przewodnik
Przewodnik po Szlaku Zabytków Techniki Łodzi to wydawnictwo pokazujące najciekawsze, najbardziej unikalne i niezwykłe obiekty, miejsca i urządzenia. Zawiera informacje o historii łódzkich wodociągów, energetyki, kolejnictwa oraz innych technicznych zagadnieniach. Nie tylko opisuje istniejące obiekty, ale również wyjaśnia zasadę ich działania i uzasadnia ich położenie w danej lokalizacji.
W przewodniku zaprezentowany został Szlak Zabytków Techniki Łodzi – grupa najciekawszych, najbardziej wyjątkowych, a także najlepiej zachowanych i równocześnie najłatwiej dostępnych obiektów. Tym, co wszystkie je łączy, jest techniczna proweniencja. Są to obiekty bardzo zróżnicowane – od naturalnych w tym towarzystwie maszyn fabrycznych i wyposażenia elektrowni, poprzez kominy, wieże wodne, dźwigi, kanały, latarnie, tramwaje, aż po podwórzowe studnie, włazy kanalizacyjne, a nawet historyczną wannę i kuchnię gazową. Trafiły tu również zabytkowe elementy techniki kinowej – w mieście tak mocno związanym z kinematografią warto na te urządzenia zwrócić szczególną uwagę.
Przewodnik podzielony został na osiem tematycznych rozdziałów. W każdym przedstawiony został inny temat: maszyny, urządzenia związane z energetyką, elementy systemu wodno-kanalizacyjnego, infrastruktura kolejowa i tramwajowa, zabytki techniki z podwórzy, a także z wnętrz budynków mieszkalnych oraz wspomniane zabytki techniki filmowej.
SPIS ZAWARTOŚCI PRZEWODNIKA:
SZLAK ZABYTKÓW TECHNIKI ŁODZI (opis głównego szlaku po mieście)
TECHNIKA INDUSTRIALNA. Szlak zabytków techniki w fabrykach
TECHNIKA ENERGETYCZNA. Szlak zabytków techniki związanych z produkcją energii
TECHNIKA SKANALIZOWANA. Szlak zabytków techniki związanych z wodociągami i kanalizacją
TECHNIKA POD PARĄ. Szlak kolejowych zabytków techniki
TECHNIKA NA TORACH. Szlak tramwajowych zabytków techniki
TECHNIKA OD PODWÓRZA. Szlak zabytków techniki na podwórzach
TECHNIKA OD KUCHNI. Szlak zabytków techniki w fabrykach
TECHNIKA NA SREBRNYM EKRANIE. Szlak zabytków techniki filmowej
W tekstach przedstawione zostały najważniejsze miejsca i obiekty, ale jednocześnie duży nacisk położony został na pokazanie całych procesów. Dla docenienia tego typu dziedzictwa jest to kluczowe. Warto oczywiście wiedzieć, gdzie można dziś zobaczyć wylot kanału burzowego, ale żeby go docenić, trzeba zrozumieć, jaką rolę odgrywa on w całym systemie odprowadzania ścieków z miasta. Stara studnia podwórzowa może nas zauroczyć, ale prawdziwie zafascynuje nas, gdy poznamy, w jaki sposób następował obieg wody i zaopatrzenie w nią mieszkańców kamienic. Przewodnik ten powinien stanowić zachętę do spojrzenia na Łódź z innej perspektywy. Do przyglądania się szczegółom. Do docenienia tego, co nam pozostało po wcześniejszych pokoleniach, a w konsekwencji – do lepszej ochrony tego, co odziedziczyliśmy.
W Przewodniku opisano ponad 100 obiektów znajdujących się na terenie całego miasta. Oczywiście nie są to wszystkie zabytki techniki z Łodzi. Samych tylko historycznych, przedwojennych włazów kanalizacyjnych znaleźć można tu około 300. Kominów fabrycznych zachowało się ponad 60, a przyfabrycznych wież wodnych i pyłowych – ponad 100. Wędrówka po szlaku ma nam pokazać bogactwo zabytków techniki, uwrażliwić na często zapomniane elementy dawnej infrastruktury oraz zachęcić do indywidualnego eksplorowania przestrzeni miasta i poszukiwania podobnych obiektów.
