorowiska szuwara trzcinowego, młaki niskoturzycowej, ziołorośli oraz zbiorowiska zaroślowe z dominacją różnych gatunków wierzb. Cennymi składnikami flory są  m.in. sit alpejski, turzyca Oedera, wierzba rokita, wąkrota zwyczajna, centuria pospolita i oczeret jeziorny. Jest to jedno z nielicznych w Łodzi miejsc, gdzie obok siebie występuje 6 gatunków wierzb.

Mokradło jest ważnym miejscem rozrodu i żerowania płazów. Na terenie obiektu i terenach przyległych stwierdzono obecność ropuchy szarej oraz wielu gatunków żab. W przeszłości na mokradłach i w ich sąsiedztwie odnotowano także 70 gatunków ptaków lęgowych, w tym wiele interesujących gatunków ptaków wodno-błotnych, jak np. łyska, perkozek, błotniak stawowy, krzyżówka, cyranka, kokoszka, potrzos, trzciniczek, trzciniak i bąk. Niestety, obniżenie poziomu wód spowodowało zanik niektórych z nich.

W celu przeciwdziałania niekorzystnym skutkom zmian hydrologicznych, jesienią 2019 r. odtworzono na powierzchni 0,25 ha fragment dawnego zbiornika wodnego. Pojawienie się na stale otwartego lustra wody, na pewno przyczyni się do zwiększenia tak cennej różnorodności biologicznej.

Powierzchnia: 6,78 ha

Użytek obejmuje fragment dawnego poligonu wojskowego. Specyficzne sposoby dawnego użytkowania oraz piaszczyste i suche podłoże przyczyniły się do powstania cennych przyrodniczo muraw i wrzosowisk, ładnie komponujących się ze zbiorowiskami zaroślowymi. W skali lokalnej stanowią one ostoje różnorodności biologicznej, w tym wielu gatunków roślin i zwierząt. Najbardziej wartościowym składnikiem flory jest krzyżownica ostroskrzydełkowa – gatunek mający tutaj jedyne znane współcześnie stanowisko w środkowej Polsce.

W toku badań fauny na terenie użytku wykazanych zostało 14 gatunków bezkręgowców. Szczególną uwagę zwraca uwagę obecność gatunków związanych z siedliskami otwartymi i murawami. Są to m.in. nieczęste w skali kraju owady: wardzanka żądlica i niżbnik. Ponadto, z kręgowców stwierdzono 4 gatunki płazów i gadów (m. in. padalca i żmii zygzakowatej), 14 gatunków ptaków typowych dla strefy peryferyjnej miasta (m.in. pełzacza ogrodowego, dzięcioła czarnego, trznadla, rudzika, wilgi) oraz 3 gatunki ssaków (sarnę, zająca szaraka i lisa rudego).

Powierzchnia: 32,39 ha

Użytek chroni różnorodność biologiczną fragmentów dolin Bzury i Łagiewniczanki w pobliżu miejsca, gdzie łączą się obydwa cieki. Jest to jeden z najcenniejszych na terenie miasta kompleksów mokradłowych – wilgotnych łąk, ziołorośli, zarośli wierzbowych oraz łęgów jesionowo-olszowych. 

Znaczną powierzchnię zajmują także różnego rodzaju szuwary. Do cennych gatunków tego obszaru należą: bobrek trójlistkowy, jaskier wielki, marzanka wonna, trędownik skrzydlaty, wełnianka wąskolistna, szalej jadowity, świbka błotna, tojeść bukietowa i potocznik wąskolistny.

Powierzchnia: 2,04 ha

Użytek ekologiczny chroni pozostałości ekosystemów lubiących wilgoć – olsu, łęgu, towarzyszących im ziołorośli u zbiegu dolin dwóch rzek – Sokołówki i Brzozy. Jest to teren o znacznej wartości przyrodniczej, estetycznej i ma duże znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej.

Obie doliny oddziela grzbiet terenowy, którego północne – nachylone ku Brzozie, zbocze pocięte jest płytkimi dolinami; na zboczu południowym – nachylonym ku Sokołówce, obserwujemy obszary wypływu na powierzchnię wód gruntowych. Grzbiet terenowy i jego północne zbocze porasta zespół leśny zwany grądem subkontynentalnym, z 60-80-letnim drzewostanem grabowo-olszowym. Po stronie południowej, w strefie wilgoci, ukształtował się ols porzeczkowy. Wzdłuż koryt Sokołówki i Brzozy i u ich zbiegu uformował się natomiast łęg jesionowo-olszowy.

Powierzchnia: 2,41 ha

Teren zajmuje obniżenie dolinne rzeki Brzozy. O walorach obiektu decyduje mozaika roślinności siedlisk wodnych i bagiennych. Najcenniejszym elementem użytku jest rozwijający się w jego zachodniej części łęg jesionowo-olszowy. W drzewostanie dominuje olsza czarna, w wieku około 80 lat. W miejscach niżej położonych, z utrzymującą się wodą, las strukturą i kompozycją gatunkową nawiązuje do młodego olsu. Na walory Mokradeł Brzozy wpływa również obecność niewielkiego stawu, który jest cenną lokalnie ostoją fauny. Zbiornik ten znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie lasu i jest częściowo zarośnięty szuwarami pałkowymi – pałki szerokolistnej i pałki drobnolistnej.

Teren położony jest w pobliżu miejsc zabudowy mieszkalnej i wykorzystywany jest na cele rekreacyjne.

Powierzchnia: 0,32 ha

Teren użytku ekologicznego obejmuje fragment pierwotnego obszaru źródłowego rzeki Jasień, stanowiący w przeszłości obszar eksploatacji gliny dla znajdującej się w pobliżu cegielni. W miejscu dawnych wyrobisk wytworzyły się interesujące mokradła, z bogatą szatą roślinną. W zależności od warunków siedliskowych – w szczególności od poziomu uwilgotnienia – rozwinęły się różnorodne zbiorowiska szuwarowe.

Mokradła są ważnym miejscem rozrodu płazów – traszki zwyczajnej, żab – głównie żaby trawnej i żaby moczarowej oraz ropuchy szarej. W okresie wiosennym odbywają tu gody setki płazów, w tym rzadkie na terenie miasta żaby moczarowe, a także ptaki – np. czajka.

Powierzchnia: 4,67 ha

Użytek ekologiczny chroni pozostałości ekosystemów olsu, łęgu i towarzyszących im ziołorośli w dolinie Sokołówki. Jest to teren o znacznej wartości, także jako ostoja fauny, zwłaszcza dla ptaków i płazów. Obszar chroniony przecina rzeka Sokołówka. W najbliższym sąsiedztwie cieku wykształciły się zbiorowiska rośliny zwanej okrajkiem, nieco dalej rośnie łęg i ols porzeczkowy, a w miejscach położonych najwyżej - fragmenty grądu subkontynentalnego. Ols jest tutaj jednym z najlepiej zachowanych w dolinie Sokołówki.

Południowy fragment obszaru jest trudno dostępny, ze względu na stałe zalanie wodami powierzchniowymi. Drzewostan tworzy tu prawie wyłącznie olsza czarna, w wieku 60-80 lat. W miejscach, gdzie powierzchnia gruntu długo zalana jest przez wodę, dno lasu ma charakterystyczną dla dobrze ukształtowanych olsów strukturę, tzw. kępkowo-dolinkową.

Powierzchnia: 14,60 ha

Użytek obejmuje jeden z najlepiej zachowanych w Łodzi obszarów bagiennego lasu olszowego – olsu porzeczkowego, który wykształcił się na skrzydle doliny Neru. Prezentuje obraz lasów, jakie jeszcze w niedalekiej przeszłości występowały w dolinach łódzkich rzek.

Drzewostan, w wieku około 80 lat, buduje olsza czarna z domieszką brzozy omszonej. W niższej warstwie lasu możemy zaobserwować czeremchę zwyczajną, natomiast cennymi składnikami runa są czermień błotna, tojeść bukietowa i okrężnica bagienna.

Obiekt ma dużą wartość edukacyjną i przyrodniczą. Stanowi najważniejszy ośrodek różnorodności przyrodniczej w dolinie Neru w granicach Łodzi.

Powierzchnia: 2,26 ha

Obiekt położony jest na dawnym obszarze źródłowym Neru. Obejmuje zespół niewielkich zbiorników wodnych, powstałych na skutek eksploatacji gliny i torfu. Szata roślinna poszczególnych zbiorników jest zróżnicowana, zależna od genezy zbiornika i późniejszego sposobu użytkowania. W tym środowisku wytworzyły się rożne typy zbiorowisk szuwarowych, m.in. szuwary ponikła błotnego, pałki wąskolistnej, pałki szerokolistnej, turzycy dzióbkowatej, mozgi trzcinowatej. Z roślin bardzo rzadko występujących w Łodzi stanowiska mają tu m.in. tatarak zwyczajny, bukwica zwyczajna, rzęśl długoszyjkowa, dzwonek skupiony, turzyca sztywna, głóg dwuszyjkowy, ponikło jednoprzysadkowe, bebłek błotny, biedrzeniec wielki, starzec gorycznikowy, kosaciec syberyjski.

Kompleks stawów jest cenną ostoją fauny – zwłaszcza dla płazów, które znajdują tu warunki do rozrodu. Stwierdzono tu występowanie: grzebiuszki ziemnej, rzekotki drzewnej, żaby moczarowej, żaby trawnej. Nieużytkowane fragmenty szuwarów, zakrzewienia i zadrzewienia mają też istotne znaczenie jako miejsce żerowania i schronienia wielu gatunków ptaków, m.in. czajki zwyczajnej, przepiórki polnej, sokoła pustułki.

Powierzchnia: 15,63 ha

Teren użytku obejmuje fragment pierwotnego obszaru źródłowego rzeki Miazgi. W jego skład wchodzą dwa fragmenty rozległego w przeszłości kompleksu naturalnych zbiorników wodnych i mokradeł. W zbiornikach, gdzie bezpośrednia ingerencja człowieka jest umiarkowana lub znikoma, wykształcił się szeroki pas szuwarów: szuwar pałki szerokolistnej, szuwar tatarakowy, miejscami szuwar manny mielec i kępy situ rozpierzchłego. Całość dopełniają otaczające mokradła łąki, między którymi spotkać można niewielkie skupiska szuwaru turzycy zaostrzonej oraz wierzbę szarą. Pośród zadrzewień wykształciły się także wilgotne ziołorośla. Najbardziej interesujący pod względem przyrodniczym jest największy ze zbiorników, znajdujący się północno-wschodniej części obszaru.

Stawy są miejscem występowania (lęgowym lub żerowiskowym) wielu gatunków ptaków m.in. czajki, czapli siwej, czernicy, kaczki krzyżówki. Są prawdopodobnie jedynym miejscem lęgowym łabędzia niemego na ternie Łodzi. Zbiorniki mają też duże znaczenie jako miejsca rozrodu płazów. Niezwykle bogaty jest świat wodnych bezkręgowców, w tym mięczaków.

Powierzchnia: 0,50 ha

Użytek ekologiczny leży na obszarze dawnych źródeł na dnie doliny Zimnej Wody. Występujący tu układ hydrologiczny obejmuje m.in. staw oraz tzw. limnokreniczny wypływ wody (specjalny typ źródła, w którym wypływająca woda podziemna gromadzi się w małej niecce, tworząc zbiornik wody) wraz z jej odpływem do Zimnej Wody. Prawdopodobnie większa część obszaru położona jest na terenie dawnego źródliska, które zostało w przeszłości częściowo zmeliorowane, a częściowo osuszone.

Niewielki staw leżący w północnej części obszaru, ze względu na strome brzegi, ma skromnie wykształconą szuwarową roślinność nadwodną. Tworzą ją przede wszystkim szczątkowe postacie szuwarów jeżogłówkowego i manny jadalnej. Powierzchnia zbiornika pokryta jest zbiorowiskami rzęs: drobnej i trójrowkowej, rdestu ziemnowodnego i rdestnicy pływającej. Zbiornik wodny wraz z otoczeniem stanowi ostoję oraz miejsce rozrodu i sezonowego bytowania płazów. Na terenie obiektu i terenach przyległych stwierdzono obecność ropuchy oraz wielu gatunków żab. Pozostały obszar terenu chronionego zajmuje zbiorowisko łąkowe.

Powierzchnia: 3,43 ha

Bagno Ługi znajduje się we wschodniej części Lasu Łagiewnickiego. To śródleśne mokradłowe zagłębienie z mozaiką zbiorowisk leśnych, szuwarowych i wodnych.

Teren to ostoja rozmaitych gatunków roślin i zwierząt. Na powierzchni mokradła dominują zarośla wierzbowe (łozowiska), zaś w jego zacienionym fragmencie, w części północno-wschodniej, znajdziemy inne ciekawe okazy, np. skupiska trawy manny jadalnej. Rośnie tu również turzyca sztywna, turzyca długokłosa, w części południowej zachowały się także niewielkie fragmenty o charakterze mszaru z udziałem torfowców.

W wodach obniżenia odbywają gody liczne gatunki płazów (m.in. żaby moczarowe, żaby trawne, żaby zielone, ropuchy etc.), zbiorowiska łozy są natomiast miejscem gniazdowania ptaków. Niedostępne, z powodu silnego podtopienia, zarośla stanowią miejsce wypoczynku dzików i innych zwierząt leśnych (był tu m.in. notowany łoś).

Powierzchnia: 0,48 ha

Obiekt położony jest w zachodniej części Lasu Łagiewnickiego i obejmuje jeden z nielicznych tak dobrze zachowanych płatów śródleśnych łąk i szuwarów. To ostoja bioróżnorodności.

W centralnej części użytku powierzchniowo dominuje szuwar turzycy zaostrzonej (kwaśna łąka), charakterystycznym dla wilgotnych łąk gatunkiem jest występująca tu knieć błotna (kaczyniec). W zachodniej części obszaru rośnie kępa strych olch oraz okazały dąb na skarpie grobli.

Niewielki zbiornik w centralnej części łąki stanowi miejsce rozrodu płazów i wodopój dla zwierząt.

Powierzchnia: 1,55 ha

Obiekt znajduje się u zbiegu rzek Łódki i Bałutki, około 100 m na wschód od ul. Krakowskiej. Obejmuje fragmenty dolin Łódki i Bałutki oraz rozdzielającej je wysoczyzny, leżących w Parku im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Użytek to zespół leśny zwany grądem subkontynentalnym. Jego walor naturalności podkreślają wielogatunkowość i zróżnicowanie wiekowe drzewostanu, w którym najstarsze drzewa mają ponad 100 lat. Obecność licznych dziuplastych drzew pomogła tu stworzyć habitat lęgowy ptaków.

To ostoja różnorodności biologicznej – występują tu między innymi ważne stanowiska kokoryczy wątłej i przetacznika górskiego – gatunków rzadkich i zagrożonych w skali regionu. Innymi cennymi elementami tego ekosystemu, będącego składnikiem dziedzictwa przyrodniczego miasta, są: fiołek leśny, ziarnopłon wiosenny i zawilec żółty - nieczęsty gatunek lasów liściastych.